Tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trên một số nông sản chủ yếu tại Đồng Tháp năm 2016 – 2017

Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) có vai trò quan trọng và được sử dụng phổ biến trong canh tác nông nghiệp. Tuy nhiên, thực trạng đó có thể làm tăng nguy cơ tồn dư thuốc BVTV trong nông sản. Nghiên cứu cắt ngang, sử dụng số liệu thứ cấp về giám sát tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trên một số nông sản chủ yếu tại tỉnh Đồng Tháp năm 2016 - 2017.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trên một số nông sản chủ yếu tại Đồng Tháp năm 2016 – 2017Nghiên cứu khoa học Tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trên một số nông sản chủ yếu tại Đồng Tháp năm 2016 – 2017 Nguyễn Công Cừu1, Phan Thanh Hòa1, Lê Quang Trí1, Lê Thị Thanh Hương2, Trần Thị Tuyết Hạnh2, Lưu Quốc Toản2* 1 Trường Cao đẳng Y tế Đồng Tháp, Đồng Tháp, Việt Nam 2 Trường Đại học Y tế công cộng, Hà Nội, Việt Nam (Ngày đến tòa soạn: 08/02/2022; Ngày chấp nhận đăng: 25/03/2022)Tóm tắt Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) có vai trò quan trọng và được sử dụng phổ biến trongcanh tác nông nghiệp. Tuy nhiên, thực trạng đó có thể làm tăng nguy cơ tồn dư thuốcBVTV trong nông sản. Nghiên cứu cắt ngang, sử dụng số liệu thứ cấp về giám sát tồn dưthuốc bảo vệ thực vật trên một số nông sản chủ yếu tại tỉnh Đồng Tháp năm 2016 - 2017.Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 10 đến tháng 12 năm 2019. Kết quả nghiên cứu chothấy, năm 2016 tỷ lệ các loại rau củ và trái cây tại tỉnh Đồng Tháp có phát hiện có tồn dưthuốc BVTV lần lượt là 12,1 % và 5,3 %; năm 2017 là 29,4 % và 5,6 %. Tuy nhiên, hàmlượng thuốc BVTV tồn dư trên các mẫu rau củ và trái cây được phát hiện hầu hết nằmtrong ngưỡng cho phép theo quy định của Bộ Y tế. Giám sát chủ động tồn dư thuốc BVTVtrên nông sản là hoạt động cần thiết nhằm nâng cao chất lượng nông sản và an toàn sứckhỏe của cộng đồng. Từ khóa: thuốc bảo vệ thực vật, an toàn thực phẩm, nông sản, Đồng Tháp.1. ĐẶT VẤN ĐỀ Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) là những hợp chất hóa học hoặc chế phẩm sinh họccó nguồn gốc tự nhiên hoặc tổng hợp được sử dụng để phòng trừ sâu bệnh và bảo vệ câytrồng. Trên thế giới, thuốc BVTV ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng trừsâu bệnh, bảo vệ sản xuất, đảm bảo an ninh lương thực thực phẩm [1]. Sự gia tăng trongviệc sử dụng thuốc BVTV trong suốt 20 năm qua trên phạm vi toàn thế giới, giá trị ướctính đạt khoảng 45 tỷ đô la Mỹ [2]. Việc lạm dụng các loại thuốc BVTV ở cả các nướccông nghiệp hóa và nước đang phát triển đã được báo cáo thường xuyên. Tuy nhiên, cũngcó một số nước có xu hướng giảm sản xuất và sử dụng các thuốc BVTV trong canh tácnông nghiệp [2]. Tại Việt Nam giai đoạn 2001 - 2010, lượng hóa chất bảo vệ thực vật sửdụng dao động trong khoảng 36 - 75,8 nghìn tấn, lượng hoạt chất tính theo diện tích sảnĐiện thoại: 0912227295* Email: lqt@huph.edu.vn Tạp chí Kiểm nghiệm và An toàn thực phẩm - tập 5, số 1, 2022 47Tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trên một số nông sản chủ yếu tại Đồng Tháp…xuất khoảng 1,24 - 2,54 kg/ha [3]. Từ thực trạng sản xuất cho thấy vai trò không thể thiếucủa thuốc BVTV đối với ngành sản xuất nông nghiệp của Việt Nam hiện tại và trong tươnglai. Tuy nhiên, tồn dư thuốc BVTV trong nông sản đã và đang gây ra nhiều vấn đề sứckhỏe cho nông dân và người tiêu dùng. Theo tổng quan của Lê Thanh Phong và cộng sự,người pha phun thuốc BVTV thường gặp các triệu chứng như mệt mỏi (100 %), nóng vàngứa (52,2 %), hoa mắt - chóng mặt (51,3 - 62,7 %). Đặc biệt, 35 % nông dân có chỉ sốcholinesterase giảm 25 % và 21 % có chỉ số cholinesterase giảm 67 %. Kết quả kiểmchứng mẫu điều tra tại An Giang, Nam Định, Phú Thọ cho thấy tỷ lệ người tham gia khảosát có bị ngộ độc thuốc BVTV là 8,2 - 9,5 % [4]. Đồng Tháp là một tỉnh nông nghiệp trọng điểm của khu vực Đồng bằng Sông CửuLong. Theo báo cáo của Chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật thuộc Sở Nông nghiệp vàphát triển nông thôn tỉnh Đồng Tháp tính đến ngày 03 tháng 01 năm 2018, diện tích gieotrồng lúa 530.000 ha, diện tích trồng rau quả 35.000 ha, hoa kiểng 1.906 ha, diện tích câyăn trái 30.000 ha, diện tích và sản lượng các mặt hàng cây ăn trái chính như xoài, nhãn, câycó múi đều tăng, kỹ thuật canh tác cũng như việc chọn giống cho năng suất cao được nôngdân ngày càng chú trọng. Nhu cầu sử dụng thuốc BVTV trong thâm canh nông nghiệp làrất lớn, 70 - 90 % dịch hại yêu cầu người dân phải dùng thuốc BVTV để phòng ngừa [5].Nhiều báo cáo đánh giá từ các cơ quan chức năng cho thấy, dư lượng thuốc bảo vệ thực vậttrên nông sản là phổ biến và ở mức cao [6-7]. Do vậy, nghiên cứu này được thực hiệnnhằm mô tả thực trạng tồn dư thuốc BVTV trên một số sản phẩm nông sản chủ yếu tại tỉnhĐồng Tháp năm 2016 - 2017.2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Nghiên cứu sử dụng thiết kế cắt ngang, phương pháp định lượng và được thực hiệntừ tháng 10 năm 2019 đến tháng 10 năm 2021 tại tỉnh Đồng Tháp. Thời gian thu thập sốliệu của nội dung nghiên cứu là tháng 10 năm 2019 đến tháng 12 năm 2019. Số liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo và kết quả giám sát tồn dư thuốc bảo vệthực vật trên một số nông sản chủ yếu tạ ...