Phương pháp luận phát triển nguồn nhân lực thư viện

Để phát triển lĩnh vực thư viện cần sử dụng rất nhiều nguồn lực như: Con người, Cơ sở vật chất, Tiền, Thông tin… Nhưng nguồn lực quan trọng nhất, có tính quyết định nhất là Con người + Nguồn nhân lực.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phương pháp luận phát triển nguồn nhân lực thư việnPhương pháp luận phát triển nguồn nhân lực thư việnHiện nay, quản trị nhân lực là khoa học về quản lý con người dựa trên niềm tin chorằng nhân lực đóng vai trò quan trọng bậc nhất tới sự thành công lâu dài của tổ chức.Lập kế hoạch nguồn nhân lực là một trong những nội dung cơ bản nhất của quá trìnhquản trị nhân lực vì nhờ công tác này mà các nhà quản lý lựa chọn cho mình một độingũ lao động phù hợp với nhu cầu công việc, thỏa mãn các mục tiêu của đơn vị cũngnhư lợi ích của cá nhân người lao động.Để phát triển lĩnh vực thư viện cần sử dụng rất nhiều nguồn lực như: Con người, Cơsở vật chất, Tiền, Thông tin… Nhưng nguồn lực quan trọng nhất, có tính quyết địnhnhất là Con người + Nguồn nhân lực.Phát triển nguồn nhân lực thư viện để đáp ứng yêu cầu hội nhập và thay đổi của xã hộihiện là vấn đề cấp bách đang được đặt ra.Lập kế hoạch phát triển nguồn nhân lực thư viện là một lĩnh vực chưa quen thuộc ởViệt Nam nhưng có tác động sâu sắc và hiệu quả đến quá trình phát triển nguồn nhânlực thư viện.1. Các khái niệmNguồn nhân lựcCó rất nhiều cách hiểu khác nhau về khái niệm “Nguồn nhân lực”Theo Liên hợp quốc: ”Nguồn nhân lực là trình độ lành nghề, là kiến thức và năng lựccủa toàn bộ cuộc sống con người hiện có thực tế, hoặc tiềm năng để phát triển kinhtế-xã hội trong một cộng đồng” [5].Theo các nhà khoa học tham gia chương trình KX-07: “Nguồn nhân lực cần đượchiểu là số dân và chất lượng con người, bao gồm cả thể chất và tinh thần, sức khỏe vàtrí tuệ, năng lực, phẩm chất và đạo đức của người lao động” [2].Theo giáo trình “Nguồn nhân lực” của Nhà xuất bản Lao động xã hội: “Nguồn nhânlực bao gồm toàn bộ dân cư có khả năng lao động, không phân biệt người đó đangđược phân bố vào ngành nghề, lĩnh vực, khu vực nào và có thể coi đây là nguồn nhânlực xã hội” [1].Từ những khái niệm trên của “Nguồn nhân lực”, có thể định nghĩa khái niệm “Nguồnnhân lực thư viện” như sau:Nguồn nhân lực thư viện là nguồn lực con người có trình độ, kiến thức, năng lực hoặctiềm năng tham gia hoạt động thư viện để duy trì và phát triển lĩnh vực này.Phát triển Nguồn nhân lựcNguồn nhân lực của đất nước nói chung, của cơ quan và ngay cả mỗi gia đình đều cầnđược phát triển. Phát triển Nguồn nhân lực là các hoạt động đầu tư nhằm tạo ra nguồnnhân lực với số lượng và chất lượng đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội của đấtnước, đồng thời đảm bảo sự phát triển của mỗi cá nhân[6]. Áp dụng vào lĩnh vực thưviện, phát triển nguồn nhân lực thư viện là các hoạt động đầu tư trong lĩnh vực thưviện nhằm tạo ra nguồn lực con người với số lượng và chất lượng đáp ứng nhu cầuphát triển của ngành, đồng thời đảm bảo sự phát triển của mỗi cá nhân.Lập kế hoạch phát triển nguồn nhân lựcTuy nhiên muốn phát triển nguồn nhân lực một cách bài bản, đúng hướng và chủ độngthì cần phải lập kế hoạch cho công việc này. “Lập kế hoạch nguồn nhân lực là quátrình nghiên cứu, xác định nhu cầu nguồn nhân lực, đưa ra các chính sách và thựchiện các chương trình, hoạt động bảo đảm cho đơn vị có đủ nguồn nhân lực với cácphẩm chất, kỹ năng phù hợp để thực hiện công việc có năng suất, chất lượng và hiệuquả cao” [3].Lập kế hoạch nguồn nhân lực không chỉ đơn thuần chú ý đến việc dự báo và tuyển đủsố lượng nhân viên cần thiết. Lập kế hoạch nguồn nhân lực giúp cho đơn vị thấy rõphương hướng, cách thức quản lý nguồn nhân lực của mình, bảo đảm cho đơn vị cóđược đúng người đúng việc, vào đúng thời điểm cần thiết và linh hoạt đối phó vớinhững thay đổi của môi trường bên ngoài. Thừa nhân viên sẽ làm tăng chi phí, thiếunhân viên hoặc chất lượng nhân viên không đáp ứng yêu cầu sẽ ảnh hưởng đến chấtlượng thực hiện công việc.Lập kế hoạch nguồn nhân lực có thể hoạt động ở 3 mức độ:- Cấp Quốc gia- Cấp Ngành, Lĩnh vực- Cấp Đơn vịLập kế hoạch phát triển nguồn nhân lực thư viện là quá trình xem xét một cách có hệthống các nhu cầu về nguồn lực con người để xây dựng các kế hoạch đáp ứng nhằmmục tiêu duy trì và phát triển thư viện. Nghĩa là, lập kế hoạch phát triển nguồn nhânlực thư viện về cơ bản liên quan đến vấn đề cân bằng cung và cầu nguồn nhân lực.2. Quá trình lập kế hoạch phát triển nguồn nhân lực thư việnQuá trình lập kế hoạch phát triển nguồn nhân lực thư viện có thể được chia thành bốngiai đoạn [4].- Giai đoạn 1: Đánh giá các nguồn tài nguyên nhân lực hiện có về: Số lượng; Tuổi;Khả năng; Kỹ năng; Nguyện vọng.- Giai đoạn 2: Tính toán tổn thất nhân lực hiện tại sẽ diễn ra trong thời gian lập kếhoạch: Tỷ lệ rời tổ chức và lý do; Ước tính tỷ lệ chung của lãng phí và ảnh hưởng.Hai giai đoạn đầu tiên cùng làm thành nguồn cung của quá trình lập kế hoạch nhânlực.- Giai đoạn 3: Nhu cầu.+ Yêu cầu nhân lực vào cuối thời kỳ (trên cơ sở các kế hoạch phát triển, thay đổi vềnăng suất, sản phẩm, cách quản lý…).- Giai đoạn 4: Chuẩn bị kế hoạch thực tế.+ Cơ cấu nhân lực+ Nhu cầu đào tạo+ Tuyển dụng+ Bố trí.Sơ đồ các bước lập ...