Nhân giống vô tính lan hài Đà Lạt (paphiopedilum x dalatense)

Trong nghiên cứu này, ảnh hưởng của hai nhóm chất hữu cơ khác nhau: Nhóm khoai tây, chuối và nhóm tryptone, nấm men, peptone lên quá trình sinh trưởng và phát triển của chồi lan Hài Đà Lạt; ảnh hưởng của NAA và acid humic đến sự ra rễ in vitro đã được khảo sát. Mời các bạn tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhân giống vô tính lan hài Đà Lạt (paphiopedilum x dalatense)Tạp chí Công nghệ Sinh học 19(1): 155-163, 2021NHÂN GIỐNG VÔ TÍNH LAN HÀI ĐÀ LẠT (PAPHIOPEDILUM X DALATENSE)Trần Thái Vinh, H’ Yon Niê Bing, Đặng Thị Thắm, Nguyễn Thị Thanh Hằng, Vũ Kim Công,Nông Văn DuyViện Nghiên cứu Khoa học Tây Nguyên, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam Người chịu trách nhiệm liên lạc. E-mail: duynongvan@yahoo.com Ngày nhận bài: 28.10.2019 Ngày nhận đăng: 08.6.2020 TÓM TẮT Lan Hài Đà Lạt (Paphiopedilum x dalatense) là một loài hiếm, cho hoa to với màu sắc biến đổi và lá có những đường vằn với những đốm khảm đẹp khó thấy. Trong nghiên cứu này, ảnh hưởng của hai nhóm chất hữu cơ khác nhau: Nhóm khoai tây, chuối và nhóm tryptone, nấm men, peptone lên quá trình sinh trưởng và phát triển của chồi lan Hài Đà Lạt; ảnh hưởng của NAA và acid humic đến sự ra rễ in vitro đã được khảo sát. Kết quả nghiên cứu cho thấy, môi trường thích hợp cho sự hình thành và phát triển chồi cây là môi trường nuôi cấy MS bổ sung 100 g/L chuối và 100 g/L khoai tây (5,4 chồi/mẫu, 18,8 mm/chồi, 4,5 lá/chồi, 100% chồi sống) hoặc môi trường nuôi cấy MS bổ sung 1 g/L peptone (4,19 chồi/mẫu, 15 mm/chồi, 4 lá/chồi và 92% chồi sống). Môi trường thích hợp cho sự tạo rễ in vitro lan Hài Đà Lạt là môi trường nuôi cấy ½ MS bổ sung 1 mg/L NAA (5,2 lá/mẫu, 4,6 rễ/chồi, 3,56 cm/rễ, 100% chồi hình thành rễ). Tỷ lệ ra rễ đạt 100% trên môi trường nuôi cấy ½ MS bổ sung 2 mg/L acid humic và số rễ, chiều dài rễ đạt cao nhất (5 rễ/chồi, 5,5 cm/rễ) trên môi trường này. Kết quả nghiên cứu nhân giống in vitro lan Hài Đà Lạt góp phần bảo tồn và phát triển bền vững cũng như hướng tới việc nhân nhanh cây giống khỏe mạnh phục vụ thương mại hóa loài lan Hài quý. Từ khóa: Acid humic, bảo tồn, in vitro, lan Hài, lan Hài Đà Lạt.MỞ ĐẦU thấy (Averyanov et al., 2004). Hiện nay, các loài lan Hài đang bị đe dọa và có nguy cơ tuyệt chủng Chi lan Hài (Paphiopedilum) có khoảng 75 nên việc nghiên cứu nhân giống lan Hài cần đượcloài, gồm nhiều loài lan quý hiếm, được tổ chức chú trọng nhằm mục đích bảo tồn nguồn gen thựcCITES công nhận và bảo vệ (Yu et al., 2011). vật quý hiếm và thương mại hóa. Một số côngNhững loài lan thuộc chi này đang dần bị tuyệt trình nghiên cứu nhân giống in vitro lan Hài đãchủng vì sự khai thác quá mức của con người. được công bố như: P. rothschildianum (ChyuamĐặc thù riêng của chi này là cây sinh trưởng et al., 2010); P. wardii (Songjun et al., 2012); P.chậm, tỷ lệ nảy mầm của hạt trong tự nhiên rất callosum (Vũ Quốc Luận et al., 2014); P.thấp. vietnamense (Tinh et al., 2017); P. villosum (Raj Lan Hài Đà Lạt được Averyanov công bố et al., 2018). Acid humic đóng một vai trò quantrên tạp chí Orchid Digest năm 2001, là một dạng trọng trong nuôi cấy mô thực vật là hormone tănglai tự nhiên giữa P. callosum và P. villosum, một trưởng cho nhân giống in vitro (Dhanapal, Sekar,dạng hình thái trung gian giữa hai loài bố mẹ. 2013). Cho đến nay chưa có công trình nào côngLâm Đồng là nơi có điều kiện thích hợp lý tưởng bố về ảnh hưởng của acid humic lên quá trìnhcho sự sinh trưởng của lan Hài Đà Lạt. Đây là nhân giống in vitro các loài thuộc họ Lan. Để gópmột loài hiếm với hoa to, màu sắc biến đổi, lá có phần vào công tác bảo tồn nguồn gen cũng nhưnhững đường vằn với những đốm khảm đẹp khó hướng tới việc nhân nhanh cây con phục vụ 155 Trần Thái Vinh et al.thương mại hóa loài hoa đẹp, quý hiếm, có giá trị độ 0; 0,5; 1; 1,5; 2 mg/L và acid humic ở cácthẩm mỹ cao thì việc xác định ảnh hưởng của một nồng độ 0; 0,5; 1; 1,5; 2; 2,5 mg/L.số loại hợp chất hữu cơ, NAA và acid humic lên Xử lý số liệuquá trình sinh trưởng, phát triển của lan Hài ĐàLạt nuôi cấy in vitro là việc làm cấp thiết và có ý Các thí nghiệm được bố trí theo kiểu hoànnghĩa. toàn ngẫu nhiên với 3 lần lặp lại. Mỗi nghiệm thức được cấy 5 bình, mỗi bình cấy 3 mẫu. SốVẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGH ...