Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Nhân vật trẻ em trong văn xuôi thiếu nhi Việt Nam

Luận án hướng tới mục tiêu: Nhận diện, lý giải hình tượng nhân vật trẻ em và các phương thức nghệ thuật thể hiện nhân vật qua các giai đoạn phát triển của văn học thiếu nhi qua đó dựng lên bức tranh toàn cảnh văn học thiếu nhi với những góc nhìn khác nhau về trẻ em, qua đó, góp phần khẳng định những giá trị thẩm mĩ đặc thù của Văn học thiếu nhi. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Nhân vật trẻ em trong văn xuôi thiếu nhi Việt NamBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘINGUYỄN THỊ THANH HƢƠNGNHÂN VẬT TRẺ EM TRONG VĂN XUÔITHIẾU NHI VIỆT NAMChuyên ngành: Văn học Việt NamMã số: 62.22.01.21Tãm t¾t LuËn ¸n tiÕn sÜ ng÷ v¨nhµ néi – 2016Công trình được hoàn thành tại:Tr-êng §¹i häc S- ph¹m Hµ NéiNg-êi h-íng dÉn khoa häc: 1. PGS.TS. Lã Thị Bắc Lý2. PGS. Nguyễn Văn LongPhaûn bieän 1: PGS.TS. Biện Minh ĐiềnTrường Đại học VinhPhaûn bieän 2: PGS.TS. Lưu Khánh ThơViện Văn họcPhaûn bieän 3: PGS.TS. Hỏa Diệu ThúyTrường Đại học Hồng ĐứcLuận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Trườnghọp tại: Tr-êng §¹i häc S- ph¹m Hµ NéiVào hồi.............giờ...........phút, ngày........tháng........năm 2016Có thể tìm đọc luận án tại:- Thư viện Quốc gia- Thư viện Trường Đại học Sư phạm Hà NộiCÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC Đà CÔNG BỐ1. Nguyễn Thị Thanh Hương (2012), “Personnality education for childrenthrough the character Pippi in Astrid Lindgren’s Pippi Longstocking”,Proceedings 17, Ochanomizu University, tr.125-128.2. Nguyễn Thị Thanh Hương (2012-2013), Kiểu nhân vật trong truyện đồng thoạiviết cho trẻ mầm non , Đề tài cấp trường, Mã số: SPHN-12-193.3. Nguyễn Thị Thanh Hương(2013), “Câu đố dân gian với giáo dục trẻ lứa tuổimầm non”, Tạp chí Khoa học - Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, số 58, tr.8288.4. Nguyễn Thị Thanh Hương (2013), “Nhân vật người kể chuyện trong “Chotôi xin một vé đi tuổi thơ” của Nguyễn Nhật Ánh”, Tạp chí Lý luận phê bìnhvăn học, nghệ thuật (10), tr.64-68.5. Nguyễn Thị Thanh Hương (2015), “Nhân vật trẻ em trong truyện Việt Namtrước 1945”, Tạp chí Khoa học (60), Trường Đại học Sư phạm Hà Nội,tr.63-67.6. Nguyễn Thị Thanh Hương (2015), “Sức hấp dẫn từ nhân vật Pippi trongtruyện “Pippi tất dài” của Astrid Lindgren”, Tạp chí Văn hóa nghệ thuật(370), tr.104-107.7. Nguyễn Thị Thanh Hương (2015), “Một số đặc trưng của tự truyện viết chothiếu nhi ở Việt Nam thế kỷ XX”, Tạp chí Lý luận phê bình văn học nghệthuật (33), tr. 64-698. Nguyễn Thị Thanh Hương (2015), “Nhân vật trẻ em trong truyện thiếu nhiViệt Nam giai đoạn 1945-1975”, Tạp chí Lý luận phê bình văn học nghệ thuật(40), tr.38-48.9. Nguyễn Thị Thanh Hương (2016), “Về định nghĩa Văn học thiếu nhi”, Tạpchí Văn hóa nghệ thuật (385), tr.91-93.1MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài1.1. Văn học thiếu nhi là một bộ phận quan trọng, góp phần làm nên diện mạocủa một nền văn học.1.2. Văn xuôi thiếu nhi Việt Nam, từ khi ra đời, đã tái hiện được những nét cơbản trong đời sống của trẻ em qua các giai đoạn lịch sử. Không những thế, gắnliền với những đổi mới của nền văn xuôi dân tộc, văn xuôi thiếu nhi cũng manglại một số cách tân đáng kể trên mỗi chặng đường phát triển. Một trong nhữngcách tân đó thể hiện ở thế giới nhân vật.1.3. Cuộc sống hiện đại với vô vàn rào cản ngăn cách mối tương giao giữa conngười với con người, đặc biệt là giữa thế hệ trước với thế hệ sau. Trẻ em thờihiện đại đã không còn giống với cha anh. Cuộc sống của chúng ngày một kháctrước, tâm sinh lí cũng có nhiều thay đổi. Hơn thế, bản thân mỗi đứa trẻ đã làmột thế giới luôn luôn biến động, khó nắm bắt.Trẻ em không phải là một ngườilớn thu nhỏ. Tìm hiểu nhân vật trẻ em trong văn xuôi thiếu nhi Việt Nam cũnglà một con đường dẫn vào thế giới trẻ thơ để hiểu và có ứng xử thích hợp vớinhững công dân tương lai của đất nước.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu2.1. Đối tượng nghiên cứuĐối tượng nghiên cứu của luận án là nhân vật trẻ em trong văn xuôi thiếunhi Việt Nam qua hai giai đoạn lớn của văn học: từ năm 1945 đến năm 1975 vàsau năm 1975.2.2. Phạm vi nghiên cứuDiện khảo sát của luận án là Văn xuôi viết cho thiếu nhi. Tuy nhiên, tiểuloại kí thiếu nhi không được coi trọng và cũng chưa có nhiều thành tựu. Chonên, chúng tôi tập trung khảo sát nhân vật trẻ em trong truyện thiếu nhi ViệtNam.Do khối lượng tác phẩm nhiều, cho nên chúng tôi lựa chọn tư liệu phụcvụ mục đích nghiên cứu của đề tài là các tiểu thuyết, truyện ngắn và tự truyệnviết cho thiếu nhi từ năm 1945 đến nay, đặc biệt, tập trung vào một số sáng táctiêu biểu, có giá trị và chứa đựng nhiều yếu tố mang tính cách tân.3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu3.1. Mục tiêu nghiên cứuThực hiện đề tài Nhân vật trẻ em trong văn xuôi thiếu nhi Việt Nam,chúng tôi hướng tới mục tiêu: Nhận diện, lý giải hình tượng nhân vật trẻ em vàcác phương thức nghệ thuật thể hiện nhân vật qua các giai đoạn phát triển củavăn học thiếu nhi qua đó dựng lên bức tranh toàn cảnh văn học thiếu nhi vớinhững góc nhìn khác nhau về trẻ em, qua đó, góp phần khẳng định những giá trịthẩm mĩ đặc thù của Văn học thiếu nhi.23.2. Nhiệm vụ nghiên cứu3.2.1. Xây dựng cơ sở lí luận của đề tài, cụ thể là xác định khái niệm: vănhọc thiếu nhi, trẻ em, nhân vật trẻ em, sự phân loại nhân vật trẻ em trong văn học.3.2.2. Tìm hiểu về sự hình thành nền văn học thiếu nhi Việt Nam và nhữngchặng đường phát triển của nhân vật trẻ em trong tiến trình văn học thiếu nhi.3.2.3. Phân tích một số kiểu nhân vật trẻ em trong truyện thiếu nhi giaiđoạn 1945-19753.2.4. Phân tích một số kiểu nhân vật trẻ em trong truyện thiếu nhi Việt Namgiai đoạn sau 19754. Phương pháp nghiên cứuĐể thực hiện đề tài này chúng tôi sử dụng phối hợp các phương pháp sau đây:- Phương pháp loại hình- Phương pháp so sánh- Phương pháp phân tích tác phẩm theo đặc trưng thể loại- Phương pháp văn học sử- Phương pháp liên ngành5. Những đóng góp mới của luận ánVề mặt lí luận, hướng tiếp cận của đề tài góp phần cung cấp một bứctranh khái quát và toàn diện về nhân vật trẻ em trong văn xuôi thiếu nhi ViệtNam, từ đó làm rõ thêm những vấn đề lý luận chi phối văn học mỗi giai đoạn.Ý nghĩa văn học sử của luận án là góp phần nghiên cứu, tổng kết diệnmạo nhân vật trẻ em trong tiến trình văn học thiếu nhi nước nhà. Qua đó, đưađến một cách tham chiếu về sự vận động, những quy luật cơ bản trong nền vănhọc Việt Nam.Về mặt thực tiễn, từ ...