Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam hiện nay: Rào cản và giải pháp tháo gỡ

Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, đóng góp không nhỏ vào tổng sản phẩm quốc nội, tạo công ăn việc làm, ổn định kinh tế... Bài viết Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam hiện nay: Rào cản và giải pháp tháo gỡ phân tích những rào cản phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam và giải pháp tháo gỡ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam hiện nay: Rào cản và giải pháp tháo gỡ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam hiện nay: rào cản và giải pháp tháo gỡ Kim Ngọc1 1 Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Email: kimngoc_vapec@yahoo.com Nhận ngày 2 tháng 1 năm 2021. Chấp nhận đăng ngày 3 tháng 3 năm 2021. Tóm tắt: Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, đóng góp không nhỏ vào tổng sản phẩm quốc nội, tạo công ăn việc làm, ổn định kinh tế... Tuy nhiên, so với các nước trong khu vực và trên thế giới, phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam còn nhiều hạn chế về quy mô, mức độ đóng góp. Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam chưa thực sự phát huy hết tiềm năng của mình do còn nhiều rào cản nội lực và ngoại lực. Để doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển nhanh, cần có những phân tích, đánh giá và các giải pháp thích hợp. Từ khóa: Doanh nghiệp nhỏ và vừa, phát triển, rào cản, Việt Nam. Phân loại ngành: Kinh tế học Abstract: Vietnamese small and medium-sized enterprises (SMEs) play an important role in socio- economic development, contributing significantly to the gross domestic product, creating jobs, stabilising the economy... However, compared with other countries in the region and the world, the development of SMEs in Vietnam is still faced with many limitations in terms of scale and extent of contribution. They have not really brought into full play their potential due to various barriers related to internal and external forces. For Vietnamese small and medium-sized enterprises to grow quickly, it is necessary to conduct analysis, assessment and appropriate solutions. Keywords: Small and medium-sized enterprises, development, barriers, Vietnam. Subject classification: Economics 1. Mở đầu doanh nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam, đóng góp tới 45% vào tổng sản phẩm quốc Hiện nay, doanh nghiệp nhỏ và vừa nội (GDP), 31% vào tổng thu ngân sách và (DNNVV) chiếm tỷ trọng 97% tổng số thu hút hơn 5 triệu lao động [6]. Đồng thời, 28 Kim Ngọc khu vực DNNVV rất hiệu quả trong việc hóa từ các doanh nghiệp nhà nước trung huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư ương hoặc địa phương. Tỷ trọng các doanh phát triển và thúc đẩy phát triển kinh tế nghiệp siêu nhỏ hoặc doanh nghiệp quy mô quốc gia, đặc biệt là khu vực kinh tế diễn ra nhỏ được cổ phần hóa từ doanh nghiệp nhà các hoạt động cải tiến, đổi mới sáng tạo và nước ở hai cấp này là tương đối thấp, trong ứng dụng trong sản xuất kinh doanh... tạo khi các doanh nghiệp quy mô vừa hoặc sự năng động và cạnh tranh cho nền kinh tế doanh nghiệp quy mô lớn trước đây từng là [7]. Tuy nhiên, so với các nước trong khu doanh nghiệp nhà nước là những nhóm có vực và trên thế giới, DNNVV ở Việt Nam tỷ trọng lớn nhất. Số các doanh nghiệp quy vẫn còn đối mặt nhiều rào cản tiếp cận mô nhỏ và siêu nhỏ đang có xu hướng gia nguồn vốn, mở rộng sản xuất kinh doanh… tăng. Hơn hai phần ba các doanh nghiệp để có thể cạnh tranh phát triển, doanh Việt Nam là các doanh nghiệp siêu nhỏ, nghiệp nhỏ mãi vẫn nhỏ, số lượng doanh dưới 10 lao động [3]. Trong những năm gần nghiệp từ quy mô nhỏ phát triển đến quy đây, mặc dù số lượng doanh nghiệp thành mô vừa vẫn rất ít, chưa kể nhiều doanh lập mới ở Việt Nam liên tục tăng, song khu nghiệp đã rơi rụng sau vài năm phát triển. vực DNNVV đang đứng trước những thách Lý giải nguyên nhân doanh nghiệp Việt thức quan trọng. Việt Nam đặc biệt thiếu Nam chậm lớn, các chuyên gia kinh tế cho các doanh nghiệp quy mô lớn và doanh rằng, những rào cản từ chính nội lực (vốn, nghiệp cỡ vừa. Tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó kinh nghiệm quản trị...) và ngoại lực (môi khăn phải tạm ngừng sản xuất kinh doanh trường, chính sách...) đang là lý do khiến vẫn ở mức cao. Trong giai đoạn 2017-2019, DNNVV không thể phát triển mạnh trong tỷ lệ doanh nghiệp tạm ngừng sản xuất kinh thời gian qua. Bài viết này phân tích những doanh và giải thể so với tổng số doanh rào cản phát triển DNNVV Việt Nam và nghiệp thành lập mới trung bình hàng năm giải pháp tháo gỡ. khoảng 58,1%. Trong đó, năm 2017 là 57,3%; năm 2018 là 67,7%; và 11 tháng đầu năm 2019 là 49,4%. Trong 2-3 năm gần 2. Rào cản phát triển doanh nghiệp nhỏ đây, số lượng doanh nghiệp lớn của Việt và vừa Việt Nam Nam rất ít, chỉ chiếm tỷ trọng rất nhỏ về số lượng (bình quân trong các năm 2000-2014 2.1. Rào cản về quy mô doanh nghiệp chiếm 4,04% tổng số doanh nghiệp, từ năm 2008 đến nay khoảng 1%) [4]. Trong khi Hiện nay, 97% DNNVV có quy mô nhỏ và đó, số lượng các doanh nghiệp cỡ vừa siêu nhỏ, 2% doanh nghiệp quy mô vừa. khoảng 21 nghìn doanh nghiệp, chiếm Các DNNVV Việt Nam phần lớn đi lên từ 3,47% tổng số doanh nghiệp. Con số này các mô hình sản xuất gia đình, cá thể nhỏ vẫn còn khá khiêm tốn so với các nền kinh lẻ, khi có cơ hội kinh doanh thì thành lập tế khác có khu vực doanh nghiệp phát triển doanh nghiệp. Trong khu vực DNNVV bền vững hơn, trong đó tỷ trọng các doanh cũng có các doanh nghiệp được cổ phần nghiệp cỡ vừa thường chiếm từ 5-10% [8]. 29 Khoa học xã hội Việt Nam, số 4 - 2021 Đối với các doanh nghiệp được xếp hạng là 2.2. Rào cản về năng lực khoa học công nghệ doanh nghiệp lớn, nhưng quy mô trung bình của các doan ...