11 chiếc ấn rồng vàng tinh xảo của triều Nguyễn

Trong 143 năm tồn tại, triều Nguyễn có hơn 100 chiếc ấn, thường đúc bằng vàng ròng hoặc ngọc quý. Tại chái đông điện Thái Hòa (Đại Nội Huế) vào ngày 18/5 đã diễn ra triển lãm “Phiên bản ấn vàng triều Nguyễn và văn bản hành chính”. Những chiếc ấn quý y như thật dưới bàn tay tài hoa của nghệ nhân đã cho người xem nhiều bất ngờ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
11 chiếc ấn rồng vàng tinh xảo của triều Nguyễn 11 chiếc ấn rồng vàngtinh xảo của triều NguyễnTrong 143 năm tồn tại, triều Nguyễn có hơn 100 chiếc ấn,thường đúc bằng vàng ròng hoặc ngọc quý.Tại chái đông điện Thái Hòa (Đại Nội Huế) vào ngày 18/5đã diễn ra triển lãm “Phiên bản ấn vàng triều Nguyễn và vănbản hành chính”. Những chiếc ấn quý y như thật dưới bàntay tài hoa của nghệ nhân đã cho người xem nhiều bất ngờ.Trong 143 năm tồn tại, triều Nguyễn đã cho làm hơn 100chiếc ấn, thường đúc bằng vàng, bạc (gọi là kim bảo), chế táctừ ngọc quý (gọi là ngọc tỷ). Dưới thời Nguyễn (1802-1945),thời Gia Long (1802-1820) có 12 chiếc, thời Minh Mạng(1820-1840) có đến 15 chiếc; thời Thiệu Trị (1841-1847) có10 chiếc; thời Tự Đức (1848-1883) cũng có 15 chiếc, thờiKiến Phúc (1884) và Hàm Nghi (1885) đều chỉ có 1 chiếc;thời Đồng Khánh (1885-1888) có 5 chiếc; thời Thành Thái(1889-1907) có 10 chiếc; thời Khải Định (1916-1924) có 12chiếc; và thời Bảo Đại (1925-1945) có 8 chiếc.Các ấn rồng vàng phiên bản 1:1Về cấu trúc và kiểu dáng, các bảo tỷ nói chung bao gồm 2phần: thân ấn và quai ấn. Biểu tượng chủ yếu trên ấn là conrồng, chân có năm móng. Trong văn hoá phương Đông, đâylà linh vật tượng trưng cho nhà vua, sự chính thống của ngôivị và quyền lực.Kim bảo, ngọc tỷ là những báu vật của quốc gia. Điều đángtiếc là một số chiếc ấn có tính biểu tượng như chiếc ấn Hoàngđế chi bảo đã thất tán tại Cộng hòa Pháp, một số chiếc đã bịđánh cắp và tiêu hủy như chiếc ấn Nam Phương Hoàng hậuchi bảo. Nhưng hiện nay tại Bảo tàng Lịch sử Việt Nam vẫncòn giữ được 85 chiếc ấn bằng vàng, bằng ngọc, bằng bạccủa triều Nguyễn.Nhằm góp phần giúp du khách đến tham quan cố đô Huếngày nay có cơ hội hình dung về một loại cổ vật đặc biệt, gắnliền với quá trình điều hành và quản lý nhà nước thời quânchủ, nghệ nhân Trần Độ từ làng gốm Bát Tràng đã bỏ côngsức làm 11 phiên bản của từ các tiêu bản lưu trữ tại Bảo tàngLịch sử Việt Nam. Đó là 11 chiếc ấn làm bằng gốm, thếpvàng với tỷ lệ 1/1 y như thật.Ấn Sắc mệnh chi bảo bằng vàng, nặng ~ 8,3 kg, đúc vào niênhiệu Minh Mạng thứ tám (1827). Sau khi đúc, ấn Sắc mệnhchi bảo được đóng vào các văn bản ban cấp cho văn võ,phong tặng cho thần dân.Chiếc ấn thuộc dạng lớn nhất với con rồng rất tinh xảo và bệvệ. Quai rồng cuộn ngồi xổm, đẩu ngẩng, 2 sừng dài, đuôixòe 9 dải hình ngọn lửa, chân 5 móng.Ấn Văn lý mật sát bằng vàng 8 tuổi (nặng 6 lạng 9 phân), đúcvào niên hiệu Đồng Khánh nguyên niên (1886). Ấn này dùngđể đóng dùng để đóng vào các chỉ dụ, sớ chương đã có tẩyxóa hoặc thêm vào hoặc những chỗ giáp nhau của hai tờ vănbản quan trọng.Ấn Bảo Đại thần hàn, vàng 15 lạng, quai hình rồng bay, đầungẩng, há miệng, lưng cong vồng, đuôi xòe 5 dải hình ngọnlửa.Ấn Tự Đức thần hàn bằng vàng (vàng 10 tuổi, 76 lạng, 6tiền, 5 phân) đúc vào niên hiệu Tự Đức thứ nhất (1848). Đâylà ấn của vua Tự Đức, dùng để đóng trên văn từ của vua viếtbằng mực son (châu phê hoặc châu bút).Quai hình rồng chầu,2 chân trước chống, 2 chân sau quỳ, đầu ngẩng, mũi cao,bờm dài, đuôi xoáy.Ấn Từ Dũ Thái hoàng Thái hậu chi bảo đúc bằng vàng tuổi 8năm rưỡi (nặng 86 lạng 4 tiền 8 phân), đúc vào niên hiệuHàm Nghi nguyên niên (1885). Năm 1883, trong một dichiếu trước khi mất, vua Tự Đức đã tấn tôn Hoàng Thái hậuTừ Dũ là Thái Hoàng Thái hậu. Ấn này do vua Hàm Nghi chỉthị đúc nhân tổ chức lễ tấn tôn cho Hoàng thái hậu Từ Dũ vàonăm 1885. Ấn quai hình rồng đứng, đầu ngẩng, lưng cong,đuôi uốn, 4 chân chùn.Ấn Từ Minh Huệ hoàng hậu chi bảo bằng bạc mạ vàng, quaihình rồng chạy, đầu ngẩng, lưng cong, đuôi xòe 5 dải hìnhngọn lửa, 4 chân nghiêngẤn Hoằng Tông Tuyên hoàng đế chi bảo bằng vàng. Quairồng tư thế chạy, đầu ngẩng, lưng cong, đuôi xoắn, sừng bờmvây lưng dài, 4 chân 5 móng tư thế đứng.Ấn Thánh Tổ Nhân hoàng đế chi bảo bằng vàng đúc vào niênhiệu Thiệu Trị thứ nhất (1841). Ấn này do vua Thiệu Trị chỉthị đúc, Thánh Tổ Nhân hoàng đế là miếu hiệu của vua MinhMạng, ấn này dùng để thờ trong Thế Miếu. Làm bằng vàng 8tuổi rưỡi, nặng 111 lạng 5 tiền 4 phân. Quai hình rồng đứng,đầu ngẩng, lưng, đuôi xoáy 6 dải nhọn, chân 5 móng.Ấn Giản Tông Nghị hoàng đế chi bảo bằng vàng đúc vàoniên hiệu Kiến Phúc nguyên niên (1883). Sau khi vua KiếnPhúc băng hà, vua Hàm Nghi chỉ thị đúc ấn này để dângmiếu hiệu, Giản Tông Nghị hoàng đế là miếu hiệu của vuaKiến Phúc, ấn này dùng để thờ trong Thế Miếu. Làm bằngvàng 8 tuổi, nặng 49 lạng 5 tiền 1 phân. Rồng đầu ngẩng,miệng ngậm ngọc, lưng cong, đuôi cuốn, 4 chân chùn.Ấn Cảnh Tông Thuần hoàng đế chi bảo bằng vàng, đúc vàoniên hiệu Thành Thái thứ nhất (1889). Ấn này do vua ThànhThái chỉ thị đúc, Cảnh Tông Thuần hoàng đế là miếu hiệucủa vua Đồng Khánh, ấn này dùng để thờ trong Thế Miếu.Quai hình rồng đứng, đầu ngẩng, mũi cao, sừng và râu dài,lưng cong, đuôi uốn, 4 chân đứng thăng bằng.Ấn rất quan trọng là Quốc gia tín bảo bằng vàng đúc vào niênhiệu Gia Long thứ nhất (1802). Ấn này dùng để đóng trên cácvăn kiện triệu tập các tướng lĩnh, phát động binh lính, trưngbinh nhập ngũ cùng một số văn kiện quan trọng khác. Quaihình rồng đứng, đầu quay lại, lưng cong, đuôi cụp lại.Chiếc ấn này có hình dáng rất đẹpSắc phong thời Bảo Đại được đóng bởi ấn vàng dấu đỏ ...