Những kiến trúc cơ bản trong kiến trúc chùa khome Đồng Bằng Sông Cửu Long

Chùa tháp Khmer là sự kết hợp hài hoà, chặt chẽ về kiến trúc của Phật giáo, Bà La Môn giáo và tín ngưỡng bản địa. Chính điều đó đã làm nên vẻ đẹp rực rỡ, bí ẩn của kiến trúc chùa tháp - một di sản văn hoá đặc sắc của văn hoá Khmer Nam Bộ, góp vào sự đa sắc của văn hoá Việt.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những kiến trúc cơ bản trong kiến trúc chùa khome Đồng Bằng Sông Cửu LongVAN HOA DAO D Q C TON GIAO Tap Chi Cong tac Ton giao NHONG QUY T i c Cd B I N TRONG KIEN TRUC CHUA KHd-ME D6NG B I N G SONG Cfti LONG NGOC HUYEN gudi Kho-me theo Phat giao Tilu thira. Triet ly dao Phat da an sau \aocupc sdng eiia hp. Vi Nay,trong quan niem eiia ngudiKho-me, dti cupc sdng ednkhd khan, vai vii nhung ngoichtia ciia hp phai la cdng trinhnghe thuat kiln triic khangtrang, long liiy. Dupe ddng gdpcong eiia xay dung chtia, ngudidan Klio-me liiy dd liun nilmhiinh phiic cho cugc sdng hientill va cho cugc ddi d the gidivTnh hing trIn edi Niii ban. Qitia cua ngudi Kho-me Chiia Kha-me a Nam Bo Anh: TL vira la co sdciia Phiit giao ddng thdi cung trd thanh mpi trung tam cho Ciic sinh mot met dl liim siin nIn quanh chinh dien, ciip hoiit xa hpi \ii van hda nghe thui^it ciia phum, tr6n cao la nIn eiia ngoi ehinh dien cao khoiing sdc. Do do, \ iec xay dung ehtia biio gid cung til 1,5 met den 3 met. Chinh dien cd hanli langman theo nhung nguyen tic \ii quy dinh cd (chdn tien) bao quiinh \ii bao gid cting quiiy vltruyln, nhung nd khong qua 16 thupc \iio thuyet hudng dong. Xay xong ehinh dien phiii lam 16phong thiiy. Dia dilm chtia dugc chgn la noi khanh thanh. Ll dugc td chiic trgng thi, vdi sirthoang mat, cao rao, rgng nii d trung tam cua tham gia cua su sai trong chtia va cac chtiaphum sdc. Vi \ai cii cim diit cho ngdi chinh xung quiinh, ciia ngudi dan toan phum sdc.dien, sau dd liin lugt chgn cac ngoi nhii khac. Ngudi ta diio 8 hd xung quanh nIn chtia (cd the Ngdi nliii dau ti6n dugc dung la xa la (nhii nIn tr6n hoac giua san nIn dudi), tiii 8 hudng.tang) trong dd cd biin thd Phat. Sau khi nha NhQng philn da biit dting dl dinh dia gidi dugctang xay dung xong thi xay tiep ngdi thap. chiun cac \i 13d tiit ngdi tren tda sen dugc demNgdi thap nay rgng dimg dl dung xa li (tro ra dung d cac hd dd.thilu ngudi chet). Sau khi chinh dien khanh thanh d budc thii Klii xay dung ngdi chinh dien dugc thuc nhai thi cac nha khac mdi dugc liin lugt dunghiln theo nguyin tac xay trIn mot nen (khuon) tilp. Nha tiing (xa la) thudng dugc sira lai thiinhcao hai hoiic ba cap. Cip thiip nhiit khii rgng d nhii d phia sau. Siiu dd la nhii thg trai (hd trai) \didudi nIn dai bing kit giich biio quanh liun hang \i tri d phia tra! hoac d phia sau chinh dien. Ngdinio, xay san de dung kin triii cho cac tin dd nha nay la noi tilp xiic giua su siii \di dan trongtrong phum sdc lap bim thd Phat \ao nhung nhung ngay 16 hpi. Cd khi nha thg trai dugcngay 16 hdi. Cap giira cao hon nIn dudi khoiing dung theo kiiu nha san. Trong mat bins kiln32 So 3- 2011Tap chi Cong tac Ton giao VAN HOA DAO DLTC TON GIAOtnic cua khudn vi6n chtia cdn cd nhilu ngdi nha ddc ciia cap mai tr6n phan nde nay cungkhac lam noi d cho cac \i su sai ggi la kol rieng. thudng khdng cd mai, bao gid cung dugc bit Tren day la nhung ngoi nha ehinh trong bing gd hoac xay kin, tr6n dd cham hoac dipchtia. Ngoai ra cdn chiec cdng dd so d sat ndi nhting hoa day cd sdng ldn, d chinh gitia ladudng cai vdi nhilu Idi xay dung, trong tri hinh Bd tat chip tay ngdi tr6n tda sen hoac motkhac nhau tiiy theo kha nang cua mdi chtia. vi than nao dd eiia ngudi Kho me. Ngoi chtia Kha-me d rieng biet mot khu, Chua Kha-me ddng bang sdng Cim Longan hien ben trong nhung hang cay cao viit, nd cd bd mai dd so nhu viiy nhung cau triic khungkhong chi dep vi phong ciinh ddc dao ii6ng ma ciia nd chi cd mpt kieu don gian. Vi keo cuatu nd da lam cho phong each phum sdc trd n6n ehtia dupe chia lam nhieu phiin. Q miii uen kecd y nghTa. va qua giang la nhting thanh gd ldn, vuong, gan vdi nhau bang nhung mong en, tiio thiinh mpt Ngoi chinh dien la ngoi nha dd so nhai eiia tam giac deu. Diiu hai ke eheo nhau, dd thugng toan bp khu chtia thudng cd ba ciip mai, mdi cap luong (xa nde) va thudng thudng cd cai ept trdn lai chia lam 3 nip, nep bang d giua dugc nang k6 dudi vi tri nay rdi ti tr6n chinh giua qua giang cao han 2 nip ben. Cap mai thir nhiit doe tdi 60 kep. Ke tr6n nang mai biing, ke dudi dd mai dp, hai cap mai giiia va dudi thoiii han nhilu. b6n. Diiu qua giang gin \di xa thugng dpe vii ty Chinh sir thay ddi dp ddc cua cac cap mai khien tr6n diiu ept cai. Dudi xa thugng dp 40cm la xa cho mai chtia khdng trd n6n nang nl. Ddng thdi trung. Vi tri giao tiep giira xa trung va cot cai cac nep mai so le nhau da tiio nen mot net dep, cung la \i tri klidi diiu cua ke mai giira. Ke niiy hai hda, vui mit ri6ng ciia nghe thuiit kiln tnic cd diiu dudi ti tren tudng biio quiinh ngoi ehinh Kha -me. Dl tiio nen su duyin dang ciia bp mai, dien, gdc cua ke \a ept cai khoimg 60 dp. Mpt nghe nhiin Kha me da dap chiiin nhung hinh ddn tay ngang chdng \iio than ept cai \a ndi vdi rdng (Nilk) \a hoa la each dieu. Trong nghe diiu ke tiio cho kien triic th6in \ung chai. thuat trang tri ciia ngudi Kha-me, rdng thudng dupe the hiln d bg miii \ii nhung cot trong chiiih Bp plnm eiia vi keo d phiin mai dudi ndi diln chtia. Tr6n mai chinh dien, d moi kim (ciic giiia tuong \a cot hi6n cu ...