Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Đánh giá phương pháp ước tính kích cỡ một số quần thể nguy cơ cao lây nhiễm HIV tại thành phố Cần Thơ

Mục tiêu của đề tài: Ước tính kích cỡ một số quần thể nguy cơ cao lây nhiễm HIV (nghiện chích ma túy, phụ nữ bán dâm) bằng một số phương pháp ước tính khác nhau ở Cần Thơ 2012-2013; đánh giá độ tin cậy và khả thi của một số phương pháp ước tính kích cỡ quần thể nguy cơ cao lây nhiễm HIV; nghiên cứu cho thấy được khoảng ước tính số lượng quần thể nghiện chích ma túy (NCMT) và phụ nữ bán dâm (PNBD) ở thành phố Cần Thơ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Đánh giá phương pháp ước tính kích cỡ một số quần thể nguy cơ cao lây nhiễm HIV tại thành phố Cần ThơBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ VIỆN VỆ SINH DỊCH TỄ TRUNG ƢƠNG -------------------*------------------- LÊ ANH TUẤN ĐÁNH GIÁ PHƢƠNG PHÁP ƢỚC TÍNH KÍCH CỠ MỘT SỐ QUẦN THỂ NGUY CƠ CAO LÂY NHIỄM HIV TẠI THÀNH PHỐ CẦN THƠ Chuyên ngành: Dịch tễ học Mã số: 62 72 01 17 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC HÀ NỘI – 2015Công trình được hoàn thành tại: VIỆN VỆ SINH DỊCH TỄ TRUNG ƢƠNG Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS. Nguyễn Anh Tuấn 2. PGS. TS. Nguyễn Minh Sơn Phản biện 1: ………………………………………. Phản biện 2: ………………………………………. Phản biện 3: ……………………………………….Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án tiến sĩ cấpnhà nước tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương,vào hồi ...... giờ ......, ngày ...... tháng ...... năm 2015. Có thể tìm hiểu luận án tại: Thư viện Quốc gia Thư viện Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương DANH MỤC VIẾT TẮTIBBS Điều tra lồng ghép các chỉ số hành vi và sinh học (Integrated Behavioral and Biological Survey)KTC Khoảng tin cậy (Confidence Interval)LBĐ Lập bản đồNCC Nguy cơ caoNCMT Nghiện chích ma túyNHTG Nghiên cứu Ngân hàng Thế giới (nguồn số liệu thứ ba)ND–NDL Nhận diện – nhận diện lạiOR Tỷ suất chênh (Odd Ratios)PNBD Phụ nữ bán dâmQHTD Quan hệ tình dụcSDMT Sử dụng ma túyTCMT Tiêm chích ma túyTT05/06 Trung tâm Giáo dục - Lao động - Xã hộiTVXNTN Tư vấn xét nghiệm tự nguyện ĐẶT VẤN ĐỀTính cấp thiết của đề tài Dịch HIV/AIDS ở một quốc gia chịu ảnh hưởng lớn từ cácnhóm quần thể nguy cơ cao lây nhiễm HIV, trong đó có nhómnghiện chích ma túy và phụ nữ bán dâm. Có thông tin về kíchcỡ các nhóm nguy cơ cao này giúp cho các nhà nghiên cứu xâydựng mô hình ước tính và dự báo nhiễm HIV, nhà hoạch địnhchính sách có thể lập kế hoạch, thực hiện các hoạt động canthiệp dự phòng, chăm sóc và điều trị và đánh giá hiệu quả củacác chương trình. Ở Việt Nam hiện nay, có nhiều nghiên cứu cho phép xácđịnh tỷ lệ hiện nhiễm HIV và hành vi nguy cơ của các nhómnày. Tuy nhiên, câu hỏi số lượng người nghiện chích ma túy,phụ nữ bán dâm là bao nhiêu thì chưa được trả lời. Việc lập kếhoạch chủ yếu sử dụng số liệu gián tiếp từ các nguồn mà kếtquả ước tính có thể rất khác do mục đích thu thập số liệu vàđịnh nghĩa về các nhóm quần thể rất khác nhau, hoặc độ baophủ không đủ rộng. Với nhu cầu về số lượng quần thể và đánh giá phươngpháp, nghiên cứu này được thực hiện tại Cần Thơ, thành phốtrọng điểm về HIV/AIDS, có nhiều nguồn số liệu, phạm vi địalý và địa hình phù hợp để triển khai, với hai mục tiêu:1. Ước tính kích cỡ một số quần thể nguy cơ cao lây nhiễm HIV (nghiện chích ma túy, phụ nữ bán dâm) bằng một số phương pháp ước tính khác nhau ở Cần Thơ 2012-2013;2. Đánh giá độ tin cậy và khả thi của một số phương pháp ước tính kích cỡ quần thể nguy cơ cao lây nhiễm HIV.Những đóng góp mới của luận án Kết quả cho thấy được khoảng ước tính số lượng quần thểnghiện chích ma túy (NCMT) và phụ nữ bán dâm (PNBD) ởthành phố Cần Thơ, với các bằng chứng khoa học cụ thể cóđược khi triển khai, kết quả được so sánh, đối chiếu giữa cácphương pháp và với các nguồn số liệu khác, cũng như đã nhậnđược sự đồng thuận của các chuyên gia trong lĩnh vực và tạiđịa phương. Đây cũng là nghiên cứu ước tính kích cỡ quần thể nguy cơcao lây nhiễm HIV đầu tiên ở Việt Nam áp dụng nhiều phươngpháp khoa học và thực hiện ở phạm vi tỉnh/thành phố, trong đócó đánh giá độ tin cậy và tính khả thi của từng phương phápkhi áp dụng trên địa bàn tương tự.Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án Luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu hiện đại, tincậy trong ước tính kích cỡ quần thể nguy cơ cao lây nhiễmHIV. Các kỹ thuật thống kê được áp dụng khi thu thập, phântích số liệu đảm bảo tính chính xác, tin cậy và đại diện choquần thể nghiên cứu. Từ đó, nghiên cứu đã đưa ra được con sốước tính phù hợp và các bằng chứng tin cậy để đánh giá chotừng phương pháp đã sử dụng. Kết quả ước tính số lượng hai nhóm quần thể NCMT vàPNBD giúp cho việc lập kế hoạch, thực hiện và đánh giá cáchoạt động can thiệp dự phòng HIV/AIDS tại thành phố CầnThơ. Các địa phương khác có điều kiện tương tự cũng có thểtham khảo để áp dụng các phương pháp đã được đánh giá quanghiên cứu này.Bố cục của luận án Phần chính của luận án bao gồm 120 trang, không kể bìa,lời cảm ơn, mục lục, các danh mục và phụ lục. Cụ thể các phầnđược phân bố như sau: Đặt vấn đề 2 trang; Mục tiêu nghiêncứu 1 trang; Chương 1–Tổng quan 33 trang; Chương 2–Phương pháp nghiên cứu 17 trang; Chương 3–Kết quả 36trang; Chương 4–Bàn luận 30 trang; Kết luận 1 trang; Khuyếnnghị 1 trang và Danh mục công trình nghiên cứu 1 trang. Luận án có 47 bảng, 2 biểu đồ và 8 hình vẽ. Phần phụ lục gồm 117 tài liệu tham khảo (34 tiếng Việt,83 tiếng Anh); 17 công cụ nghiên cứu (bộ câu hỏi, biểu mẫuthu thập thông tin và quy trình thực hiện). CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU1.1. Quan điểm về ước tính kích cỡ quần thể nguy cơ cao Các quần thể nguy cơ cao (NCC) lây nhiễm HIV là thànhphần quan trọng trong công tác giám sát HIV. Hầu hết cácquốc gia đã xây dựng hệ thống giám sát HIV/AIDS và hành vilây nhiễm HIV nhưng lại đang thiếu khả năng ước tính sốlượng các quần thể NCC lây nhiễm HIV này. Hướng dẫn ướctính kích cỡ quần thể NCC đã được xây dựng từ năm 2003 vàsửa đổi vào năm 2010, qua đó nhiều quốc gia đã áp dụng vớicác phương pháp khác nhau, trên các nhóm quần thể khác nhauvà trong các bối cảnh, điều kiện khác nhau.1.2. Các phương pháp ước tính kích cỡ quần t ...