Tổng quan hoạt động nghiên cứu khoa học giai đoạn 2015-2020 của Viện Sinh thái học miền Nam

Bài viết trình bày nghiên cứu những tác động của biến đổi khí hậu đến đa dạng sinh học, đề xuất phương hướng giảm thiểu và ứng phó với biến đổi khí hậu; Nghiên cứu, đánh giá nguồn tài nguyên sinh vật của các hệ sinh thái trên cạn, thủy vực, đưa ra các biện pháp quản lý, sử dụng bền vững các hệ sinh thái và tài nguyên sinh vật;...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổng quan hoạt động nghiên cứu khoa học giai đoạn 2015-2020 của Viện Sinh thái học miền Nam ĐA DẠNG SINH HỌC VÀ CÁC CHẤT CÓ HOẠT TÍNH SINH HỌC DOI: 10.15625/vap.2020.00138 TỔNG QUAN HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC GIAI ĐOẠN 2015-2020 CỦA VIỆN SINH THÁI HỌC MIỀN NAM Lưu Hồng Trường Viện Sinh thái học miền Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam Email: hongtruongluu@gmail.com Viện Sinh thái học Miền Nam, thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, được thành lập từ năm 2012 là đơn vị có chức năng nghiên cứu và bảo tồn các hệ sinh thái và các loài động, thực vật quý hiếm, quan trọng ở phía Nam Việt Nam. Hiện tại, tổng số lao động của Viện là 30 người, trong đó có 11 biên chế. Chức năng, nhiệm vụ chính của Viện bao gồm: - Điều tra, nghiên cứu về cấu trúc và chức năng các hệ sinh thái, sinh thái học cá thể, sinh thái học quần thể và sinh thái nhân văn; - Nghiên cứu khu hệ động vật, thực vật và nấm ở các tỉnh phía nam; phát hiện, đánh giá, kiến nghị các biện pháp phục hồi, phát triển các loài thực vật, động vật, nấm có nguy cơ bị đe dọa, bảo vệ nguồn gen; - Nghiên cứu những tác động của biến đổi khí hậu đến đa dạng sinh học, đề xuất phương hướng giảm thiểu và ứng phó với biến đổi khí hậu; - Nghiên cứu, đánh giá nguồn tài nguyên sinh vật của các hệ sinh thái trên cạn, thủy vực, đưa ra các biện pháp quản lý, sử dụng bền vững các hệ sinh thái và tài nguyên sinh vật; - Nghiên cứu, phát hiện các hệ sinh thái nhạy cảm, dự báo diễn thế sinh thái, đề xuất phương hướng sử dụng hợp lý, cải tạo, phục hồi các hệ sinh thái; - Giáo dục và nâng cao nhận thức về đa dạng sinh học và phát triển bền vững; - Dịch vụ khoa học và công nghệ thuộc lĩnh vực sinh thái và tài nguyên sinh vật; - Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nghiên cứu chuyên ngành sinh thái và tài nguyên sinh vật. 1. Kết quả thực hiện đề tài, nhiệm vụ KHCN các cấp Trong giai đoạn 2015-2020, Viện đã và đang thực hiện nhiều đề tài KHCN các cấp như: ­ Đã triển khai thực hiện 10 đề tài KHCN cấp Nhà nước gồm 03 đề tài độc lập cấp nhà nước; 03 đề tài nghiên cứu cơ bản thuộc Quỹ phát triển KH&CN Quốc gia (NAFOSTED); 01 đề tài thuộc Chương trình KHCN Vũ trụ, 01 đề tài thuộc Dự án Bộ sưu tập mẫu vật Quốc gia về thiên nhiên Việt Nam (2015-2021) và 01 đề tài thuộc Chương trình Tây Nguyên 3. ­ Trong số các đề tài độc lập cấp nhà nước có 02 đề tài được thực hiện tại các khu dự trữ sinh quyển (KDTSQ) thế giới, bao gồm KDTSQ Langbiang (Mã số ĐTĐL.XH.11/15 - 177 KỶ YẾU HỘI NGHỊ KHOA HỌC 45 NĂM VIỆN HÀN LÂM KHCNVN đã nghiệm thu) - tỉnh Lâm Đồng và KDTSQ Cần Giờ - TP. Hồ Chí Minh (Mã số ĐTĐL.CN -27/17 - đang thực hiện). Các đề tài này tập trung nghiên cứu các mô hình và cơ chế kết hợp giữa bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển kinh tế, đặc biệt kinh tế du lịch nhằm hỗ trợ các KDTSQ xây dựng mô hình phát triển bền vững. 01 đề tài thực hiện tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Sơn Trà - Tp. Đà Nẵng (Mã số ĐTĐL.CN-26/15 - đã nghiệm thu) nghiên cứu bảo tồn và phục hồi đa dạng sinh học các hệ sinh thái trên cạn và dưới nước phục vụ công tác bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ các loài động thực vật quý hiếm. Chà vá chân nâu Đẳng sâm được nhân giống và trồng trong tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Sơn Trà nhà kính - Kết quả Đề tài ĐTĐL.XH.11/15 Sản phẩm của Đề tài ĐTĐL.CN -27/17 phục vụ phát triển du lịch sinh thái kết hợp bảo tồn các loài chim quý hiếm tại Khu Dự trữ sinh quyển Cần Giờ 178 ĐA DẠNG SINH HỌC VÀ CÁC CHẤT CÓ HOẠT TÍNH SINH HỌC ­ 04 Đề tài KHCN cấp Viện Hàn lâm KHCNVN gồm 02 đề tài theo các hướng ưu tiên gồm “Xây dựng bộ dữ liệu đa dạng sinh học làm cơ sở quy hoạch thành lập khu bảo tồn thiên nhiên Tây Giang, tỉnh Quảng Nam” (Mã số: VAST04.08/16-17, nghiệm thu năm 2017) và đề tài “Nghiên cứu đặc điểm sinh lý sinh thái các loài thực vật xâm hại tại VQG Tràm Chim, U Minh Thượng, Mũi Cà Mau và đề xuất các giải pháp kiểm soát và ngăn chặn” (Mã số: VAST04.05/14-15, nghiệm thu 2016) là những đề tài có tính ứng dụng cao, phục vụ mục đích bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển kinh tế - xã hội, du lịch sinh thái,… ­ Ngoài ra Viện cũng thực hiện 01 đề tài độc lập trẻ, 01 đề tài ứng dụng công nghệ đặt hàng và 13 Đề tài KHCN cấp cơ sở gồm cả 02 đề tài cấp cơ sở trẻ. 2. Kết quả ứng dụng, chuyển giao công nghệ Từ các kết quả nghiên cứu của các đề tài, dự án, một số kết quả ứng dụng đã được Viện đã được chuyển giao cho các địa phương như: ­ Chuyển giao quy trình nhân giống và trồng cây dược liệu Đẳng Sâm cho cộng đồng đồng bào bản địa thuộc huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng (kết quả của ...