Thương mại điện tử và tác động của thương mại điện tử tới môi trường Việt Nam

Bài viết "Thương mại điện tử và tác động của thương mại điện tử tới môi trường Việt Nam" đưa ra các khuyến nghị về các giải pháp can thiệp nhằm hạn chế và quản lý hiệu quả lượng rác từ bao bì nhựa phát sinh trong thương mại điện tử tại Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thương mại điện tử và tác động của thương mại điện tử tới môi trường Việt Nam DIỄN ĐÀN - CHÍNH SÁCHThương mại điện tử và tác động củathương mại điện tử tới môi trường Việt NamNGUYỄN NGỌC ANHBộ Tài nguyên và Môi trườngThương mại điện tử (TMĐT) là một trong các lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế số, nơi các công nghệtiên tiến của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) được ứng dụng rộng rãi để tăng hiệuquả của chu trình kinh doanh, góp phần hiện đại hóa hệ thống phân phối, nâng cao năng lực cạnh tranhcủa doanh nghiệp, đẩy mạnh phát triển thị trường trong nước và xuất khẩu. Tuy nhiên, TMĐT cũng đãgây ra những tác động tiêu cực tới môi trường. Trong Báo cáo “Chất thải nhựa bao bì từ TMĐT tại ViệtNam năm 2023” do Hiệp hội Thương mại Điện tử thực hiện từ tháng 11/2023 đến tháng 1/2024 trongkhuôn khổ Dự án Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam (do Cục Biển và Hải đảo, Bộ Tàinguyên và Môi trường, phối hợp triển khai cùng WWF-Việt Nam) đã đánh giá tổng quan về tác động củaTMĐT tới ô nhiễm môi trường và tới lượng rác từ bao bì nhựa phát sinh sau sử dụng. Từ đó đưa ra cáckhuyến nghị về các giải pháp can thiệp nhằm hạn chế và quản lý hiệu quả lượng rác từ bao bì nhựa phátsinh trong TMĐT tại Việt Nam. Bài viết đề cập tới những nội dung chính được phân tích trong Báo cáonêu trên.1. THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ ước đạt khoảng 2 tỷ USD. Bao bì phổ biến cho các Trong những năm gần đây, TMĐT trên thế giới gói, kiện hàng hóa trong bán lẻ trực tuyến là hộpcũng như ở Việt Nam ngày càng phát triển nhanh. các-tông, túi giấy hoặc túi ni-lông. Vật liệu phụTới đầu năm 2023, số người dùng internet trên thế dùng để chèn, lót, bọc có thể là băng keo nhựa,giới lên tới 5,2 tỷ, với 57,6% tham gia mua sắm trực băng keo giấy, xốp ni-lông bong bóng khí, giấytuyến hàng hóa hoặc dịch vụ hàng tuần. Doanh thu hay thùng các-tông cắt sợi để chèn hàng hóa, mútbán lẻ trực tuyến toàn cầu năm 2022 là 5,5 và năm xốp, giấy cố định sản phẩm, màng bọc ni-lông,2023 có thể tăng lên 6,2 nghìn tỷ USD, với tốc độ tăng màng bọc hay nhựa sinh học có khả năng tự phântrưởng 11% và chiếm 28% so với bán lẻ truyền thống. hủy quấn quanh hàng hóa.Dự kiến tới năm 2025 quy mô TMĐT toàn cầu có Trên cơ sở tính toán quy mô bán lẻ trực tuyến vàthể đạt 7,4 nghìn tỷ USD và bằng 31% so với bán lẻ các dữ liệu về số đơn hàng, phân bổ khối lượng đơntruyền thống [1]. hàng, giá trị trung bình của đơn hàng theo các kênh Theo Công ty Nghiên cứu thị trường eMarketer, mua bán, mức độ sử dụng bao bì, vật liệu nhựa, cóHoa Kỳ từng là nước có TMĐT đứng đầu thế giới thể thấy năm 2023 TMĐT ở Việt Nam sử dụng 332(doanh thu bán lẻ trực tuyến năm 2022 đạt 1,1 nghìn nghìn tấn bao bì, trong đó khối lượng bao bì nhựa cáctỷ USD), tuy nhiên, xét theo tỷ lệ bán lẻ trực tuyến so loại là 171 nghìn tấn. Như vậy, quy mô sử dụng baovới bán lẻ truyền thống thì Trung Quốc vẫn là quốc bì với thành phần vật liệu, dụng cụ nhựa trong đónggia đứng đầu (46%), tiếp theo là Vương quốc Anh gói rất cao. Nguyên nhân chính là việc đóng gói bằng(36%), Hàn Quốc đứng thứ ba và Inđônêxia đứng hộp các-tông vừa tăng chi phí bao bì, vừa tăng chithứ năm. Dự đoán tới năm 2025, tỷ lệ bán lẻ trực phí vận chuyển. Trong khi đó, các loại vật liệu nhựatuyến của Trung Quốc sẽ chiếm tới 50,6% so với tổng sử dụng trong đóng gói rất rẻ và nhẹ nên tiết kiệmdoanh thu dịch vụ bán lẻ, trong khi tỷ lệ này ở Hoa chi phí chuyển phát. Với tốc độ tăng trưởng trên 25%Kỳ chỉ là 19,4% [1]. mỗi năm có thể tới năm 2030 quy mô TMĐT Việt Khu vực Đông Nam Á những năm gần đây có Nam sẽ gấp trên 4,7 lần hiện tại, khi đó lượng ráctốc độ tăng trưởng bán lẻ trực tuyến nhanh nhất thải nhựa từ TMĐT sẽ lên tới 800 nghìn tấn. Phầnso với các khu vực khác trên thế giới. Quy mô lớn TMĐT ở Việt Nam tập trung ở các địa phươngchung của TMĐT khu vực năm 2023 vượt 200 tỷ ven biển hoặc sông lớn chảy ra biển như TP. Hồ ChíUSD và có thể đạt gần 300 tỷ USD vào năm 2025. Minh, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Huế, Cần Thơ,Tại Việt Nam quy mô thị trường bán lẻ hàng hóa Nha Trang. Do hầu hết rác thải nhựa từ TMĐT chưatrực tuyến năm 2023 ước khoảng 17,3 tỷ USD được thu gom, tái chế hoặc xử lý thân thiện với môivới tổng số gói, kiện hàng hóa là 1,84 tỷ. Đồng trường nên tỷ lệ đáng kể rác thải nhựa từ TMĐT sẽthời, quy mô của dịch vụ gọi đồ ăn công nghệ đổ ra biển. Số 8/2024 49 DIỄN ĐÀN - CHÍNH SÁCH V Bốc xếp hàng hóa tại kho hàng của sàn thương mại điện tử Lazada Việt Nam 2. NHỮNG TÁC ĐỘNG CỦA THƯƠNG MẠI Nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên đất: Đất ĐIỆN TỬ TỚI MÔI TRƯỜNG đai là tài nguyên quý hiếm và có giới hạn. Thương Tác động tích cực mại truyền thống cần hệ thống to lớn các cửa hàng Giảm nguyên liệu trong quá trình kinh doanh: bán lẻ, chợ, siêu thị phổ biến ở các vị trí thuận lợi cho Bằng cách chuyển giao dịch kinh doanh và tiếp thị giao thông, ở các vị trí tập trung dân cư. TMĐT hỗ lên môi trường trực tuyến thay cho giấy tờ, TMĐT trợ hoạt động mua sắm hàng hóa và dịch vụ không giúp giảm đáng kể nguyên liệu sản xuất hóa đơn, cần thiết phải có sự gặp mặt, tương tác trực tiếp giữa chứng từ, hợp đồng kinh doanh, báo cáo kinh doanh, người mua với người bán, do đó giảm bớt các cửa ...