Tình trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Trà Vinh

Bài viết trình bày mục tiêu nghiên cứu: Xác định tình trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan ở người bệnh đái tháo đường type 2 tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Trà Vinh. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 246 đối tượng được chẩn đoán mắc đái tháo đường type 2 từ tháng 6 đến tháng 8 năm 2023.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tình trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Trà Vinh TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC CẦN THƠ – SỐ 78/2024 TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYPE 2 TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH TRÀ VINH Nguyễn Thị Nhật Tảo*, Thạch Thị Mỹ Phương, Lê Mỹ Ngọc, Thạch Thị Thanh Thúy, Bùi Khánh Duy Trường Đại học Trà Vinh *Email: ntntao@tvu.edu.vn Ngày nhận bài: 23/4/2024 Ngày phản biện: 25/7/2024 Ngày duyệt đăng: 10/8/2024TÓM TẮT Đặt vấn đề: Đái tháo đường là một bệnh lý rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, cần đượctheo dõi chặt chẽ để ngăn ngừa biến chứng. Bệnh thường phát sinh từ lối sống lối sống không lànhmạnh, bao gồm chế độ dinh dưỡng không hợp lý và thiếu hoạt động thể lực. Mục tiêu nghiên cứu:Xác định tình trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan ở người bệnh đái tháo đường type 2 tạiBệnh viện Đa khoa tỉnh Trà Vinh. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắtngang trên 246 đối tượng được chẩn đoán mắc đái tháo đường type 2 từ tháng 6 đến tháng 8 năm2023. Kết quả: Trong số 246 đối tượng tham gia nghiên cứu có 50,0% đối tượng có tình trạng dinhdưỡng bình thường, thừa cân - béo phì chiếm 42,7%, thấp nhất là suy dinh dưỡng chiếm 7,3%.Nghiên cứu ghi nhận được một số yếu tố liên quan đến tình trạng dinh dưỡng của đối tượng nghiêncứu như nhóm tuổi, nghề nghiệp, mức độ hút thuốc lá với p TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC CẦN THƠ – SỐ 78/2024I. ĐẶT VẤN ĐỀ Đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, có đặc điểm tăngglucose huyết do khiếm khuyết về tiết insulin, về tác động của insulin hoặc cả hai [1]. Theothống kê của Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế (IDF) vào năm 2021 có 537 triệu ngườitrưởng thành đang sống chung với bệnh đái tháo đường, độ tuổi từ 20 đến 79 tuổi với tỷ lệước tính cứ 10 người sẽ có 1 người bị bệnh đái tháo đường [2]. Tại Việt Nam, hiện có khoảng3,5 triệu người mắc đái tháo đường, cao gấp 10 lần so với 10 năm trước đây và dự báo con sốnày sẽ tăng lên 6,1 triệu vào năm 2040, tỷ lệ tiền đái tháo đường cũng tăng từ 7,7% lên 14,0%[3]. Tình trạng dinh dưỡng trên bệnh nhân đái tháo đường type 2 là vấn đề quan trọng nhấtvới mục đích nhằm đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng, cân bằng đủ cả về số lượng và chấtlượng để có thể điều chỉnh tốt đường huyết, duy trì cân nặng theo mong muốn, đảm bảo chongười bệnh có đủ sức khỏe để hoạt động và công tác phù hợp với từng cá nhân [4]. Trà Vinhlà tỉnh thuộc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Trà Vinh là bệnhviện tuyến tỉnh với quy mô 700 giường bệnh. Năm 2019, bệnh viện đã tiếp đón khoảng429.422 lượt người bệnh đến khám và chữa bệnh, đặc biệt số ca đái tháo đường chiếm gần1/3 tổng số ca và đang có xu hướng ngày càng tăng [5]. Xuất phát từ những vấn đề trên, nghiêncứu được thực hiện nhằm mục tiêu xác định tình trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quanở bệnh nhân đái tháo đường type 2 tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Trà Vinh. Kết quả nghiên cứusẽ góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng điều trị và chăm sóc toàn diện cho bệnh nhân.II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Đối tượng nghiên cứu Người bệnh được chẩn đoán mắc đái tháo đường type 2 điều trị nội trú tại Bệnhviện Đa khoa tỉnh Trà Vinh từ 6/2023 đến tháng 8/2023. 2.2. Phương pháp nghiên cứu - Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang. - Cỡ mẫu nghiên cứu: Cỡ mẫu được tính theo công thức ước lượng một tỷ lệ vớip=0,2 là tỷ lệ suy dinh dưỡng ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 theo nghiên cứu của LâmKhắc Kỷ năm 2022 [6]; d=0,05 là sai số cho phép; z là phân vị của phân phối chuẩn (bằng1,96 tương ứng với mức ý nghĩa 95%). Vậy nghiên cứu khảo sát 246 đối tượng. - Phương pháp chọn mẫu: Chọn mẫu thuận tiện cho đến khi đủ cỡ mẫu. - Biến số nghiên cứu: Khảo sát một số đặc điểm dân số - xã hội của đối tượngnghiên cứu gồm tuổi, giới tính, dân tộc, trình độ học vấn, nghề nghiệp, tình trạng kinh tế giađình, nơi cư trú; Biến số về đặc điểm bệnh lý gồm bệnh lý kèm theo và tiền sử gia đình mắcđái tháo đường type 2; Biến số về hành vi, lối sống của đối tượng nghiên cứu như hút thuốclá, sử dụng rượu bia, chế độ ăn, hoạt động thể lực. Phân loại tình trạng dinh dưỡng dựa vàochỉ số khối cơ thể (BMI). - Phương pháp thu thập thông tin: Phỏng vấn trực tiếp đối tượng tham gia nghiêncứu bằng bộ câu hỏi soạn sẵn và đo các chỉ số nhân trắc học như cân nặng, chiều cao. - Công cụ thu thập thông tin: + Bộ câu hỏi phỏng vấn gồm 3 phần: Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu gồmđặc điểm dân số - xã hội và đặc điểm bệnh lý; Các chỉ số nhân trắc học như chiều cao, cânnặng; Các yếu tố liên quan gồm 13 câu hỏi về hành vi, lối sống của đối tượng nghiên cứu. + Công cụ đo lường cân nặng, chiều cao: Cân, thước đo chiều cao dán tường. HỘI NGHỊ KHOA HỌC KỶ NIỆM 10 NĂM THÀNH LẬP TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC BUÔN MA THUỘT 270 TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC CẦN THƠ – SỐ 78/2024 - Phương pháp xử lý số liệu: Nhập liệu bằng phần mềm Excel và phân tích bằngphần mềm Stata 14. Sử dụng tần số, tỷ lệ phần trăm (%) để mô tả cho các biến số về đặcđiểm dân số - xã hội và phân loại tình trạng dinh dưỡng của đối tượng nghiên cứu. Sử dụngphép kiểm định chi bình phương (ꭓ2), kiểm định Mann – Whitney, kiểm định Kruskal –Wallis, tương quan Spearman để đo lường mối liên quan giữa biến thứ tự với biến n ...