Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Sinh học theo tiếp cận phát triển năng lực học sinh ở các trường trung học phổ thông huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận

Hoạt động dạy học là hoạt động chủ đạo của trường học. Quản lý hoạt động dạy học là nội dung chính trong công tác quản lý nhà trường nhằm đảm bảo chất lượng giáo dục - đào tạo. Bài viết trình bày kết quả khảo sát thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Sinh học theo tiếp cận phát triển năng lực học sinh ở các trường trung học phổ thông huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Sinh học theo tiếp cận phát triển năng lực học sinh ở các trường trung học phổ thông huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN SINH HỌC THEO TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN ĐỨC LINH, TỈNH BÌNH THUẬN LÊ QUANG NGHỊ1, PHAN MINH TIẾN2,* Trường Trung cấp Quốc Việt, tỉnh Lâm Đồng 1 1 Học viên Cao học, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế 2 Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế * Email: tienpm58@gmail.com Tóm tắt: Hoạt động dạy học là hoạt động chủ đạo của trường học. Quản lý hoạt động dạy học là nội dung chính trong công tác quản lý nhà trường nhằm đảm bảo chất lượng giáo dục - đào tạo. Bài báo trình bày kết quả khảo sát thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Sinh học theo tiếp cận phát triển năng lực học sinh ở các trường trung học phổ thông huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi đã được sử dụng khảo sát trên 31 cán bộ quản lý, giáo viên môn sinh học. Kết quả nghiên cứu cho thấy bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý hoạt động này vẫn còn những hạn chế, bất cập cần khắc phục. Từ khóa: Hoạt động dạy học môn sinh học, năng lực, trường trung học phổ thông. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Thực hiện Nghị quyết số 29/NQ-TW ngày 4 tháng 11 năm 2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế [1], Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 88/2014/QH13 ngày 28 tháng 11 năm 2014 về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông, góp phần đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT [6]. Trong đó, xác định mục tiêu đổi mới giáo dục phổ thông: “Đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông nhằm tạo chuyển biến căn bản, toàn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục phổ thông; kết hợp dạy chữ, dạy người và định hướng nghề nghiệp; góp phần chuyển nền giáo dục nặng về truyền thụ kiến thức sang nền giáo dục phát triển toàn diện cả về phẩm chất và năng lực, hài hoà đức, trí, thể, mĩ và phát huy tốt nhất tiềm năng của mỗi HS” [6]. Dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh (PTNLHS) là tiếp cận cơ bản để đáp ứng mục tiêu GD. Để thực hiện thành công chủ trương đổi mới giáo dục, bên cạnh đổi mới chương trình, SGK, Phương pháp dạy học (PPDH), PP kiểm tra đánh giá... thì đổi mới quản lý (QL) hoạt động dạy học (HĐDH) theo hướng PTNLHS cần phải thực hiện trước một bước. DH theo hướng PTNLHS là: “Việc tổ chức dạy học gắn với thiết kế bài học trước khi lên lớp; tìm hiểu đối tượng dạy học; dạy học nêu vấn đề; chuyển giao nhiệm vụ học tập cho HS; phản hồi thông tin cho HS; sử dụng linh hoạt các phương pháp, phương tiện và kĩ thuật dạy học; đặc biệt là việc tổ chức, hướng dẫn hoạt động học tập cho HS nhằm phát huy tối đa khả năng tham dự vào tiến trình dạy học của HS” [5]. Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế ISSN 1859-1612, Số 4(60)/2021: tr.223-230 Ngày nhận bài: 10/9/2021; Hoàn thành phản biện: 22/09/2021; Ngày nhận đăng: 10/10/2021 224 LÊ QUANG NGHỊ, PHAN MINH TIẾN QL hoạt động dạy học (HĐDH) theo tiếp cận PTNLHS là: “HĐ QL nhằm đảm bảo chất lượng đầu ra của quá trình DH, được thể hiện thông qua việc HS có thể làm được gì trong đời sống xã hội, thực hiện mục tiêu PTNL và các phẩm chất nhân cách, chú trọng năng lực vận dụng tri thức trong những tình huống thực tiễn nhằm chuẩn bị cho HS năng lực giải quyết các tình huống của cuộc sống và nghề nghiệp” [4]. Môn Sinh học là bộ môn bắt buộc trong nhà trường THPT, với mục tiêu vừa hệ thống hoá, củng cố kiến thức, phát triển kĩ năng và giá trị cốt lõi của sinh học đã được học ở giai đoạn giáo dục cơ bản; vừa giúp học sinh tìm hiểu sâu hơn các tri thức sinh học cốt lõi, các phương pháp nghiên cứu và ứng dụng sinh học, các nguyên lí và quy trình công nghệ sinh học thông qua các chủ đề: sinh học tế bào; sinh học phân tử; sinh học vi sinh vật; sinh lí thực vật; sinh lí động vật; di truyền học; tiến hoá và sinh thái học.[3] Đức Linh là một huyện miền núi nằm ở phía Tây Nam của tỉnh Bình Thuận với 3 trường THPT đóng trên địa bàn. Những năm qua, chất lượng DH nói chung, chất lượng DH môn sinh học nói riêng đạt được một số kết quả nhất định những vẫn tồn tại một số bất cập, hạn chế, đặc biệt là trong việc tổ chức DH theo định hướng PTNLHS [7]. Do vậy, cần có sự chỉ đạo, quán tr ...