Nghiên cứu vai trò của lâm sàng kết hợp X-quang ngực thẳng trong phát hiện các bệnh tim bẩm sinh ở trẻ em

Bài viết mô tả vai trò của lâm sàng và X-quang ngực trong phát hiện các bệnh tim bẩm sinh thường gặp. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Gồm 71 bệnh nhi được chẩn đoán tim bẩm sinh qua thăm khám lâm sàng và xác định bằng siêu âm tim Doppler tại trung tâm Nhi khoa, bệnh viện Trung ương Huế từ tháng 4/2020 đến tháng 3/2021.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu vai trò của lâm sàng kết hợp X-quang ngực thẳng trong phát hiện các bệnh tim bẩm sinh ở trẻ em Tạp chí Y Dược Huế - Trường Đại học Y - Dược, Đại học Huế - Số 1, tập 14/2024Nghiên cứu vai trò của lâm sàng kết hợp X-quang ngực thẳng trongphát hiện các bệnh tim bẩm sinh ở trẻ em Đỗ Hồ Tĩnh Tâm1*, Phan Thanh Tịnh1, Nguyễn Thị Phượng1 (1) Bộ môn Nhi, Trường Đại học Y - Dược, Đại học Huế Tóm tắt Đặt vấn đề: Bệnh tim bẩm sinh là dị tật bẩm sinh phổ biến nhất và là nguyên nhân tử vong hàng đầutrong năm đầu đời. Siêu âm tim có vai trò quan trọng trong chẩn đoán, tuy nhiên, không phải tất cả các bácsĩ đều có thể tiếp cận với kĩ thuật này. Do đó, X-quang ngực là một công cụ quan trọng trong đánh giá banđầu những trẻ nghi ngờ có bệnh lý tim, phổi. Mục tiêu: Mô tả vai trò của lâm sàng và X-quang ngực trongphát hiện các bệnh tim bẩm sinh thường gặp. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Gồm 71 bệnh nhi đượcchẩn đoán tim bẩm sinh qua thăm khám lâm sàng và xác định bằng siêu âm tim Doppler tại trung tâm Nhikhoa, bệnh viện Trung ương Huế từ tháng 4/2020 đến tháng 3/2021. Thiết lập nghiên cứu mô tả cắt ngang.Kết quả: Tỷ lệ phát hiện nhĩ trái và nhĩ phải lớn lớn trên X-quang lần lượt là 4,2% và 21,1%. Tỷ lệ phát hiệnbóng tim lớn, lớn thất trái, lớn thất phải trên X-quang ngực thẳng và lâm sàng lần lượt là: 54,9% và 12,7%;29,6% và 49,3%; 16,9% và 19,7%. Kết luận: Tỷ lệ phát hiện lớn nhĩ trên X-quang ngực thẳng thấp. Khả năngphát hiện tim lớn trên Xquang ngực thẳng tốt hơn khám lâm sàng, trong khi với lớn thất trái và thất phải, khảnăng phát hiện khi thăm khám lâm sàng tốt hơn. Kết hợp lâm sàng và Xquang ngực giúp tăng khả năng pháttriện các triệu chứng. Từ khóa: lâm sàng, X-quang ngực thẳng, tim bẩm sinh.The role of combining clinical skills and chest X-ray in detectingpediatric congenital heart diseases Do Ho Tinh Tam1*, Phan Thanh Tinh1, Nguyen Thi Phuong1 (1) Department of Pediatric, Hue University of Medicine & Pharmacy, Hue University Abstract Background:Congenital heart disease is one of the most common congenital defects and the leadingcause of death in the first year of life. Echocardiography plays an essential role in diagnosing; however, notall physicians can access this technique. Therefore, a chest X-ray is necessary for evaluating heart diseasein infants. Objectives: To describe the role of clinical examniation and chest X-ray in detecting commoncongenital heart problems in children.Subjects and methods:71 patients were diagnosed with congenitalheart disease by clinical examination and confirmed by Doppler echocardiography at the Pediatric Center,Hue Central Hospital, from April 2020 to March 2021. Set up a cross-sectional study. Results: On a chestX-ray, the detection rate of left and right atrial enlargement was 4.2% and 21.1%, respectively. On chestX-rays and clinical examinations, the probability of detecting cardiac, left, and right ventricular enlargementwere, respectively, 54.9% and 12.7%; 29.6% and 49.3%; and 16.9% and 19.7%. Conclusion:A chest X-ray hasa low detection probability for atrial enlargement. The ability to detect cardiac enlargement on chest X-ray isbetter than on clinical examination, whereas with left and right ventricular enlargement, the ability to detecton clinical examination is better. The possibility of detecting symptoms is increased when clinical and chestX-rays are combined. Key words: chest X-rays, congenital heart diseases. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ tay giúp chẩn đoán và theo dõi bệnh sau phẫu thuật, Bệnh tim bẩm sinh là dị tật bẩm sinh phổ biến với mức độ chính xác cho phép chẩn đoán bệnhnhất, chiếm 28% trong tổng số các dị tật bẩm sinh ngay cả với bệnh nhân có giải phẫu phức tạp hoặcvà là nguyên nhân hàng đầu của tỷ lệ mắc bệnh và tỷ cân nặng thấp. Đôi lúc, cần thêm các kĩ thuật hìnhlệ tử vong, đặc biệt là trong năm đầu đời [1, 2]. Siêu ảnh khác để đánh giá mạch máu ngoài tim hoặc đểâm tim được xem là kĩ thuật chẩn đoán hình ảnh đầu đánh giá tương quan trong không gian giữa các cấu Tác giả liên hệ: Đỗ Hồ Tĩnh Tâm; Email: dhttam@huemed-univ.edu.vn DOI: 10.34071/jmp.2024.1.18 Ngày nhận bài: 6/2/2023; Ngày đồng ý đăng: 15/2/2024; Ngày xuất bản: 26/2/2024 HUE JOURNAL OF MEDICINE AND PHARMACY ISSN 1859-3836 131Tạp chí Y Dược Huế - Trường Đại học Y - Dược, Đại học Huế - Số 1, tập 14/2024trúc tim mạch, hoặc để có thêm các dữ kiện về kích 2.3. Tiêu chuẩn loại trừthước, chức năng thất và van tim. Với những trường - Trẻ mắc bệnh tim mắc phải hoặc tim bẩm sinhhợp này, cộng hưởng từ tim mạch là một lựa chọn. đã phẫu thuật.Chụp cắt lớp vi tính tim mạch giúp khảo sát mạch - Phim ngực thẳng không đạt chuẩn.máu ngoài tim. Tuy nhiên, việc chỉ định cần được cân - Người nhà không đồng ý nghiên cứu.nhắc khi cân bằng với nguy cơ nhiễm tia [3]. 2.4. Phương pháp nghiên cứu Dù vậy, không phải tất cả cơ sở y tế cũng như các - Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang. Chọn mẫubác sĩ đều có thể tiếp cận với siêu âm tim cũng như theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện.cộng hưởng từ và cắt lớp vi tính tim mạch [4, 5]. Do - Triệu chứng được phân tích theo thứ tự: khámđó, X-quang ngực vẫn là đánh giá ban đầu những trẻ lâm sàng, X-quang và siêu âm tim.nghi ngờ có bệnh lý tim, phổi, đặc biệt ở t ...