TIM SEN

Tâm sen chứa alkaloid 0.85-0.96% gồm methylcorypalin, armepavin, 4’-O-methyl-N-methylcoclaurin, N-methylisococlaurin, demethylcoclaurin, lotusin, armepavin, liensinin, isoliensinin, neferin, nuciferin, roemerin, anonain, pronuciferin. Tác dụng dược lý: Nuciferin chiết từ lá sen và demethylcoclaurin từ tâm sen có tác dụng giải co thắt (spasmolytic) cơ trơn. Từ tâm sen, người ta chiết được 2 alkaloid có tác dụng hạ áp là liensinin và 1 alkaloid khác không kết tinh, chất này có tác dụng hạ áp mạnh hơn nhiều so với liensinin. Chuyển liensinin thành dạng amoni bậc 4, tác dụng hạ áp kéo dài hơn. Nuciferin có tác dụng ức chế...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TIM SEN TIM SEN Tâm sen chứa alkaloid 0.85-0.96% gồm methylcorypalin, armepavin,4’-O-methyl-N-methylcoclaurin, N-methylisococlaurin, demethylcoclaurin,lotusin, armepavin, liensinin, isoliensinin, neferin, nuciferin, roemerin,anonain, pronuciferin. Tác dụng dược lý: Nuciferin chiết từ lá sen và demethylcoclaurin từ tâm sen có tác dụnggiải co thắt (spasmolytic) cơ trơn. Từ tâm sen, người ta chiết được 2 alkaloidcó tác dụng hạ áp là liensinin và 1 alkaloid khác không kết tinh, chất này cótác dụng hạ áp mạnh hơn nhiều so với liensinin. Chuyển liensinin thànhdạng amoni bậc 4, tác dụng hạ áp kéo dài hơn. Nuciferin có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương, chống viêmyếu, giảm đau, chống ho, kháng serotonin và có hoạt tính phong bế thụ thểadrenergic. Các dẫn chất nornuciferin dưới dạng hydrobromide hoặchydrochloride, tiêm phúc mạc cho chuột nhắt trắng, gây giật rung mạnh, N-propylnornuciferin là chất gây giật rung mạnh nhất. Các công trình nghiên cứu tại Việt-nam cho kết quả như sau: dịchchiết và alkaloid toàn phần của tim sen và lá sen có tác dụng an thần, tăngtrương lực và co bóp cơ tử cung thỏ, chống co thắt cơ trơn ruột gây nên bởihistamine và acetylcholine. Tâm sen có tác dụng chống thao cuồng kích động ức chế trạng tháiloạn thần kinh gây hung dữ, tăng vận động ở chuột cống trắng do tiêmnoradrenalin vào não thất. Tác dụng này của tâm sen hiệp đồng với tác dụngcủa aminazin, do đó có thể dùng tâm sen phối hợp với aminazin trong điềutrị tâm thần phân liệt để giảm liều và giảm độc tính của aminazin. Dịch chiết và alkaloid của tâm sen kìm hãm mạnh menK+Na+ATPase và K+Na+Mg2+ ATPase của màng tế bào, do đó kìm hãmquá trình dẫn truyền thần kinh. Alkaloid của tim sen ức chế men ATPasetheo kiểu ức chế không cạnh tranh, nghĩa là nó có khả năng tạo phức hợp 2thành phần enzyme-alkaloid của tâm sen. ATP hoặc 3 thành phần enzyme-alkaloid tâm sen. ATP ngăn cản không cho ATPase phân hủy ATP thànhADP và photpho. Với liều nuciferin 60 mg/Kg thể trọng chuột nhắt trắng cóchửa với 3 liều 1.32 mg/Kg trong 1,2 hoặc 3 ngày liên tục không ảnh hưởngđến sức khỏe của chuột mẹ và không gây những bất thường trong quá trìnhphát triển của phôi thai. Nuciferin có tác dụng an thần, kéo dài giấc ngủ gây bởi pentobarbitaltrên chuột nhắt trắng. Trên điện não đồ, với liều 100 mg/Kg/ngày cho thỏuống trong 4 ngày liền, có tác dụng tăng cường quá trình ức chế trong các tếbào thần kinh vùng vỏ não cảm giác vận động và thể lưới thân não (tăngthành phần sóng chậm delta và giảm thành phần sóng nhanh beta). Công dụng: Tâm sen chửa tâm phiền (hâm hấp sốt khó chịu),ít ngủ,khát, thổhuyết. Ngày dùng 2-4 gam dạng thuốc sắc, hãm hoặc hoàn, tán, thường phốihợp với các vị thuốc khác. Độc tính của hạt sen và củ sen: Chúng tôi không tìm được nghiên cứu độc tính của tim sen, nhưng cómột số bài về củ sen và hạt sen. Có thể những phần sống trong bùn và nước như thân sen và củ sen cónhiễm một số kim loại nặng như chrome, cadmium nếu vùng đó bị ô nhiễm.Bản chất cây sen không độc, nhưng đó là do sinh thái. Tại Việt-nam ngay cảrau cũng có thể nhiểm độc, điều này xin miển bàn. Một nghiên cứu khác tại đại học y khoa ở Teheran nước Iran. Ngườita tìm những dược thảo có tính ngừa thai, và nghiên cứu này chứng minhdịch chiết cồn hạt sen có tính chống chống nội tiết tố nữ estrogen. Họ dùng hạt sen phơi khô xay thành bột rồi chiết bằng rượu 50%, chobốc hơi để lấy phần còn lại được khoảng 8.5%. Xong cho chuột ăn cao hạtsen này liều 800 mg/Kg cân nặng trong 40 ngày.Đến ngày 41 họ mổ nhữngcon chuột này để xem ảnh hưởng lên nội tạng như thế nào: Cao cồn hạt sen ức chế estrogen tăng vọt để trứng có thể đâu được.Cao này tham dự vào cân bằng của estrogen-progesterone do đó ảnh hưởngđến sự tiếp nhận bào thai của tử cung. Trong nghiên cứu trên, giả dụ tính chất này cũng áp dụng cho người,thì phải dùng đến 800 mg = 0.8 g x trọng lượng trung bình của người Việt-nam khoảng 50 Kg tức là dùng 40 gam cao cồn mỗi ngày. Cao này tươngđương với 8.5% trọng lượng hạt sen, để tính tròn chúng ta cho là 10%, thìmỗi ngày phải ăn 400 gam hạt sen trong 40 ngày mới có kết quả trên. Trongthực tế không ai ăn với một lương cao như vậy. Kết luận: Dùng ngày 1 muỗng cà-phê tim sen để pha trà uống, theo tài liệutrong sách trên là liều bình thường, nên tối thiểu cũng có tác dụng hạ huyếtáp và an thần. Với tuổi cao của ông cụ, cần đi khám bác sĩ thường xuyên, để tìmnhững bệnh tiềm ẩn có thể xuất hiện. Với những người cao huyết áp thật sự,nên hỏi ý kiến bác sĩ, vì đôi khi cần một loại thuốc đặc biệt để ngăn ngừa hưhại cơ quan khác. Thí dụ người cao huyết áp và suy thận, cần dùng thuốcchống men chuyển (ACE-I) để bảo vệ thận và cần phải theo dõi, nên khôngnên tự chửa được. Ngoài ra, không nên dùng liều tim sen hay bất cứ dượcthảo nào quá liều hướng dẫn, vì có thể gây hại. Dược sĩ Lê-văn-Nhân ...