Sử dụng phụ phẩm nuôi gia súc nhai lại - Chương 5

Sử dụng phụ phẩm nuôi gia súc nhai lạ. Chương 5.Xử lý rơm rạ và phụ phẩm xơ thô. Như đã trình bày ở chương trước, hiệu quả sử dụng thức ăn xơ thô có thể được cải thiện bằng việc bổ sung dinh dưỡng hợp lý.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng phụ phẩm nuôi gia súc nhai lại - Chương 5 Ch -¬ng 5 Xö lý r¬m r¹ vµ phô phÈm x¬ th« Nh ®· tr×nh bµy ë ch-¬ng tr-íc, hiÖu qu¶ sö dông thøc ¨n x¬ th« cã thÓ ®-îcc¶i thiÖn b»ng viÖc bæ sung dinh d-ìng hîp lý. Tuy nhiªn, khi hiÖu qu¶ cña viÖcbæ sung ®· ®¹t ®Õn cËn trªn th× viÖc n©ng cao h¬n n÷a kh¶ n¨ng lîi dông c¸cnguån x¬ th« (phô phÈm) chØ cã thÓ thùc hiÖn ®îc b»ng viÖc t¨ng tû lÖ tiªu ho¸cña khÈu phÇn c¬ së vµ t¨ng tèc ®é gi¶i phãng thøc ¨n trong d¹ cá. ViÖc nµy cãthÓ lµm ®îc th«ng qua c¸c biÖn ph¸p xö lý (S¬ ®å 4-1). VÒ nguyªn t¾c x¬ cña r¬m r¹ vµ c¸c lo¹i thøc ¨n th« t-¬ng tù cã thÓ ®-îcVSV d¹ cá ph©n gi¶i, tuy nhiªn do bÞ lignin ho¸ cao nªn kh¶ n¨ng tiªu hãa thùctÕ bÞ h¹n chÕ. Sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a lignin víi cacbohydrat t¹o thµnh c¸cphøc hîp ligno-hemixenluloza/xenluloza ë v¸ch tÕ bµo thùc vËt. Liªn kÕt nµy cãlîi cho thùc vËt nhng l¹i bÊt lîi cho qu¸ tr×nh lªn men cña VSV, lµm c¶n trë t¸c®éng cña enzym VSV. C¸c biÖn ph¸p xö lý nh»m lµm thay ®æi mét sè tÝnh chÊtlý ho¸ cña r¬m ®Ó lµm t¨ng kh¶ n¨ng ph©n gi¶i cña VSV víi thµnh phÇn x¬(t¨ng A, B, c vµ gi¶m L), do ®ã mµ lµm t¨ng tÝnh ngon miÖng vµ n©ng cao tû lÖtiªu ho¸. S¬ ®å 4-1: C¸c ph-¬ng ph¸p xö phô phÈm x¬ th« C¸c ph-¬ng ph¸p xö lý phô phÈm x¬ VËt lý Ho¸ häc Sinh häc - Xót - Ng©m - V«i - ChÕ phÈm - NghiÒn - Hydroxit kali enzym - Viªn - Hydroxit am«n - NÊm - Luéc - Am«niac - HÊp cao ¸p - Ur ª - ChiÕu x¹ - Cacbonat natri - Clorit natri - KhÝ clorin - §i«xit sunphua ChÊt «xy ho¸, SO2, nÊm t¸c dông hoµ tan LIGNIN LIGNIN CÇu nèi kiÒm yÕu NaOH NH3 CÇu nèi kh¸ng kiÒm Xö lý thuû nhiÖt >150oC HEMIXELULOZA axit 4-0- metyl arabinoza axit p-cumaric glucoronic hay ferulicS¬ ®å 4-2: Phøc hîp lignin-hemixenluloza vµ c¬ së cña c¸c ph-¬ng ph¸p xö lý (Chesson, 1986)C¸c ph-¬ng ph¸p xö lý chÝnh cã thÓ ph©n thµnh c¸c nhãm xö lý vËt lý, xö lýsinh häc vµ xö lý ho¸ häc, mÆc dï cã thÓ phèi hîp gi÷a c¸c h×nh thøc xö lý nµy.Xö lý vËt lý Xö lý c¬ häc Lµ ph-¬ng ph¸p c¬ giíi ®Ó b¨m, chÆt, nghiÒn nhá thøc ¨n nh»m thu nhá kÝchth-íc cña thøc ¨n, v× kÝch th-íc cña thøc ¨n cã ¶nh h-ëng tíi kh¶ n¨ng thu nhËnvµ qu¸ tr×nh tiªu ho¸ cña gia sóc nhai l¹i. Ph-¬ng ph¸p nµy gióp ph¸ vì cÊu trócv¸ch tÕ bµo nªn thµnh phÇn cacbonhydrat kh«ng hoµ tan sÏ cã gi¸ trÞ h¬n víiVSV d¹ cá. ¦u ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p nµy lµ gióp gia sóc ®ì tèn n¨ng l-îngthu nhËn vµ ®Æc biÖt t¹o kÝch cì thøc ¨n thÝch hîp cho sù ho¹t ®éng cña VSV d¹cá. Tuy nhiªn ph-¬ng ph¸p nµy còng cã nguy c¬ lµm gi¶m tiÕt n-íc bät vµ t¨ngtèc ®é chuyÓn dêi qua d¹ cá nªn lµm gi¶m tû lÖ tiªu ho¸. Ph-¬ng ph¸p nµy ¸p dông chñ yÕu víi phÕ phô phÈm trång trät ë møc ®étrang tr¹i. Nªn kÕt hîp ph-¬ng ph¸p nµy víi ph-¬ng ph¸p xö lý ho¸ häc hoÆckÕt hîp víi xö lý sinh vËt häc. Xö lý b»ng nhiÖt h¬i n-íc Xö lý c¸c lo¹i thøc ¨n th« chÊt l-îng thÊp b»ng nhiÖt víi ¸p suÊt h¬i n-íccao ®Ó lµm t¨ng tû lÖ tiªu ho¸. C¬ së cña ph-¬ng ph¸p nµy lµ qu¸ tr×nh thuûph©n x¬ b»ng h¬i n-íc ë ¸p suÊt cao ®Ó ph¸ vì mèi liªn kÕt ho¸ häc gi÷a c¸cthµnh phÇn cña x¬ vµ t¹o ra sù t¸ch chuçi. Cã thÓ dïng h¬i n-íc ë ¸p suÊt 7-28kg/cm2 ®Ó xö lý r¬m trong thêi gian 5 giê (Sundstol vµ Owen, 1984).Rangnekar vµ céng sù (1982) ®· xö lý r¬m vµ b· mÝa b»ng h¬i n-íc ë ¸p suÊt 5-9 kg/cm2 trong 30-60 phót. KÕt qu¶ t-¬ng tù nh- xö lý ë ¸p suÊt cao trong thêigian ng¾n. Ph-¬ng ph¸p nµy chñ yÕu lîi dông c¸c nguån nhiÖt thõa ë c¸c nhµm¸y. Xö lý b»ng bøc x¹ Khi chÊt x¬ ®-îc chiÕu x¹, chiÒu dµi cña chuçi xenluloza sÏ gi¶m vµ thµnhphÇn hydratcacbon kh«ng hoµ tan sÏ trë nªn dÔ dµng t¸c ®éng bëi VSV d¹ cá.Lawton vµ céng sù (1951) ®· sö dông bøc x¹ lµm t¨ng tû lÖ tiªu ho¸ cña thøc ¨nx¬ th«. Cã mét sè ph-¬ng ph¸p bøc x¹ kh¸c nhau nh- bøc x¹ cùc tÝm, tiagamma cã thÓ dïng ®Ó t¨ng tû lÖ tiªu ho¸ cña thøc ¨n th«. Nh-ng c¸c ph-¬ngph¸p nµy phÇn lín ®ßi hái trang thiÕt bÞ ®¾t tiÒn, cao cÊp vµ kh«ng an toµn. DovËy, c¸c ph-¬ng ph¸p xö lý b»ng bøc x¹ kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ.Xö lý sinh ...