Phân tích hai bài thơ Đất nước của Nguyễn Đình Thi

Đất nước tôi thon thả giọt đàn bầu. Nghe dịu nỗi đaucủa mẹ. Ba lần tiễn con đi, hai lần khóc thầm lặng lẽ.Các anh không về mình mẹ lặng im...(Tạ Hữu Yên).Cứ mỗi lần nghe lại bài hát này lòng ta xốn xanh dadiết ! Nhớ những ngày bé thơ đến lớp, cô giáo dạy tôiviết hai chữ “Việt Nam” và gọi đó là Đất Nước
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích hai bài thơ Đất nước của Nguyễn Đình ThiPhân tích hai bài thơ Đất nước của Nguyễn Đình Thivà Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm Đất nước tôi thon thả giọt đàn bầu. Nghe dịu nỗi đau của mẹ. Ba lần tiễn con đi, hai lần khóc thầm lặng lẽ. Các anh không về mình mẹ lặng im...(Tạ Hữu Yên). Cứ mỗi lần nghe lại bài hát này lòng ta xốn xanh da diết ! Nhớ những ngày bé thơ đến lớp, cô giáo dạy tôi viết hai chữ “Việt Nam” và gọi đó là Đất Nước. Tôi mơ hồ chả hiểu, chỉ biết rằng đó là cái gì lớn lao vàthật quý báu lắm ! Thời gian trôi qua nhanh, mangtuổi thơ bé bỏng của tôi đi xa. Cho đến hôm nay, quabao nhiêu vần thơ đọc được tôi đã thấm thía hai tiếngthiêng liêng “Đất Nước”. Nhưng rất buồn là tôi khôngthể viết thành thơ. Trong những vần thơ “ Đất nước”mến yêu dạt dào cảm hứng ấy, có tác phẩm củaNguyễn Đình Thi và Nguyễn Khoa Điềm.Hai nhà thơ đã truyền cho tôi cảm xúc mạnh mẽ.Những vần thơ giúp tôi nhìn ra chân dung của đấtnước. Bình dị và trong sách, hồn hậu và nhân ái,nghèo khổ nhưng oai hùng. Có lẽ chính những điềuấy đã khơi gợi cảm hứng cho các bài thơ, đã gieovào lòng từng nhà thơ bao suy tư và trăn trở. Từ cảmxúc của những ngày sống hết mình với chiến đấu, từvốn tri thức khá phong phú của mình, qua chương“Đất nước” Nguyễn Khoa Điềm đã cắt nghĩa sâu xacho tuổi trẻ thành thị miền Nam lúc này. Những hiểubiết về lịch sử dân tộc như sống dậy, lay động tâmhồn tác giả. Mỗi câu chuyện cổ tích, những thời khắclịch sử của những cuộc đấu tranh giữ nước và dựngnước ngày càng thiêng liêng, tha thiết hơn bao giờ....Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồiĐất Nước có trong những cái “ngày xửa ngàyxưa”...mẹ thường hay kểĐất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ănĐất Nước lớn lên khi dân ta biết trồng tre và đánhgiặcTóc mẹ thì bới sau đầuCha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặnCái kèo, cái cột thành tênHạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần,sàngĐất Nước có từ ngày đó.Trong hai câu thơ của Nguyễn Khoa Điềm man mácâm hưởng sử thi. Yếu tố cổ điển và hiện đại hoàquỵên vào nhau tạo thành một cấu trúc hai cực. Đấtnước mình chân thật như cuộc sống. Những câu thơdài tuôn chảy êm dịu như dòng sông. Một dòng cảmxúc dào dạt âm thầm nhưng mãnh liệt. Cảm hứng vềđất nước của Nguyễn Khoa Điềm bắt nguồn từnhững huyền thoại : “Ngày xửa ngày xưa mẹ thườnghay kể”. Dường như nhà thơ đã huy động vào đâynhiều vốn liếng, trí tuệ, sự từng trải, gửi gắm vào đâybao kỉ niệm suy tư. Nguyễn Khoa Điềm đã cùng tahành hương về với cội nguồn dân tộc và rồi tham giavào cuộc chiến đấu chung là con đường đúng đắnduy nhất đối với người thanh niên yêu nước. Nhà thơmạnh dạn để cái “tôi” của mình xuất hiện. Có thể nóirằng , muốn viết những vần thơ tuyệt vời về Đấtnước không chỉ đơn thuần là nhà thơ biết rung độngtrước một vầng trăng, một tia nắng, một điệu dân cahay một tiếng thơ cổ điển. Đây là cả một quá trìnhsuy ngẫm, và “nhìn lại” đất nước. Từng lời thơ đầmấm giàu ý thức của tuổi trẻ đã nhận ra vai trò củamình trước thời đại và nhận thức được đất nước nàylà của nhân dân. Chúng ta phải chiến đấu để bảo vệđất nước tươi đẹp. Nhà thơ cảm nhận phát hiện rađất nước từ csai nhìn tổng hợp , nhiều mặt và dườngnhư đã toàn vẹn. Với Nguyễn Đình Thi cảm hứng vềđất nước bắt nguồn từ những chất liệu hình ảnh cụthể, sinh động của cuộc kháng chiến chín năm cứunước thần thánh của chúng ta. Bài thơ mang tínhkhái quát về cảm hứng lịch sử và truyền thống củadân tộc. Có phải chăng, cái cảm hứng ấy của hai nhàthơ này đều bắt nguồn từ lòng yêu nước sâu sắc? Dohoàn cảnh và thời điểm lịch sử mà mỗi nhà thơ lại cócảm nhận khác nhau. Cảm hứng về đất nước đến vớiNguyễn Đình Thi trong lúc cuộc kháng chiến đangdiễn ra dữ dội và tàn khốc. Người thanh niên Hà Nộiấy, cũng đã bước vào cuộc kháng chiến nhưng tâmhồn anh thanh niên vẫ đủ sức cảm nhận:Sáng mát trong như sáng năm xưaGió thổi mùa thu hương cốm mớiTôi nhớ những ngày thu đã xa.Chính “mùa thu Hà Nội” ngày hôm nay đã gợi cảmhứng cho tác giả. Nhìn mùa thu này nhà thơ lại nhớđến mùa thu xưa. Dường như lời hát “Mùa thu rồingày hăm ba, ta ra đi theo tiếng gọi sơn hà nguybiến. Rên khắp trời, lời hoan hô quân, dân ta tiến ratrận tiền” còn vang vọng bên tai. Hôm nay đứng giữađất trời chiến khu trong buổi sáng mùa thu mát lànhnhà thơ suy tư về đất nước. Cái cảm giác đầu tiênmà Nguyễn Đình Thi bắt gặp là cái rất riêng, rất đặctrưng về, rất Hà Nội : mùi hương cốm mát. Phải làmột chàng trai Hà Nội chính gốc mới có được cáicảm nhận ấy. Phải gắn bó máu thịt với thủ đô mớichan hoà tình thương nơi này đến thế ! Niềm cảmxúc dâng trào. Những hồi tưởng về mùa thu trước tuyêm ái nhưng thật ra lòng nhà thơ dạt dào biết baoSáng chớm lạnh trong lòng Hà NộiNhững phố dài xao xác hơi mayNgười ra đi đầu không ngoảnh lạiSau lưng thềm nắng lá rơi đầy.Người ra đi mang dáng dấp của cậu học trò, tỏngsáng lưu luyến bao nhiêu kỉ niệm đẹp với từng conphố dài xao xác hơi may. Có một chút lưu luyến bângkhuâng trong lòng người, nhưng không hề bi luỵ. Câuthơ mang màu sắc lãng mạn tươi mát trong lành:Sau lăng thềm nắng lá rơi đầyCảm hứng về đất nước của Nguyễn Đình Thi cũngbắt đầu vui phơi phới của người tự do. Đứng giữamột vùng chiến khu tự do nhà văn đón nhận đấtnước với những điều mới mẻ:Mùa thu nay khác rồiTôi đứng vui nghe giữa núi đồiGió thổi rừng tre phấp phớiTrời thu thay áo mớiTrong biếc nói cười thiết tha.Phải có con mắt tinh tế, giao cảm với thiên nhiên nhàthơ mới nhận được sự”thay áo mới” của mùa thu. Tấtcả như nô nức, muôn âm thanh trong trẻo xanh biếccủa trời thu như hoà quyện vào nhau; đất nước như“đang cười, đang nói”. Tâm hồn nhà thơ dạt dàomênh mông thấy đất nước mình như “rừng tre phấpphới”. Hình ảnh cây tre cũng được các nhà thơ nhắcđến kh ...