NHIẾP ẢNH SỐ part 2

5.2 Màn trập quét theo chiều dọc - Vertical shutter curtain Phần lớn các máy ảnh hiện đại ngày nay đều dùng loại màn trập quét dọc này.Màn trập quét dọc của Nikon F5 Việc di chuyển theo chiều dọc đã giúp màn trập rút ngắn rất nhiều thời gian vận hành nhờ quãng đường di chuyển ngắn hơn. Ngoài ra, để tăng tốc độ X-sync, màn trập 1 lá kim loại to và nặng nề được thay thế bằng loại có kết cấu từ nhiều lá (blade). ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NHIẾP ẢNH SỐ part 2 5.2 Màn trập quét theo chiều dọc - Vertical shutter curtainPhần lớn các máy ảnh hiện đại ngày nay đ ều dùng loại màn trập quét dọc này. Màn trập quét dọc của Nikon F5Việc di chuyển theo chiều dọ c đã giúp màn trập rút ngắn rất nhiều thời gian vận hành nhờ quãng đường di chuyển ngắn h ơn.Ngoài ra, để tăng tốc độ X-sync, màn trập 1 lá kim loại to và nặng nề đư ợc thay thế bằng loại có kết cấu từ nhiều lá (blade). Cụ thể là gồm 4 lá, 2 lá bằnghợp kim nhôm, 2 lá bằng carbon fiber.Những lá kim loại này rất mỏng, nhẹ nên thời gian và tiêu hao n ăng lượng khi vận hành khá nhỏ. Từng lá sẽ được rút dần từ dưới lên trên. Phương thứcnày cũng dễ dàng đồng bộ với chuyển động của gương lật, làm giảm đ áng kể shutter lag. Rất hiểu quả trong việc chụp ảnh ở tốc độ cao, so với loại màntrập quét ngang.Nhược đ iểm chính của loại màn trập này là cấu trúc cơ khí điều khiển và vận hành các lá kim loại phức tạp hơn. Các lá kim loại mỏng, hẹp mà kíchthước lại dài (theo chiều dài bản film) nên khi chuyển động rất dễ rung, ảnh hưởng đến độ nét của ảnh. Đây là một lý do rất tế nhị khi có ý kiến chorằng body cũng ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh! Tuy nhiên, lĩnh vực này vẫn tiếp tục được các nhà chế tạo tìm tòi, nghiên cứu đ ể các lá kim loại vậnhành ngày càng hoàn thiện hơn, nâng cao được X-sync, tuổi thọ và tính ổn đ ịnh của màn trập. Cũng vì thế mà các máy (D)SLR ngày nay mới có thêmmột tiêu chí về tuổi thọ là số kiểu chụp, tương đương số lần hoạt động của màn trập.Màn trập quét dọc của máy Nikon FE2, với tốc độ X-sync 1/200sec và tốc độ chụp cao nhất 1/4000sec. Tốc độ này là điều đáng nể vào những năm củathập kỷ 80.Máy Nikon FM2 đư ợc thay thế bằng loại màn trập làm từ Titanium. Kích thước bộ phận cơ khí cải thiện đáng kể, nhỏ gọn hơn rất nhiều. Niềm tự hàocủa Nikon đ ến nỗi họ đã đóng triện lên cái ổ trập này. Theo như quảng cáo thì loại màn trập titanium này cho phép tuổi thọ camera đạt tới ít nhất là100.000 shots !6 . Màn trập điện tửNhững thuật ngữ X-sync, H-sync chỉ có ý nghĩa với các máy (D)SLR sử dụng màn trập cơ khí để điều tiết thời gian phơi sáng. Còn đối với các máyd igital compact sử dụng màn trập điện tử thì k0 còn khái niệm X-sync nữa, đồng thời, mọi tốc độ chụp đ ều coi như H-sync.Lý do X-sync k0 còn nữa bởi vì màn trập cơ khí cũng k0 tồn tại trong những máy DC P&S nữa. Ở những máy này, ánh sáng đ i thẳng qua lens, k0 cógương, k0 có màn trập, ánh sáng tiếp xúc trực tiếp với sensor. Tuy nhiên, khi ch ưa tiến hành thao tác chụp ảnh, sensor sẽ ở trạng thái OFF, tức là k0được tiếp điện, k0 có phản ứng gì với ánh sáng cả. Chỉ khi bấm chụp, sự phơi sáng được tiến hành khi sensor được tiếp đ iện và chuyển sang trạng tháiON. Các pixel sẽ tiếp nhận thông tin ánh sáng để thực hiện quá trình số hóa. Thời gian ở trạng thái ON của sensor chính là tốc độ chụp, là thời gian phơisáng được máy / người chụp thiết lập. Kết thúc khoảng thời gian này, sensor lại trở lại trạng thái OFF. Thực tế là chẳn g có cái màn (curtain) nào cả, thờigian phơi sáng được điều tiết bởi tín hiệu điện tử trong việc cung cấp (ON) và ngắt điện (OFF) cho sensor. Nên gọi bóng gió là màn trập điện tử.Như vậy, trong bất cứ hoàn cảnh nào, sensor cũng được phơi sáng 100% diện tích của nó. Do đó, việc fill flash có thể thực hiện với bất cứ tốc độ chụpnào, trong điều kiện công suất flash cho phép. Có điều, GN của những build in flash trên các máy P&S đều rất nhỏ (do giới hạn kích thước flash và dunglượng pin dùng chung với camera) nên ưu thế H-sync này coi như k0 đáng kể.7 . Nikon D70 với X-sync 1/500 sec!Có thể nói đây là chiếc SLR cho tốc độ X-sync cao nhất hiện nay nhờ kết hợp ưu thế màn trập điện tử. Những máy đầu bảng như Nikon F5 hay Canon1 Ds Mark II cũng chỉ dừng lại ở tốc độ X-sync 1/250 sec.Thực tế thì tốc độ màn trập c ơ khí của D70 cũng chỉ là 1/200 hoặc 1/250 sec (chưa kiểm chứng nhưng k0 thể vượt qua giá trị này). Và khi chụp fill flashở tốc độ trên X-sync, up to 1/500sec, cơ chế diễn ra như sau:1 . Bấm chụp, gương lật lên,2 . First curtain kéo lên với tốc độ 1/250sec (e.g),2bis. Lúc này sensor ở trạng thái OFF,3 . Khi first curtain mở hết, 100% sensor được lộ sáng, bắt đầu tiếp đ iện cho sensor nhận ánh sáng, trạng thái ON, đồng thời kích hoạt flash,3bis. Thời gian phát của xung flash là rất ngắn, cỡ phần nghìn sec,4 . Sau kho ảng thời gian 1/500sec, ngắt đ iện, đưa sensor trở về trạng thái OFF,5 . Second curtain kéo lên,6 . Gương hạ xuống và mọi thứ trở lại vị trí ban đầu.Note:- Việc second curtain kéo lên (step 5) chỉ là thủ tục theo đúng trình tự cơ khí, chứ k0 còn tác dụng điều tiết thời gian ph ơi sáng nữa vì trước đó sensor đãb ị ngắt đ iện rồi.- Thời gian phơi sáng vẫn đ ảm bảo đúng 1/500sec.- Thời gian để hoàn thành thủ tục bằng 1/250 (FC) + 1/500 (exposure time) + 1/250 (SC). Không kể thời gian làm việc của gương.+ Như vậy, thời gian hoàn thành thủ tục có lâu hơn một chút (1/250sec) so với cơ chế cơ khí bình thường và nó tương đương với thời gian chụp mộtpose ảnh có thời gian phới sáng thực sự là (1/250 + 1/500) sec, chậm h ơn tốc độ X-sync cơ khí.+ Ph ải đợi một khoảng thời gian trễ (lag time) đ úng b ằng X-sync cơ khí (1/250sec) để FC mở hoàn toàn, rồi sau đó mới tiến hành phơi sáng (cấp điệncho sensor) được. So với trường hợp bình thường, sensor có thể bắt đầu phơi sáng ngay khi FC b ắt đ ầu xuất phát.- Tuy nhiên, con số 1/250sec kia sẽ chỉ giành cho những ai cực kỳ khó tính nếu thấy cần phải phàn nàn về lag time. Đổi lại, ta được hẳn một pose ảnhfill flash với toàn bộ công suất (GN) của đèn, nếu cần.Trong thực tế, khi tốc độ H-sync trên 1/500sec thì D70 sẽ lại quay về với phương pháp đồng bộ truyền thống, tức là vẫn phụ thuộc vào giới hạn của X-sync cơ khí. Cho nên, lợi thế về X-sync 1/500sec này chỉ phát huy được khi tốc độ chụp nằm trong khoảng 1/250sec đến 1/500sec mà thôi.Tới đây th ì có một câu hỏi đặt ra:Tố ...