Xung đột pháp luật về xác định,định danh trong tư pháp quốc tế Việt Nam

Xung đột pháp luật về xác định, định danh là một nội dung trọng tâm trong Tư pháp quốc tế. Trong bối cảnh mở cửa và hội nhập, xung đột pháp luật về xác định, định danh càng hay xảy ra.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xung đột pháp luật về xác định,định danh trong tư pháp quốc tế Việt Nam XUNG ĐỘT PHÁP LUÂT VỀ XÁC ĐỊNH, ĐỊNH DANH TRONG TƯ PHÁP QUỐC TẾ VIỆT NAMTóm tắt: Xung đột pháp luật về xác định, định danh là một nội dung trọng tâm trong Tưpháp quốc tế. Trong bối cảnh mở cửa và hội nhập, xung đột pháp luật về xác định, địnhdanh càng hay xảy ra. Thế nhưng, theo tác giả, ngoài lĩnh vực động sản và bất động sản,Tư pháp quốc tế Việt Nam còn thiếu giải pháp chung cho xung đột pháp luật về xác định,định danh. Để hoàn thiện mảng pháp luật này, tác giả cho rằng nên xác định, định danhquan hệ tranh chấp có yếu tố nước ngoài theo pháp luật của Việt Nam. Trong khi chờ đợiviệc luật hoá giải pháp này, Toà án nhân dân tối cao có thể ra thông tư hoặc công vănhướng dẫn áp dụng luật hoặc sử dụng một vụ việc cụ thể để làm án lệ.Xung đột pháp luật về xác định, định danh là hiện tượng mà theo đó một vấn đề pháp lý cóyếu tố nước ngoài được sắp xếp theo pháp luật của Toà án (pháp luật của quốc gia có toàán xét xử vụ việc đóng ở đó) vào phần phạm vi của một quy phạm xung đột trong khi đópháp luật nước ngoài liên quan sắp xếp vấn đề này vào phần phạm vi của một quy phạmxung đột khác [1]. Là một hiện tượng chung của Tư pháp quốc tế, cho nên xung đột phápluật về xác định, định danh cũng tồn tại trong Tư pháp quốc tế Việt Nam. Tuy nhiên chúngta chưa có giải pháp đầy đủ cho vấn đề xung đột pháp luật về xác định, định danh. Hiệnnay, pháp luật Việt Nam đã có giải pháp nhưng chỉ giới hạn ở lĩnh vực phân biệt động sảnvà bất động sản, trong khi đó đây chỉ là một phần nhỏ của hiện tượng xung đột pháp luậtvề xác định, định danh [2]. Thiếu sót này là đáng tiếc và việc bổ khuyết là cần thiết. Nếukhông, đây có thể là môi trường phát triển hiện tượng áp dụng không thống nhất các quyphạm xung đột [3].I. Vấn đề xung đột pháp luật về xác định, định danh ở Việt Nam1. Trong lĩnh vực động sản và bất động sảnCác phạm trù động sản và bất động sản không phải đã được hiểu một cách thốngnhất trong các hệ thống pháp luật hiện nay trên thế giới. Do đó thường phát sinh xung độtpháp luật về định danh tài sản [4]. Ở đây, xung đột pháp luật về xác định, định danh xuấthiện khi một quan hệ tài sản được xếp theo pháp luật của toà án vào quy phạm điều chỉnhbất động sản; trong khi đó, pháp luật nước ngoài liên quan xếp quan hệ này vào quy phạmđiều chỉnh động sản hoặc ngược lại. Về giải pháp cho xung đột pháp luật về xác định, địnhdanh này, Tư pháp quốc tế các nước không có sự đồng nhất. Theo thực tiễn xét xử Toà ánPháp, việc xác định một quan hệ tài sản là quan hệ động sản hay quan hệ bất động sản phảitheo pháp luật Pháp, tức là theo pháp luật của Toà án [5]. Nhưng theo điều 3078 BLDS Kê-béc (Canađa), việc xác định tài sản là động sản hoặc bất động sản phải theo pháp luật nơi có tàisản [6].Ở nước ta, theo Khoản 3 Điều 833, Bộ luật Dân sự 1995 (K3 Đ766 BLDS 1995), việcphân biệt tài sản là động sản hoặc bất động sản được xác định theo pháp luật của nướcnơi có tài sản đó. Nguyên tắc áp dụng pháp luật của nước nơi có tài sản này để giải quyếtxung đột pháp luật về xác định, định danh tài sản cũng được ghi nhận trong các hiệp địnhtương trợ tư pháp giữa Việt Nam với Cộng hoà dân chủ Đức (cũ), với Liên xô (cũ) (Điều35 Khoản 3), với Tiệp Khắc (cũ) (Điều 35 Khoản 3), với Cu Ba (Điều 34, Khoản 3), vớiHungari (Điều 43 Khoản 3), với Bungari (Điều 33 Khoản 3) [7]. Tóm lại, Tư pháp quốc tếViệt Nam thừa nhận vai trò của pháp luật nơi có tài sản để xác định bản chất động sản haybất động sản của một quan hệ có yếu tố nước ngoài: Nếu tài sản có tranh chấp ở nướcngoài thì xác định theo pháp luật nước ngoài và nếu tài sản có tranh chấp ở Việt Nam thìxác định theo pháp luật Việt Nam.Giải pháp quy định tại Khoản 3 Điều 833 của BLDS đóng vai trò quan trọng và cần thiếtmỗi khi Tư pháp quốc tế nước ta thiết lập một quy phạm xung đột chỉ điều chỉnh quan hệđộng sản hay bất động sản. Ví dụ, theo Khoản 1 Điều 104, Luật hôn nhân và gia đình năm2000, việc ly hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, giữa người nước ngoàivới nhau thường trú tại Việt Nam được giải quyết theo quy định của Luật này. Và theoKhoản 3 của điều này, việc giải quyết tài sản là bất động sản ở nước ngoài khi ly hôntuân theo pháp luật của nước nơi có bất động sản đó. Luật hôn nhân và gia đình năm2000 xác định rõ pháp luật điều chỉnh quan hệ ly hôn về bất động sản tại Khoản 3 Điều104 nhưng lại không nêu rõ pháp luật điều chỉnh quan hệ ly hôn về động sản. Về vấn đềđộng sản, chúng ta không rõ nên áp dụng Khoản 1 Điều 833 BLDS 1995 (K1 Đ766 BLDS2005) hay Khoản 1 Điều 104 Luật hôn nhân và gia đình năm 2000. Nhưng dựa vào bố cụccủa Điều 104, áp dụng Khoản 1 Điều 104 vào quan hệ ly hôn về động sản dường như phùhợp với tinh thần của Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 (Khoản 3 Điều 104 điều chỉnhquan hệ ly hôn về bất động sản là một ngoại lệ của Khoản 1 Điều 104).Trong trường hợp quan hệ động sản của việc ly hôn thuộc phần phạm vi của quy phạmxung đột thiết lập tại Khoản 1 Điều 104 của Luật hôn nhân và gia đình năm 2000, xung độtpháp luật về xác định, định danh có thể xuất hiện. Ví dụ: công dân Pháp A và công dânViệt Nam B kết hôn với nhau, thường trú tại Việt Nam và có một số tài sản C ở Pháp. Saumột thời gian chung sống ở Việt Nam, A và B xin ly hôn. Theo pháp luật Việt Nam, tài sảnC là bất động sản; trong khi đó, theo pháp luật Pháp, đây là động sản. Nếu xác định, địnhdanh tài sản theo pháp luật Pháp, tài sản C là động sản và lúc đó pháp luật Việt Nam sẽđược chọn để điều chỉnh, giải quyết vì Khoản 1 Điều 104 được áp dụng. Nếu xác địnhđịnh danh tài sản theo pháp luật Việt Nam, tài sản C là bất động sản và lúc đó pháp luậtPháp sẽ được ấn định để điều chỉnh, giải quyết vì Khoản 3 Điều 104 được áp dụng. Trướchiện tượng xung đột pháp luật về xác định, định danh tài sản này, Khoản 3 Điều 833 BLDScho lời giải đáp: Chúng ta phải xác định, định danh tài sản theo pháp luật ...