Viêm amiđan

Viêm amiđanViêm amiđan là gì? Viêm amiđan là một bệnh lí viêm nhiễm của amiđan (còn gọi là hạnh nhân khẩu cái). Có hai hạnh nhân nằm hai bên ở thành sau cổ, thuộc hệ miễn dịch của cơ thể. Giống như các thành phần khác của hệ miễn dịch, trong hạnh nhân khẩu cái chứa các tế bào có nhiệm vụ đặc biệt đó là bắt và tiêu diệt các loại vi trùng, virus (siêu vi). Nếu ổ nhiễm trùng nằm ngay tại amiđan, nó sẽ sưng phồng lên, đỏ, và có thể xuất hiện lốm đốm màu trắng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Viêm amiđan Viêm amiđan Viêm amiđan là gì? Viêm amiđan là một bệnh lí viêm nhiễm của amiđan (còn gọi là hạnh nhânkhẩu cái). Có hai hạnh nhân nằm hai bên ở thành sau cổ, thuộc hệ miễn dịch của cơ thể.Giống như các thành phần khác của hệ miễn dịch, trong hạnh nhân khẩu cái chứa cáctế bào có nhiệm vụ đặc biệt đó là bắt và tiêu diệt các loại vi trùng, virus (siêu vi). Nếuổ nhiễm trùng nằm ngay tại amiđan, nó sẽ sưng phồng lên, đỏ, và có thể xuất hiện lốmđốm màu trắng (còn gọi là giả mạc). Viêm amiđan có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường nhất là thanh thiếu nhi.Ðặc trưng của bệnh là cảm giác đau ở cổ và khó nuốt. Viêm amiđan thường tự giới hạn, tuy nhiên sẽ tiến triển nhanh và tốt hơn nếuđiều trị. Bệnh ít khi gây biến chứng. Nguyên nhân nào gây ra viêm ami-đan? Bệnh có thể do lây nhiễm virus hay vi trùng qua không khí (đường hô hấp), quatiếp xúc tay chân, và lây khi hôn nhau. Có nhiều chủng virus và vi trùng có thể gây bệnh này. Ví dụ virus Epstein -Barr (gây bệnh sốt tuyến) là nguyên nhân khá phổ biến. Thường gặp nhiều ở người trẻtuổi, nhất là người sống tập thể, trong các kí túc xá nơi mà sinh hoạt hàng ngày cónhiều sự đụng chạm, chung chạ. Liên cầu khuẩn nhóm A là loại vi khuẩn gây bệnhthường gặp nhất. Giai đoạn ủ bệnh (giai đoạn từ khi nhiễm bệnh đến khi có triệuchứng) thường từ 2 đến 4 ngày, đôi khi thời gian này còn ngắn hơn nữa. Triệu chứng của viên amiđan là gì? Ðau họng kéo dài ít nhất 48 giờ, đau có thể kèm theo khó nuốt. Ðôi khi đau lanra tai. Khám thấy họng đỏ, hai amiđan sưng phồng, có thể những đốm màu trắng trênamiđan. Có thể có sốt. Sưng các hạch vùng dưới cằm, hạch cổ. Ðau đầu. Khàn tiếng hay mất tiếng. Nếu nguyên nhân gây bệnh là siêu vi thì các triệu chứng thường nhẹ hơn vàxuất hiện thường vào mùa lạnh. Do virus Coxsackie, thường xuất hiện những bóngnước ở hai amiđan và vòm họng, khi các bóng nước này vỡ ra chỗ vỡ sẽ mọc vẩy vàgây đau cho bệnh nhân. Do liên cầu trùng (streptococcal), amiđan thường sưng lên, có tưa, và đau họng.Bệnh nhân có sốt, hơi thở hôi, và có thể cảm thấy khá mệt mỏi. Tuy nhiên không phải lúc nào cũng là những dấu hiệu trên, mà chúng thay đổi.Nên không thể chỉ quan sát họng bệnh nhân mà có thể chẩn đoán được tác nhân gâybệnh (chỉ gợi ý phần nào trong trường hợp các tổn thương khá điển hình).Cần phảilàm gì khi bị viêm ami-đan? Nếu họng đau kéo dài vài ngày, hay khó nuốt nghiêm trọng, sốt cao và nôn ói,thì nên đi khám bác sĩ. Uống nước ấm, ăn thức ăn mềm dễ nuốt, dùng các thuốc ngậm trị đau họng,nước xúc miệng để cải thiện tình trạng khó nuốt. Có thể dùng các thuốc thông thường không cần kê đơn, mua tại tiệm thuốc. Uống nhiều nước, vì ngoài tính trạng khó nuốt ảnh hưởng đến việc ăn uống thìsốt và thở bằng đường miệng khi bệnh làm mất nhiều nước của cơ thể. Sự thiếu nướccàng làm cho bệnh nhân mệt mỏi. Cần nghỉ ngơi tại một nơi ấm áp, tránh lạnh. Chấn đoán viêm ami-đan bằng cách nào ? Bác sĩ có thể chỉ dựa vào các triệu chứng lâm sàng để chẩn đoán bệnh, nhưngđôi khi cũng cần những xét nghiệm khác như : xét nghiệm chất dịch tiết ra từ vùngviêm nhiễm (bằng cách dùng gạc thấm chất dịch này và đem đi nuôi cấy xác định loạivi khuẩn gây bệnh) hay các xét nghiệm máu. Các biến chứng có thể gặp khi bị viêm ami-đan ? Thông thường viêm hạnh nhân khẩu cái bệnh thường tự giới hạn trong khoảng1 tuần, không gây biến chứng cũng như không để lại di chứng gì. Nhưng nó cũng cóthể gặp một số biến chứng sau : Nhiễm trùng thứ phát vào tai giữa hay vào các xoang lân cận. Nếu nguyên nhân là liên cầu trùng, bệnh nhân có thể nổi mẩn đỏ trên da (phátban màu đỏ) - sốt tinh hồng nhiệt. biến chứng hiếm gặp là áp xe ở họng. Nếu ổ áp xe lớn đôi khi cần can thiệpphẫu thuật. Trong một số trường hợp hiếm gặp hơn nữa, bệnh tiến triển giống như sốt thấp(bệnh thấp cấp tính), hay gây biến chứng lên thận (gây viêm cầu thận cấp). Các trườnghợp này ít gặp trong những thập niên gần đây. (riêng tại Việt Nam vẫn còn khá nhiều). Ðiều trị viêm ami-đan như thế nào ? Hầu hết bệnh nhân viêm ami-đan do siêu vi chỉ cần dùng paracetamol để hạ sốt.Aspirin vai trò cũng tương tự nhưng không nên dùng cho trẻ dưới 16 tuổi nếu khôngcó ý kiến của bác sĩ. Một số ít bệnh nhân viêm amiđan do vi trùng thì cần dùng penicillin hoặcerythromycin thay thế nếu bệnh nhân dị ứng với penicillin. Khi đã sử dụng thuốckháng sinh, cần dùng thuốc đủ liều và liên tục nếu không các nhiễm trùng này khóchữa khỏi. Phẫu thuật cắt bỏ amiđan có thể thực hiện được ở người bị nhiễm trùng nặng vàtái đi tái lại không đáp ứng điều trị hay ở những bệnh nhân mà bệnh ảnh hưởng nhiềuviệc ...