Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế nông nghiệp: Đánh giá thiệt hại kinh tế do chất thải phát sinh từ hoạt động sản xuất tại làng nghề chế biến nông sản vùng đồng bằng sông Hồng

Trên cơ sở đánh giá thực trạng thiệt hại kinh tế và hiện trạng quản lý chất thải, đề xuất các giải pháp tổng hợp quản lý giảm thiểu thiệt hại, hướng tới phát triển bền vững làng nghề CBNS ở vùng ĐBSH.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế nông nghiệp: Đánh giá thiệt hại kinh tế do chất thải phát sinh từ hoạt động sản xuất tại làng nghề chế biến nông sản vùng đồng bằng sông Hồng BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM TRẦN VĂN THỂ ĐÁNH GIÁ THIỆT HẠI KINH TẾ DO CHẤT THẢI PHÁT SINHTỪ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT TẠI LÀNG NGHỀ CHẾ BIẾN NÔNG SẢN VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ NÔNG NGHIỆP MÃ SỐ: 62 62 01 15 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÀ NỘI, 2015 Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAMNgười hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. NGUYỄN TUẤN SƠN 2. TS. NGUYỄN NGHĨA BIÊN Phản biện 1: GS.TSKH. Lê Du Phong Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam Phản biện 2: PGS.TS. Ngô Thị Thuận Học viện Nông nghiệp Việt Nam Phản biên 3: TS. Nguyễn Mạnh Hải Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện họp tại Học Viện Nông nghiệp Việt Nam Vào hồi giờ tháng năm 2014 Có thể tìm hiểu luận án tại Thư viện: - Thư viện Quốc gia - Thư viện Học viện Nông nghiệp Việt Nam - Thư viện Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam - Thư viện Viện Môi trường Nông nghiệp MỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề tài Theo Tổng cục Thống kê (2011), cả nước có 3.353 làng nghề, trong đó có805 làng nghề chế biến nông sản (CBNS), chiếm 24% tổng số làng nghề của cảnước. Đồng bằng sông Hồng (ĐBSH) là vùng có sự tập trung cao về hoạt độnglàng nghề với 1.669 làng nghề, chiếm 54,4% tổng số làng nghề của cả nước, trongđó, Hà Nội, Bắc Ninh, Ninh Bình và Nam Định là 4 tỉnh có số lượng làng nghề lớnvới 1.075 làng nghề, chiếm 67,6% tổng số làng nghề của cả vùng ĐBSH (Chínhphủ, 2011). Hoạt động làng nghề có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn,tạo công ăn việc làm cho trên 11 triệu lao động, góp phần tích cực vào công cuộcphát triển nông thôn. Tuy nhiên, ngoài giá trị kinh tế, hoạt động sản xuất làng nghềnói chung đang làm nảy sinh nhiều vấn đề về ô nhiễm môi trường ở cả khu vực làngnghề và phụ cận làng nghề (46% làng nghề có môi trường bị ô nhiễm nặng và 27%số làng nghề có môi trường ô nhiễm vừa). Các chỉ tiêu chất lượng môi trường vượtquy chuẩn cho phép và đang ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng và gâythiệt hại kinh tế cho nông dân (Bộ Tài nguyên và Môi trường, 2008). Cho tới nay, có rất ít các công trình nghiên cứu đánh giá chuyên sâu về thiệthại kinh tế do chất thải phát sinh từ hoạt động sản xuất ở làng nghề. Nghiên cứuđánh giá thiệt hại kinh tế do chất thải phát sinh từ hoạt động sản xuát làng nghềnói chung và làng nghề chế biến nông sản nói riêng có vai trò quan trọng về lýluận và thực tiễn ở nước ta. Các câu hỏi nghiên cứu đặt ra cần được giải quyết trong đề tài này là: (i)Các chất thải phát sinh từ hoạt động sản xuất nghề ở làng nghề CBNS có ảnhhưởng như thế nào đến môi trường, các hoạt động sản xuất khác và sinh hoạt củadân cư tại làng nghề và khu vực phụ cận làng nghề CBNS? (ii) Những vấn đề lýluận và thực tiễn về thiệt hại kinh tế do chất thải phát sinh là gì và sử dụng nhữngphương pháp nào để đánh giá trong trường hợp đặc thù ở các làng nghề CBNS?.(iii) Chất thải từ hoạt động sản xuất nghề đã gây thiệt hại gì về kinh tế và ai sẽ làngười gánh chịu thiệt hại kinh tế đó ở làng nghề CBNS? (iv) Những bất cập gì vềchính sách trong quản lý môi trường các làng nghề CBNS hiện nay? và (v) Giảipháp nào cần đề xuất nhằm quản lý môi trường làng nghề CBNS phù hợp, hiệuquả để giảm thiểu thiệt hại kinh tế?. 12. Mục tiêu2.1. Mục tiêu chung Trên cơ sở đánh giá thực trạng thiệt hại kinh tế và hiện trạng quản lý chất thải,đề xuất các giải pháp tổng hợp quản lý giảm thiểu thiệt hại, hướng tới phát triển bềnvững làng nghề CBNS ở vùng ĐBSH.2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về đánh giá thiệt hại kinh tế do chấtthải phát sinh từ hoạt động sản xuất nghề ở làng nghề CBNS; - Đánh giá thực trạng thiệt hại kinh tế và quản lý để giảm thiểu thiệt hại kinh tếdo chất thải phát sinh từ hoạt động sản xuất nghề ở làng nghề CBNS; - Đề xuất được các giải pháp quản lý giảm thiểu thiệt hại kinh tế do chất thảiphát sinh từ hoạt động sản xuất nghề ở các làng nghề CBNS.3. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: chỉ đánh giá thiệt hại kinh tế do chất thải phát sinh từ hoạt độngsản xuất nghề ở một số làng nghề CBNS, không đánh giá thiệt hại kinh tế do các hoạtđộng sản xuất khác ở làng nghề. Đánh giá thiệt hại kinh tế dựa trên giá thực tế và chiphí cơ bản, không bao gồm giá bóng và giá xã hội. - Về lĩnh vực hoạt động của làng nghề: các nội dung nghiên cứu tập trung vàonhóm làng nghề CBNS gồm chế biến tinh bột sắn, chế biến miến dong, chế biến búnkhô, bún ướt, nấu rượu và bánh đa. - Về không gian: các nội dung nghiên cứu của đề tài được triển khai nghiêncứu tại một số làng nghề ở Bắc Ninh, Hà Nội, Nam Định và Ninh Bình. - Về thời gian: các số liệu thứ cấp được thu thập từ 2008-2011, các số sơ cấpthu thập trong giai đoạn 2009-2011.4. Những đóng góp mới của luận án - Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về đánh giá thiệt hại kinh tế do chất thảiphát sinh từ hoạt động sản xuất làng nghề, đánh giá các ưu điểm, nhược điểm và phântích khả năng vận dụng các phương pháp trong đánh giá thiệt hại kinh tế ở các làngnghề CBNS vùng ĐBSH. - Đánh giá thiệt hại kinh tế do chất thải phát sinh từ hoạt động sản xuất nghề ởcác làng nghề CBNS tại vùng ĐBSH. - Đề xuất các giải pháp quản lý môi trường, giảm thiểu thiệt hại kinh tế ởcác làng nghề CBNS trong thời gian tới tại vùng ĐBSH. ...