TÀI LIỆU: AMIN - AMINOAXIT

Bài Amin chuyển sang chương Amin-Amino axit-protein hay có thể gọi là chương về các hợp chất chứa nitơ.Bài Amin trona1a1ch giáo khoa cũ chỉ viết một số khái niệm sơ lược rồi viết về anilin......
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÀI LIỆU: AMIN - AMINOAXITI. 2. Ban khoa häc x· héi - nh©n v¨n Ch−¬ng 3. Amin. Aminoaxit. Protein3.1. Amin - §Þnh nghÜa, ph©n lo¹i, ®ång ph©n, danh ph¸p, tÇm quan träng. - TÝnh chÊt hãa häc (tÝnh baz¬, tÝnh chÊt cña vßng benzen trong ph©n tö amin th¬m). øng dông.3.2. Amino axit §Þnh nghÜa, ph©n lo¹i, tÝnh chÊt, øng dông PhÇn tÝnh chÊt giíi thiÖu tÝnh axit – baz¬ cña dung dÞch amino axit mét c¸ch ®Çy ®ñ h¬n.3.3. Peptit vμ protein §Þnh nghÜa, s¬ l−îc vÒ cÊu tróc vµ tÝnh chÊt. C¸c kh¸i niÖm: Enzim, axit nucleic.3.4. LuyÖn tËp TÝnh chÊt cña amin, amino axit.3.5. KiÓm tra viÕt -- 1II. Néi dung mét sè ch−¬ng, bμi hoÆc chñ ®Ò trong s¸ch gi¸o khoa Ch−¬ng 3: Amin - Aminoaxit - Protein 8 tiÕt (6 lý thuyÕt + 1 luyÖn tËp + 1 thùc hμnh)1. Môc tiªu - BiÕt cÊu t¹o ph©n tö vµ cÊu tróc cña amin, amino axit, protein vµ axit nucleic. - BiÕt vai trß trong cuéc sèng cña amin, aminoaxit, protein, axit nucleic vµ enzym . - HiÓu cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cña amin, amino axit vµ protein. - VËn dông ®−îc kiÕn thøc ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp vµ gi¶i c¸c hiÖn t−îng trong cuéc sèng liªn quanvíi bµi häc.2. Nh÷ng ®iÓm míi vÒ néi dung so víi s¸ch gi¸o khoa cò. - Bµi Amin chuyÓn sang ch−¬ng Amin – Amino axit - Protein hay cã thÓ gäi lµ ch−¬ng vÒ c¸chîp chÊt chøa nit¬. - Bµi Amin trong s¸ch gi¸o khoa cò chØ viÕt mét sè kh¸i niÖm s¬ l−îc råi viÕt riªng vÒ anilin.Trong s¸ch gi¸o khoa míi, cã bµi ®Çy ®ñ vÒ amin mang tÝnh kh¸i qu¸t h¬n. - Bµi Amin ë SGK ban N©ng cao cã thªm ph¶n øng víi HNO2. ViÖc ®iÒu chÕ amin tõ dÉn xuÊthalogen phï hîp víi viÖc x©y dùng kh¸i niÖm amin trªn c¬ së amoniac, gióp häc sinh, ®Æc biÖt lµhäc sinh ban C¬ b¶n dÔ dÇng hiÓu ®−îc tÝnh baz¬ cña amin. - Bµi Amino axit cã thªm d¹ng cÊu tróc ion l−ìng cùc (víi SGK N©ng cao cã ph¶n øng víi -- 2HNO2 t−¬ng tù amin). - Thªm kh¸i niÖm vÒ peptit, s¬ l−îc vÒ c¸c lo¹i cÊu tróc cña protein, kh¸i niÖm vÒ axit nucleicvµ enzim.3. Nh÷ng ®iÓm cÇn l−u ý - Mét sè vÊn ®Ò míi ®−a vµo ch−¬ng tr×nh chØ lµ kh¸i niÖm s¬ l−îc, v× vËy chØ cÇn gi¶ng ë møc®é nh− trong s¸ch gi¸o khoa nh−: kh¸i niÖm vÒ peptit, axit nuleic, enzim. §iÓm kh¸c cÇn chó ý lµ:cÊu t¹o cña peptit hoÆc polipeptit biÓu diÔn ë d¹ng ph©n tö hoµn chØnh (chØ râ ®Çu N vµ ®Çu C tõ®ã dÉn ®Õn viÖc gióp HS hiÓu vÒ ®ång ph©n cÊu t¹o cña c¸c peptit). - VÒ c¸c d¹ng cÊu tróc cña protein chØ dÉn ra d¹ng cÊu tróc bËc I mµ thùc chÊt lµ cÊu t¹o m¹chprotein v× chØ ®Ò cËp tíi trËt tù s¾p xÕp cña c¸c gèc α -aminoaxit víi nhau. C¸c d¹ng cÊu tróc kh¸c®Ó ë phÇn t− liÖu. - ë phÇn t− liÖu vÒ cÊu tróc bËc II, bËc III, vµ bËc IV, mçi s¸ch cã c¸ch biÓu hiÖn riªng. CÊutróc bËc II ë trong SGK ®−îc biÓu hiÖn ë d¹ng lËp thÓ: cã chç nh×n thÊy vµ chç bÞ che khuÊt. -- 3 CÊu tróc bËc III lµ h×nh ¶nh cña mioglobin - protein cã chøc n¨ng tiÕp nhËn oxi cña c¬ b¾p.CÊu tróc bËc IV lµ h×nh ¶nh cña hemoglobin (hång cÇu) - protein cã chøc n¨ng vËn chuyÓn oxi cñam¸u. -- 44. Nh÷ng ®iÓm cÇn l−u ý khi gi¶ng mét sè bμi4.1. Bμi amin - Kh¸c c¸c danh ph¸p gèc chøc, khi viÕt tªn th«ng th−êng cña amin kh«ng viÕt c¸ch mµ viÕtliÒn tªn gèc hi®rocacbon víi tõ amin. §©y lµ do quy −íc mang tÝnh lÞch sö, ®· quen dïng ThÝ dô:metylamin, phenylamin (kh¸c víi tªn gèc - chøc cña ancol, ete, xeton,.. : metyl ancol, etyl ancol,etyl metyl xeton,...). - Cè g¾ng thÓ hiÖn tÝnh chÊt baz¬ cña amin b»ng thÝ nghiÖm nh− trong bµi. Metylamin dÔ bayh¬i, nªn ph¶i b¶o qu¶n dung dÞch metylamin trong lä kÝn, ®Ó ë n¬i m¸t. Th−êng ®iÒu chÕmetylamin tr−íc khi lµm thÝ nghiÖm. Nªn thay metylamin b»ng etylamin hoÆc propylamin lµ c¸cchÊt dÔ b¶o qu¶n h¬n. - ThÝ nghiÖm vÒ ph¶n øng cña dung dÞch anilin víi n−íc brom rÊt dÔ. Anilin vµ brom tan rÊt Ýttrong n−íc. ChØ cÇn dïng dung dÞch phÝa trªn mµ ®¸y lä vÉn cßn vµi giät anilin hoÆc brom láng lµ®−îc. -- 54.2. Bμi Amino axit - ViÖc nghiªn cøu cÊu t¹o ion l−ìng cùc cña amin axit gióp HS hiÓu nguyªn nh©n tÝnh tan,tr¹ng th¸i r¾n, nhiÖt ®é nãng ch¶y cao cña amino axit. - TÝnh axit-baz¬ cña dung dÞch c¸c amino axit t−¬ng ®èi phøc t¹p. §Ó ®¬n gi¶n, chÊp nhËn sùgÇn ®óng: Víi c¸c aminoaxit cã sè nhãm –NH2 vµ -COOH b»ng nhau th× dung dÞch cã pH = 7; khisè nhãm -NH2 vµ nhãm -COOH kh«ng b»ng nhau th× m«i tr−êng cña dung dÞch phô thuéc nhãmchøc cã sè l−îng nhiÒu h¬n. - Riªng ph¶n øng trïng ng−ng chØ viÕt víi axit ε -aminocaproic hoÆc ω-aminoaxit; ph¶n øngng−ng tô c¸c α -aminoaxit ph¶i qua nhiÒu giai ®o¹n trung gian, phøc t¹p. §©y lµ ®iÓm kh¸c biÖt rânhÊt so víi s¸ch gi¸o khoa cò.4.3. Bμi Peptit vμ protein - CÊu t¹o cña m¹ch peptit vµ protein lµ kiÓu tËp hîp cã thø tù nhÊt ®Þnh cña c¸c gèc α -aminoaxit kh¸c nhau. V× vËy, cïng sè vµ lo¹i aminoaxit ta cã thÓ cã mét tËp hîp c¸c ®ång ph©ncña peptit hay protein. Bµi to¸n vÒ sè c¸c ®ång ph©n lµ bµi to¸n tËp hîp (n! c¸c ®ång ph©n), tuynhiªn kh«ng nªn khai th¸c qu¸ s©u vÒ mÆt tÝnh to¸n sè l−îng ®ång ph©n. - CÊu tróc c¸c bËc cña protein phøc t¹p: chØ nãi cÊu tróc bËc 1 kÕt hîp víi h×nh vÏ. - Ph¶n øng riªng biÖt cña peptit vµ protein lµ ph¶n øng thñy ph©n ra α - aminoaxit vµ ph¶n øngvíi Cu(OH)2. Ph¶n øng víi Cu(OH)2 ®Æc tr−ng cho ph©n tö cã tõ hai nhãm peptit - CO-NH - trëlªn. TiÕn hµnh thÝ nghiÖm rÊt ®¬n gi¶n nh−ng kh«ng viÕt ph−¬ng tr×nh hãa häc cña ph¶n øng, v× -- 6phøc t¹p. - ChØ giíi thiÖu kh¸i niÖm s¬ l−îc vÒ enzym vµ axit nucleic (kÕt hîp víi h×nh vÏ vÒ axitnucleic). PhÇn nµy häc sinh ®· ®−îc häc kÜ h¬n ë m«n sinh häc.4.4. Bμi luyÖn tËp PhÇn kiÕn thøc cÇn nhí tr×nh bµy theo c¸c nhãm chøc chung cña c¸c lo¹i hîp chÊt kh¸c nhau®Ó häc sinh ®−îc ...