Nguyễn DuNguyễn Du

Nguyễn Du: (1765-1820)Cụ tự là Tố Như, hiệu Thanh Hiên, người làng Tiên Điền,huyện Nghi Xuân, Tỉnh Hà Tĩnh. Tổ tiên nhà cụ đời đờilàm quan với nhà Hậu Lê. Cụ có khí tiết: sau khi Tây Sơndứt nhà Lê, cụ không chịu ra làm quan, chỉ lấy chơi bờisăn bắn làm vui, trong chín mươi chín ngọn núi Hồng Sơn(ở vùng Nghệ An, Hà Tĩnh) không chỗ nào cụ không đi tới.Năm Gia Long nguyên niên (1802), cụ được triệu ra làmtri huyện huyện Phù Dực (nay thuộc Tỉnh Thái Bình), rồiđược ít lâu thăng tri phủ Thường Tín...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nguyễn DuNguyễn Du Nguyễn DuNguyễn DuNguyễn Du: (1765-1820)Cụ tự là Tố Như, hiệu Thanh Hiên, người làng Tiên Điền,huyện Nghi Xuân, Tỉnh Hà Tĩnh. Tổ tiên nhà cụ đời đờilàm quan với nhà Hậu Lê. Cụ có khí tiết: sau khi Tây Sơndứt nhà Lê, cụ không chịu ra làm quan, chỉ lấy chơi bờisăn bắn làm vui, trong chín mươi chín ngọn núi Hồng Sơn(ở vùng Nghệ An, Hà Tĩnh) không chỗ nào cụ không đi tới.Năm Gia Long nguyên niên (1802), cụ được triệu ra làmtri huyện huyện Phù Dực (nay thuộc Tỉnh Thái Bình), rồiđược ít lâu thăng tri phủ Thường Tín (Hà Đông). Năm thứtám (1809), cụ ra làm cai bạ tỉnh Quảng Bình. Năm thứmười hai (1813), thăng Cần chánh điện học sĩ, sung làmchánh sứ sang cống bên Tàu. Đến khi về, thăng Lễ bộhữu tham tri. Năm Minh mệnh nguyên niên (1820), lại cómệnh sang sứ Tàu, nhưng chưa kịp đi thì cụ mất, thọ 56tuổi.Cụ học rộng, không những tinh thâm nho học, lại thôngđạt cả đạo Phật, đạo Lão. Cụ làm nhiều thơ văn và sáchvở bằng chữ nho, như Thanh hiên tiền hậu tập, Bắc hànhthi tập, Nam trung tạp ngâm, Lê quý kỷ sự. Cụ lại có biệttài về văn nôm. Khi đi sứ Tàu về, cụ có soạn quyển truyệnThúy Kiều mà nguyên lúc đầu tác giả đặt nhan là Đoạntrường tân thanh (đoạn trường: đứt ruột; tân thanh: tiếngmới).Tác phẩm tiêu biểuNgoài Truyện Kiều nổi tiếng ra, Nguyễn Du còn để lại* Văn Tế Thập Loại Chúng Sinh* Văn Tế Sống Hai Cô Gái Trường Lưu* Thác Lời Trai Phường Nón (bằng chữ Nôm)Ba tập thơ chữ Hán điển hình* Thanh Hiên Thi Tập* Nam Trung Tạp Ngâm* Bắc Hành Tạp LụcCác bài thơ khác : - Cảm Hứng Trong Tù - Đầu Sông ChơiDạo - Đứng Trên Cầu Hoàng Mai Buổi Chiều - Đêm ĐậuThuyền Cửa Sông Tam Giang - Đêm Rằm Tháng Giêng ỞQuỳnh Côi - Lưu Biệt Anh Nguyễn - Mộ Đỗ Thiếu Lăng ỞLôi Dương - Miếu Thờ Mã Phục Ba Ở Giáp Thành - NgàyThu Gởi Hứng - Nói Hàn Tín Luyện Quân - Người HátRong Phủ Vĩnh Bình - Ngồi Một Mình Trong Thủy Các -Ngựa Bỏ Bên Thành - Ngày Xuân Chợt Hứng - LongThành Cẩm Giả Ca - Tranh Biệt Cùng Giả Nghị - QuaSông Hoài Nhớ Thừa Tướng Văn - Xúc Cảm Đình VenSông - Viếng Người Con Hát Thành LaĐêm ThuSương sa như bạc sao đầy trời,Giun dế tường đông quá ngậm ngùi.Muôn dặm hơi thu xua lá rụng,Một trời sắc lạnh quét mây trôi.Già về tóc bạc nên thương đấy,Trọ mãi non xanh chửa ngán người.Ngán nỗi lênh đênh du khách mỏi,Nằm đau bến tuế tháng năm vơi.Dịch Thơ:Màn sao đầy sáng móc sương ngần,Dọng dế tường đông thảm bội phần.Muôn dặm hơi thu xua lá rụng,Một trời hơi lạnh quét mây vần.Già về tóc bạc thương ngươi đấy,Trọ mãi non xanh núi vẫn thân.Mệt mỏi khách du đà lận đận,Ốm bên bến Tuế buổi cùng năm.