Vai trò và đặc điểm chức năng quản lý kinh tế của nhà nước Việt Nam giai đoạn hội nhập quốc tế

Bài viết nghiên cứu về vai trò và đặc điểm của chức năng quản lý kinh tế, từ đó, đề xuất một số kiến nghị nhằm mục đích nâng cao hiệu quả thực hiện chức năng quan trọng này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò và đặc điểm chức năng quản lý kinh tế của nhà nước Việt Nam giai đoạn hội nhập quốc tếTạp chí Khoa học Viện Đại học Mở Hà Nội 52 (02/2019) 37-44 37 VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHỨC NĂNG QUẢN LÝ KINH TẾ CỦA NHÀ NƯỚC VIỆT NAM GIAI ĐOẠN HỘI NHẬP QUỐC TẾ Nguyễn Vinh Hưng* * Ngày tòa soạn nhận được bài báo: 3/8/2018 Ngày nhận kết quả phản biện đánh giá: 4/2/2019 Ngày bài báo được duyệt đăng: 25/2/2019 Tóm tắt: Chức năng quản lý kinh tế là chức năng rất quan trọng trong hệ thốngcác chức năng của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Bởi lẽ, đây là chứcnăng có ảnh hưởng, tác động trực tiếp đến hầu hết các hoạt động của Nhà nước và đồngthời ảnh hưởng đến rất nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống kinh tế - xã hội. Bài viếtnghiên cứu về vai trò và đặc điểm của chức năng quản lý kinh tế, từ đó, đề xuất một số kiếnnghị nhằm mục đích nâng cao hiệu quả thực hiện chức năng quan trọng này. Từ khóa: pháp luật, kinh tế, quản lý kinh tế, chức năng kinh tế, hội nhập quốc tế. 1. Đặt vấn đề điểm của chức năng quản lý kinh tế Hiện nay, “nền kinh tế thế giới (QLKT) trong giai đoạn hội nhập quốc tếhiện đại ngày càng gắn kết chặt chẽ các đã có sự thay đổi rất lớn. Từ đó, bài viếtquốc gia với nhau”.1†Hòa cùng dòng chảy nghiên cứu về vai trò và đặc điểm củacủa kinh tế thế giới, Việt Nam đã và đang chức năng QLKT trong giai đoạn hộilà thành viên của các tổ chức và diễn đàn nhập quốc tế nhằm đề xuất một số kiếnkinh tế lớn như: ASEAN, APEC, ASEM, nghị để chức năng QLKT phù hợp hơnWTO... Mặt khác, nền kinh tế thị trường với yêu cầu và hoàn cảnh hiện nay.của Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn 2. Vai trò của chức năng quản lýhình thành và phát triển, nên vì thế luôn kinh tếđòi hỏi sự điều chỉnh kịp thời, linh hoạt Vai trò của chức năng QLKT thểtừ phía Nhà nước. Tuy nhiên, nghiên cứu hiện ở các nội dung quan trọng như: “giảicho thấy, khác với thời kỳ kinh tế tập phóng và phát triển mạnh mẽ lực lượngtrung chỉ huy trước đây, vai trò và đặc sản xuất, phát huy mọi tiềm năng và* Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội1 Phạm Quang Vinh (2011), Giáo trình Kinh tế học Vĩ mô, Đại học kinh tế - Đại học Quốc gia HàNội, tr. 135.38 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinionnguồn lực, xây dựng kết cấu hạ tầng và lý và sử dụng nguồn quỹ ngân sách nhàchuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao chất nước… suy cho cùng đều liên quan đếnlượng và sức cạnh tranh, hình thành đồng các hoạt động kinh tế. Vì vậy, việc Nhàbộ và hoàn thiện các loại thị trường và thể nước tác động, can thiệp đến chức năngchế kinh tế thị trường định hướng xã hội QLKT cũng đồng nghĩa đã ảnh hưởngchủ nghĩa phù hợp với đặc điểm của Việt đến hầu hết các hoạt động kinh tế của mọiNam”.2*Tuy nhiên, khác với thời kỳ trước chủ thể trong xã hội.đây, hiện nay, do chịu tác động từ hội Hiện nay, trong bối cảnh toàn cầunhập kinh tế quốc tế nên vai trò của chức hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, khôngnăng QLKT đã mở rộng thêm các nội quốc gia nào có thể phát triển mà khôngdung: “chủ động và tích cực hội nhập cần có sự hợp tác, giao lưu về kinh tế vớikinh tế quốc tế, mở rộng kinh tế đối ngoại các quốc gia khác. Để nền kinh tế tănggắn với nâng cao khả năng độc lập tự chủ trưởng và phát triển ổn định, bền vững thìcủa nền kinh tế”.3†Đây là sự đổi mới, sáng Nhà nước phải sử dụng chức năng QLKTtạo trong tư duy làm kinh tế và QLKT của để định hướng, điều tiết nền kinh tế. CụViệt Nam và điều này mang lại rất nhiều thể, Nhà nước sẽ “thông qua các công cụ,cơ hội và thuận lợi cho nền kinh tế. đường lối chiến lược, các chính sách, Có thể khẳng định, chức năng phương pháp, tạo điều kiện, môi trườngQLKT “là chức năng có tầm quan trọng lành mạnh cho các chủ thể, thành phầnđặc biệt của Nhà nước”.4‡Sở dĩ như vậy là kinh tế phát triển”.5§Từ đó cho thấy, chứcvì chức năng QLKT trực tiếp tác động, năng QLKT giữ vai trò đặc biệt quanảnh hưởng đến hầu hết các chủ thể trong trọng. Bởi lẽ, “kết quả thực hiện chứcxã hội và cả Nhà nước. Đối với người năng QLKT của Nhà nước tác động mộtdân, kinh tế là vấn đề quan trọng và luôn cách trực tiếp tới tất cả các mặt của đờilà mục tiêu phấn đầu, sự mong muốn của sống xã hội”.6**mỗi người. Với các doanh nghiệp, hầu hết 3. Đặc điểm chức năng quản lýcác loại hình doanh nghiệp đều hoạt động kinh tếvớ ...