Phát triển công nghiệp văn hóa ở Việt Nam: Thay đổi nhận thức và cơ chế, chính sách

Xây dựng và phát triển công nghiệp văn hóa ở Việt Nam đã được đưa vào Chiến lược Phát triển văn hóa đến năm 2020. Tuy vậy, để làm được điều đó, theo các nhà nghiên cứu và quản lý văn hóa, chúng ta cần thay đổi từ nhận thức đến cơ chế, chính sách và cơ sở hạ tầng. Để nắm vững nội dung chi tiết mời các bạn cùng tham khảo tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển công nghiệp văn hóa ở Việt Nam: Thay đổi nhận thức và cơ chế, chính sáchPhát triển công nghiệp văn hóa ở Việt Nam: Thayđổi nhận thức và cơ chế, chính sáchXây dựng và phát triển công nghiệp văn hóa ở Việt Nam đã được đưa vàoChiến lược Phát triển văn hóa đến năm 2020. Tuy vậy, để làm được điều đó,theo các nhà nghiên cứu và quản lý văn hóa, chúng ta cần thay đổi từ nhậnthức đến cơ chế, chính sách và cơ sở hạ tầng.Kết hợp kỹ thuật cao với văn hóaCông nghiệp văn hóa là việc sản xuất, tái sản xuất và truyền bá các dịch vụ văn hóavà sản phẩm văn hóa được tạo ra bằng phương thức công nghiệp hóa, tin học hóavà thương phẩm hóa; là ngành nghề sản xuất sản phẩm văn hóa và cung cấp dịchvụ văn hóa, công nghiệp văn hóa lấy sự thỏa mãn nhu cầu văn hóa của mọi ngườilàm mục tiêu chủ yếu. Đó là sản phẩm kết hợp chặt chẽ giữa kỹ thuật cao với sựnghiệp văn hóa, thể hiện xu thế kinh tế và văn hóa thấm sâu vào nhau.Công nghiệp văn hóa đã phát triển ở nhiều nước, đặc biệt mạnh mẽ vào giữa thế kỷXX, và trở thành ngành trụ cột trong nhiều nền kinh tế. Chẳng hạn, các ngành côngnghiệp văn hóa ở Anh đã tạo ra thu nhập khoảng 112,5 tỷ bảng/năm, đóng góp 5%GDP, chiếm 10-15% thị phần công nghiệp văn hóa thế giới. Ở Canada, côngnghiệp văn hóa đóng góp 46 tỷ USD vào tổng sản phẩm quốc nội; năm 2005, xuấtkhẩu hàng hóa và dịch vụ văn hóa nghệ thuật của nước này lên tới trên 5 tỷ USD.Hay với Hong Kong, Trung Quốc, 85% thu nhập quốc dân có được từ nguồn thudịch vụ giải trí, truyền hình và quảng cáo...Phát triển công nghiệp văn hóa có tác động lớn đối với kinh tế, văn hóa và xã hộicủa một đất nước. Trên phạm vi quốc gia, sự phát triển công nghiệp văn hóa có khảnăng đóng góp to lớn cho các chỉ tiêu thu nhập quốc dân, tạo công ăn việc làm...Mặt khác, phát triển công nghiệp văn hóa tạo nên hệ thống sản xuất và phục vụ vănhóa nhiều chủng loại, cấp độ, nhiều loại hình, đáp ứng yêu cầu về số lượng, chấtlượng văn hóa, thỏa mãn nhu cầu văn hóa ngày càng cao và đa dạng của nhân dân.Lợi nhuận khổng lồ của công nghiệp văn hóa đã khiến rất nhiều doanh nghiệp lớntrên thế giới đua nhau tham gia.Nhu cầu cấp thiết1You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)Ở Việt Nam, ngay từ đầu những năm 1990 đã bắt đầu xuất hiện quan niệm mới vềvăn hóa - nghệ thuật, khi coi đó là một loại hàng hóa đặc biệt. Trong một số lĩnhvực như điện ảnh, sân khấu, xuất bản... đã đòi hỏi hạch toán để sử dụng hiệu quảvốn đầu tư. Tuy vậy đến nay, khái niệm này vẫn còn khá mới. Theo Ts NguyễnDanh Ngà, Vụ Kế hoạch – Tài chính, Bộ VH, TT và DL, trong khi nhu cầu sángtạo và hưởng thụ văn hóa của các tầng lớp nhân dân được nâng lên và nhiều loại tưtưởng văn hóa tác động lẫn nhau trên phạm vi thế giới như hiện nay, việc phát triểnthật nhanh ngành công nghiệp văn hóa ngày càng trở nên cấp thiết. “Có thể khẳngđịnh một cách chắc chắn rằng, xây dựng công nghiệp văn hóa là tiền đề quan trọngđể xây dựng một nên văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Việt Nam muốnhiện đại hóa không những phải phồn vinh về kinh tế mà còn phải phồn vinh về vănhóa”.Trong hội thảo Công nghiệp văn hóa, thực trạng và giải pháp diễn ra tại Hà Nộivừa qua, các nhà chuyên môn đánh giá: Việt Nam có các tiêu chí để xây dựng nềncông nghiệp văn hóa, nhưng chưa thành hệ thống. Có thể nói, nước ta chưa có nềncông nghiệp văn hóa. Các hoạt động văn hóa ở Việt Nam còn nhỏ lẻ, chưa hiệuquả, chủ yếu sống bằng sự bao cấp của nhà nước. Hệ thống sản xuất phân phối cácsản phẩm văn hóa chủ yếu vẫn do các doanh nghiệp của nhà nước đảm nhiệm, sựtham gia của khu vực tư nhân và các tổ chức phi chính phủ còn hạn chế. Việc đầutư ngân sách cho hoạt động văn hóa nhìn chung còn thấp so với các ngành khác,chỉ chiếm khoảng 0,3% GDP; đồng thời, đóng góp của hoạt động văn hóa trong cơcấu sản phẩm trong nước cũng rất hạn chế...Đổi mới từ nhận thức đến thực tiễnĐể xây dựng và phát triển công nghiệp văn hóa, Việt Nam cần có những đột phá từtư duy đến thực tiễn. Trước hết là sự thay đổi về nhận thức của các nhà quản lý,lãnh đạo và hoạch định chính sách văn hóa. Phải coi sự nghiệp văn hóa là mộtngành sản xuất, có khả năng tạo ra các sản phẩm tinh thần cao đẹp, đồng thời manglại hiệu quả kinh tế thiết thực. Từ đó mới tạo ra sự chuyển biến trong chính sáchquản lý, định hướng hoạt động văn hóa.Công nghiệp văn hóa muốn phát triển phải dựa trên sự xây dựng và phát triển củathị trường văn hóa. Bởi vậy, cần hoàn thiện hơn hệ thống quản lý nhà nước, tạohành lang pháp lý cho sự hình thành thị trường văn hóa lành mạnh. Ts Nguyễn2You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)Danh Thuận, Trung tâm Triển lãm Việt Nam, cho rằng, nhà nước cần có những cơchế, chính sách đặc thù như: chính sách kinh tế trong văn hóa (gồm chính sáchthuế, chính sách giá, chính sách đầu tư, hình thành các quỹ hỗ trợ...); chính sách sửd ...