Thiết kế hoạt động trải nghiệm thiên nhiên phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác cho học sinh cấp Trung học cơ sở

Bài viết trình bày về khái niệm, cấu trúc năng lực GT&HT; mối quan hệ giữa năng lực GT&HT với hoạt động trải nghiệm thiên nhiên. Trên cơ sở đó lấy ví dụ minh họa cho việc tổ chức hoạt động trải nghiệm thiên nhiên trong dạy học chủ đề “Du lịch xanh”, lớp 9. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiết kế hoạt động trải nghiệm thiên nhiên phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác cho học sinh cấp Trung học cơ sở VJE Tạp chí Giáo dục, Số 492 (Kì 2 - 12/2020), tr 40-45 ISSN: 2354-0753 THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM THIÊN NHIÊN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIAO TIẾP VÀ HỢP TÁC CHO HỌC SINH CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ Trần Thị Gái1,+, Trường Đại học Vinh; 1 Kiều Thị Kính2, Trường Đại học Sư phạm - Đại học Đà Nẵng 2 Ngô Thị Hoàng Vân2 +Tác giả liên hệ ● Email: tranthigaidhv@gmail.com Article History ABSTRACT Received: 06/11/2020 Communication and collaboration are one of the common competencies that Accepted: 19/11/2020 need to be formed and developed for students at school. Nature experience Published: 20/12/2020 activities are a compulsory educational activity in high schools aimed at educating students the love for nature and protecting nature. The paper Keywords presents the concept, structure of communication and cooperation communication and competence; the relationship between the ability to communicate and collaboration, competence, cooperate with the activity of experiencing nature; the design process of experiential learning, experiencing nature. On that basis, the authors give an example for the design environmental education. of a natural experience activity with the theme “Green Tourism”, grade 9.1. Mở đầu Hiện nay, khoa học công nghệ phát triển mạnh mẽ đã tác động rất lớn đến con người và môi trường thiên nhiên,vừa đáp ứng nhu cầu nhân lực lao động thời đại 4.0 năng động sáng tạo, vừa phát triển KT-XH bền vững. Hợp tácvà giao tiếp là một trong bốn năng lực quan trọng cần có trong thế kỉ XXI theo Diễn đàn Kinh tế thế giới, giúp chomỗi cá nhân có thể thích ứng với sự thay đổi nhanh của công nghệ và theo đuổi mục tiêu học tập suốt đời (Lucas,2019, tr 7). Phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác (GT&HT) là một trong những thành tố giúp học sinh (HS) pháttriển khả năng kết nối xã hội toàn cầu, đặc biệt là kết nối để bảo vệ môi trường và tài nguyên. Thiên nhiên được xemlà môi trường học tập gần gũi và thực tế trong giáo dục HS. Thông qua hoạt động trải nghiệm (HĐTN) thiên nhiên,HS được tìm hiểu về thế giới sống, từ đó giáo dục tình yêu thiên nhiên, phát huy tính trách nhiệm thông qua các hoạtđộng bảo tồn thiên nhiên và bảo vệ môi trường. Nhiệm vụ của nhà giáo dục là thiết kế và tổ chức các HĐTN thiênnhiên nhằm phát triển các phẩm chất và năng lực HS, trong đó chú trọng đến năng lực GT&HT để giải quyết cácvấn đề trong cuộc sống một cách sáng tạo, bền vững. Bài báo trình bày về khái niệm, cấu trúc năng lực GT&HT; mối quan hệ giữa năng lực GT&HT với HĐTN thiênnhiên. Trên cơ sở đó lấy ví dụ minh họa cho việc tổ chức HĐTN thiên nhiên trong dạy học chủ đề “Du lịch xanh”, lớp 9.2. Kết quả nghiên cứu2.1. Hoạt động trải nghiệm thiên nhiên Theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018: HĐTN (cấp tiểu học) và HĐTN, hướng nghiệp (cấp THPT) là hoạtđộng giáo dục, do nhà giáo dục định hướng, thiết kế và hướng dẫn thực hiện, tạo cơ hội cho HS tiếp cận thực tế, thểnghiệm các cảm xúc tích cực, khai thác những kinh nghiệm đã có và huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng của cácmôn học để thực hiện những nhiệm vụ được giao hoặc giải quyết những vấn đề của thực tiễn đời sống nhà trường,gia đình, xã hội phù hợp với lứa tuổi; thông qua đó, chuyển hoá những kinh nghiệm đã trải qua thành tri thức mới,hiểu biết mới, kĩ năng mới góp phần phát huy tiềm năng sáng tạo và khả năng thích ứng với cuộc sống, môi trườngvà nghề nghiệp tương lai. Ở cấp THCS, HĐTN, hướng nghiệp tập trung hơn vào các hoạt động xã hội, hoạt độnghướng đến tự nhiên và hoạt động hướng nghiệp; đồng thời hoạt động hướng vào bản thân vẫn được tiếp tục triểnkhai để phát triển các phẩm chất và năng lực của HS (Bộ GD-ĐT, 2018). HĐTN thiên nhiên nằm trong mạch nội dung Hoạt động hướng đến tự nhiên, tập trung vào hai nội dung chính, baogồm: (1) Hoạt động tìm hiểu và bảo tồn cảnh quan thiên nhiên; (2) Hoạt động tìm hiểu và bảo vệ môi trường (bảng 1). Bảng 1. Yêu cầu cần đạt về các HĐTN thiên nhiên cấp THCS Lớp Nội dung hoạt động Yêu cầu cần đạt Hoạt động tìm hiểu và - Thể hiện được cảm xúc, hứng thú với khám phá cảnh quan thiên nhiên. 6 bảo tồn cảnh quan - Thực hiện được những việc làm cụ thể để bảo tồn cảnh quan thiên nhiên. thiên nhiên 40 VJE Tạp chí Giáo dục, Số 492 (Kì 2 - 12/2020), tr 40-45 ISSN: 2354-0753 - Chỉ ra được những tác động của biến đổi khí hậu đến sức khoẻ con người. Hoạt động tìm hiểu và - Tuyên truyền, vận động người thân, bạn bè có ý thức thực hiện các việc làm bảo vệ môi trường giảm thiểu biến đổi khí hậu. - Thiết kế được một số sản phẩm thể hiện sự hiểu biết, cảm xúc của bản thân sau Hoạt động tìm hiểu và chuyến tham quan cảnh quan thiên nhiên. bảo tồn cảnh quan - Thực hiện được các hành vi, việc làm bảo vệ di tích, danh lam thắng cảnh tại thiên nhiên 7 những nơi đến tham quan. - Tìm hiểu đư ...