So sánh đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của viêm tụy cấp do tăng triglyceride máu với viêm tụy cấp do các nguyên nhân khác

Nghiên cứu này nhằm so sánh đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của viêm tụy cấp do tăng triglyceride máu với viêm tụy cấp do các nguyên nhân khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
So sánh đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của viêm tụy cấp do tăng triglyceride máu với viêm tụy cấp do các nguyên nhân khácNghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 SO SÁNH ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CỦA VIÊM TỤY CẤP DO TĂNG TRIGLYCERIDE MÁU VỚI VIÊM TỤY CẤP DO CÁC NGUYÊN NHÂN KHÁC Võ Thị Lương Trân*, Võ Tất Thắng**, Vũ Thị Hạnh Như*, Trần Thanh Hưng***, Hồ Tấn Phát***TÓM TẮT Mở đầu: Sau rượu và sỏi mật, tăng triglyceride máu là nguyên nhân thường gặp thứ ba gây ra viêm tụycấp. Các nguyên nhân khác nhau, do có cơ chế sinh bệnh khác nhau, nên có thể có đặc điểm lâm sàng, diễn tiến vàđáp ứng với điều trị khác nhau. Mục tiêu: Chúng tôi thực hiện nghiên cứu này nhằm so sánh đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của viêmtụy cấp do tăng triglyceride máu với viêm tụy cấp do các nguyên nhân khác. Đối tượng - phương pháp: Nghiên cứu hồi cứu được thực hiện trên 128 bệnh nhân được chẩn đoán viêmtụy cấp tại Chợ Rẫy từ 12/2015 đến 12/2016. Chúng tôi ghi nhận các đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và diễntiến bệnh của bệnh nhân. Kiểm định Pearson được dùng để đánh giá sự khác biệt giữa các biến liên tục, kiểm địnhAnova một chiều và Kruskal Wallis được dùng để đánh giá sự khác biệt giữa các biến phân loại. Kết quả: Tăng triglyceride máu chiếm 21,9% các nguyên nhân gây viêm tụy cấp. Viêm tụy cấp do tăngtriglyceride máu thường xảy ra ở nam giới hơn (p=0,000), bệnh đi kèm thường gặp là đái tháo đường (p=0,006),Hemoglobin, Hct và CRP tại thời điểm nhập viện có khuynh hướng cao hơn trong viêm tụy cấp do tăngtriglyceride máu so với các nguyên nhân khác (p lần lượt là 0,000; 0,0004; 0,035). Không có sự khác biệt về diễntiến, biến chứng và tiên lượng của việm tụy cấp do tăng triglyceride máu so với các nguyên nhân còn lại. Kết luận: Trong viêm tụy cấp do tăng triglyceride máu, giới tính nam và bệnh đái tháo đường thường gặphơn; Hemoglobin, dung tích hồng cầu và CRP tại thời điểm nhập viện cũng cao hơn. Không có sự khác biệt vềbiến chứng và diễn tiến của bệnh khi so sánh với viêm tụy cấp do các nguyên nhân khác. Từ khóa: viêm tụy cấp, tăng triglyceride máuABSTRACTCOMPARISON OF CLINICAL AND BIOCHEMICAL CHARACTERISTICS OF ACUTE PANCREATITIS ACCORDING TO HYPERTRIGLYCERIDEMIA AND OTHER CAUSES Vo Thi Luong Tran, Vo Tat Thang, Vu Thi Hanh Nhu, Tran Thanh Hung, Ho Tan Phat * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement Vol. 22 - No 2- 2018: 328 -335 Background: Acute pancreatitis can be triggered by a variety of factors among which hypertriglyceridemia isthe third most common cause. It is obvious that the characteristics and course of disease differ among etiologies. Objectives This study was designed to compare the clinical and biochemical characteristics of acutepancreatitis according to hypertriglyceridemia and other causes. Method: This retrospective study was carried out at Cho Ray hospital betweet December 2015 and December2016, in which 128patients with acute pancreatitis were recruited. Various clinical and biochemical characteristicswere applied retrospectively. Continuous variables were assessed by Pearson correlation test, categorical variableswere assessed using the one-way Anova test and Kruskal Wallis test. * Bộ môn Nội, khoa Y, Đại học Y Dược TP HCM ** Đại học Kinh tế TP HCM *** Khoa Nội Tiêu Hóa – Gan Mật, Bệnh viện Chợ Rẫy Tác giả liên hệ: BS.Võ Thị Lương Trân ĐT: 0903 308 303 Email: vtluongtran@yahooo.com328 Chuyên Đề Nội KhoaY Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 2 * 2018 Nghiên cứu Y học Results: Of the 128 patients diagnosed as acute pancreatitis, 21.9% was caused by hypertriglyceridemia.Male and diabetes mellitus were more predominant in hypertriglyceridemia-induced pancreatitis with statisticalsignificance (p=0.000 and p=0.006). Hemoglobin, hematocrit and CRP level measured at admission weresignificantly higher in this group (p = 0.000, 0.0004, 0.0035). No significantly differences in clinical course,severity and outcome were found as comparing acute pancreatitis according to hypertriglyceridemia and othercauses. Conclusion: In hypertriglyceridemia-induced acute pacreatitis, male and diabetes mellitus were morecommon; hemoglobin, hematocrit and CRP level measured at admission were also higher. No significantlydifferences in clinical course, severity and outcome were found among groups. Key words: acute pancreatitis, hypertriglyceridemiaĐẶT VẤN ĐỀ ngược lại(2). Ngoài ra có nghiên cứu cho thấy tỉ lệ tử vong của các nhóm này là như nhau(3,9,18). Các Viêm tụy cấp (VTC) là một trong những nghiên cứu trên nhìn chung thường so sánh 2bệnh lý tiêu hóa thường gặp nhất. Nhiều khảo nhóm nguyên nhân là rượu và sỏi mật, hoặc xếpsát cho thấy tỉ lệ mới mắc của viêm tụy cấp viêm tụy cấp do tăng triglyceride vào chungtrên toàn thế giới dao động từ 4,9 đến 73,4 ca nhóm với những nguyên nhân gây VTC ít gặpmỗi 100.000 dân, và có khuynh hướng gia tăng khác. Một số ít nghiên cứu khác tập trung vàotrong những năm gần đây(14,20). Hầu hết các nhóm VTC do tăng triglyceride lại cho thấy rằngtrường hợp viêm tụy cấp là thể nhẹ, thường viêm tụy cấp do tăng triglyceride thường diễnhồi phục hoàn toàn không có biến chứng, tỉ lệ tiến nặng và đưa đến nhiều biến chứng hơn(6,17).tử vong của nhóm này là dưới 1%. Tuy nhiên, Tại Việt Nam, mặc dù chưa có một thốngkhoảng 10 – 20% các trường hợp viêm tụy cấp ...