Xây dựng và phát triển học liệu phục vụ đào tạo theo học chế tín chỉ tại thư viện trường Đại học Hạ Long

Việc triển khai mô hình đào tạo theo học chế tín chỉ phải gắn liền với nhiều yếu tố, trong đó có một yếu tố quan trọng quyết định sự thành bại của mô hình đào tạo này đó chính là học liệu. Bài viết đã có những đánh giá về vai trò của học liệu trong đào tạo theo học chế tín chỉ, thực trạng về nguồn tài liệu phục vụ dạy và học của nhà trường lưu trữ tại Trung tâm Thông tin - Thư viện, từ đó đề xuất những giải pháp xây dựng và phát triển học liệu nhằm phục vụ hiệu quả việc dạy và học tại trường Đại học Hạ Long.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng và phát triển học liệu phục vụ đào tạo theo học chế tín chỉ tại thư viện trường Đại học Hạ Long Phan Thị Huệ Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 186(10): 171 - 176 XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN HỌC LIỆU PHỤC VỤ ĐÀO TẠO THEO HỌC CHẾ TÍN CHỈ TẠI THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC HẠ LONG Phan Thị Huệ* Trường Đại học Hạ Long TÓM TẮT Việc triển khai mô hình đào tạo theo học chế tín chỉ phải gắn liền với nhiều yếu tố, trong đó có một yếu tố quan trọng quyết định sự thành bại của mô hình đào tạo này đó chính là học liệu. Bài viết đã có những đánh giá về vai trò của học liệu trong đào tạo theo học chế tín chỉ, thực trạng về nguồn tài liệu phục vụ dạy và học của nhà trường lưu trữ tại Trung tâm Thông tin - Thư viện, từ đó đề xuất những giải pháp xây dựng và phát triển học liệu nhằm phục vụ hiệu quả việc dạy và học tại trường Đại học Hạ Long. Từ khóa: chương trình đào tạo, học chế tín chỉ, học liệu, thư viện, trường Đại học Hạ Long ĐẶT VẤN ĐỀ * Học chế tín chỉ (HCTC) được hiểu là chương trình đào tạo trong đó sử dụng tín chỉ làm đơn vị đo kiến thức, đồng thời là đơn vị để đánh giá kết quả học tập của sinh viên. Sau khi tích luỹ được một số lượng tín chỉ tối thiểu là sinh viên đã hoàn thành chương trình đào tạo. Tín chỉ (Credit) là đơn vị đo lượng kiến thức sinh viên tích luỹ được qua quá trình nghe giảng lý thuyết, làm bài tập, tự nghiên cứu và tham gia các hoạt động thảo luận, thuyết trình, viết tiểu luận… theo yêu cầu và hướng dẫn của giảng viên [1]. Một tín chỉ được tính bằng khối lượng làm việc của sinh viên, bao gồm giờ học trên lớp và giờ tự học của sinh viên (Student’s workload = Contact hours + Self-studyhours). Đặc điểm quan trọng của HCTC là lấy người học làm trung tâm, giảng viên đóng vai trò là người hướng dẫn. Vì vậy, muốn có giờ giảng đạt hiệu quả, giảng viên phải đầu tư thời gian nghiên cứu, viết giáo trình, soạn tài liệu tham khảo, hướng dẫn, chấm bài, sửa bài cho sinh viên nhiều hơn. Sinh viên phải chủ động tự học, tương ứng với một giờ học trên lớp phải dành từ 2 đến 3 giờ tự học, chuẩn bị bài, làm bài tập, nghiên cứu tài liệu... Điều này, bắt buộc sinh viên phải có kỹ năng làm việc độc lập, biết sắp xếp kế hoạch cho riêng mình. [5] Để hỗ trợ hoạt động nghiên cứu cho giảng viên và khả năng tự học của sinh viên, thư viện (TV) nhà trường phải có hệ thống giáo trình, tài liệu tham khảo phong phú đó chính là học liệu. Học liệu là những vật thể được sử * Tel: 0986 132 478; Email: phanhue72@gmail.com dụng để giúp việc truyền thụ kiến thức gồm: đề cương bài giảng, giáo trình, tài liệu hướng dẫn, bài tập, bài thi, bài thí nghiệm, chuyên khảo, bài báo khoa học, luận án… có nội dung liên quan trực tiếp đến nội dung dạy - học thuộc các ngành đào tạo để giảng viên và sinh viên có thể tham khảo phục vụ giảng dạy, học tập và nghiên cứu. Với khái niệm trên, có thể khẳng định học liệu là một trong những yếu tố quyết định đến sự thành bại của mô hình đào tạo theo HCTC. Bởi khi bắt đầu giảng dạy một môn học theo HCTC, giảng viên luôn chú trọng cung cấp danh mục tài liệu bắt buộc và đọc thêm để sinh viên tham khảo. Giảng viên muốn giảng dạy và định hướng tốt, sinh viên muốn học tập tốt phải đều cần có nguồn học liệu đầy đủ chất lượng. TV là đơn vị cung cấp nguồn học liệu, dịch vụ thông tin dưới nhiều hình thức, mức độ khác nhau, tạo các điều kiện để duy trì sự tương tác diễn ra giữa các cặp “người dạy - người học”, “người dạy - người dạy”, “người học - người học”, “người dạy, người học với môi trường học”. Sự tương tác này sẽ mạnh nếu có học liệu đầy đủ, theo sát chương trình đào tạo, được xử lý, sắp xếp, lưu trữ, tổ chức, quản lý và khai thác hiệu quả đáp ứng nhu cầu người dùng tin, khi đó TV đóng vai trò là “giảng đường thứ hai”, “người thầy thứ hai” của giảng viên và sinh viên. THỰC TRẠNG HỌC LIỆU TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN - THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC HẠ LONG TV là yếu tố không thể thiếu trong quá trình đào tạo và nâng cao chất lượng đào tạo, nên 171 Phan Thị Huệ Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ngay sau lễ công bố thành lập trường (ngày 20/12/2014), Trường Đại học Hạ Long (trên cơ sở nền tảng hai trường: Cao đẳng Văn hóa, Nghệ thuật và Du lịch Hạ Long và Cao đẳng Sư phạm Quảng Ninh) đã dành nguồn kinh phí không nhỏ triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, ứng dụng phần mềm phục vụ công tác quản trị thư viện, lắp đặt hệ thống máy vi tính, wifi miễn phí, bổ sung tài liệu, số hóa tài liệu, chú trọng phát triển nguồn học liệu bao gồm tài liệu truyền thống và tài liệu số cho thư viện: Với tài liệu truyền thống: việc bổ sung được thực hiện từ hai nguồn chính: (1) Mua tài liệu từ cơ quan phát hành, nhà xuất bản, bưu điện; (2) Thu nhận tài liệu nội bộ do nhà trường xuất bản: công trình khoa học, kỉ yếu hội thảo, giáo trình, tài liệu giảng dạy. Ngoài ra, thư viện còn nhận tài liệu qua hình thức tặng biếu nhưng số lượng không đáng kể. Với tài liệu số: đã và đang triển khai số hóa tài liệu, liên kết chia sẻ tài nguyên số với một số thư viện thuộc Hội liên hiệp thư viện các trường đại học phía Bắc; m ...