Bài giảng Áp xe Gan Amíp

Quá trình hình thành ổ áp xe gan:- Cornet.L: Viêm gan xung huyết - Hoại tử - Sinh loét - Tụ mủ - Nang hóa - Bã đậu hóa- Nguyễn Dương Quang ( 1980):+ Giai đoạn viêm+ Giai đoạn áp xe hoại tử+ Giai đoạn áp xe sinh mủ+ Giai đoạn áp xe khu trú
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Áp xe Gan Amíp ¸p xe gan amÝpBé m«n - Khoa Ngo¹i chung (BM2) TS. §Æng ViÖt Dòng I. §¹i c−¬ngForma FormaMagna Cystica Forma MinutaI. §¹i c−¬ngI. §¹i c−¬ng 3.2. Qu¸ tr×nh h×nh thμnh æ ¸p xe gan: - Cornet.L: Viªm gan xung huyÕt --> Ho¹i tö--> Sinh loÐt--> --> Tô mñ --> Nang hãa --> B· ®Ëu hãa. - NguyÔn D−¬ng Quang (1980): + Giai ®o¹n viªm + Giai ®o¹n ¸p xe ho¹i tö + Giai ®o¹n ¸p xe sinh mñ + Giai ®o¹n ¸p xe khu tróI. §¹i c−¬ng3.3. §Æc ®iÓm cña æ ¸p xe gan do amÝp: Ii. triÖu chøng1. L©m sμng: 1.1. Tam chøng Fontan:- Sèt: * Khëi ph¸t bÖnh nh©n th−êng sèt cao 39-40 0C * Cã c¬n rÐt run, dÔ nhÇm víi sèt rÐt.- §au vïng gan: * Khëi ph¸t bÖnh nh©n th−êng cã ®au vïng gan, ®au ©m Ø, lan lªn vai P, ra sau l−ng. * ¸p xe gan T th−êng cã ®au vïng mòi øc. * DÊu hiÖu rung gan (+) * DÊu hiÖu Ludlow (+)- Gan to: tïy theo vÞ trÝ vμ kÝch th−íc cña æ ¸p xe gan.ii. TriÖu chøng 1. 2. Toμn th©n- MÖt mái, gÇy xót c©n do t×nh tr¹ng hñy ho¹i tÕ bμo gan, nhiÔm ®éc ®éc tè cña amÝp.- Ch¸n ¨n, ®Çy bông, ®i láng- Giai ®o¹n sím cã thÓ cã vμng da tho¸ng qua, do sù huû ho¹i tÕ bμo gan. 60%- Bn cã urobilinogen (+), da niªm m¹c phít vμng.- Ho vμ ®au ngùc P: cã mét sè BN cã ho vμ ®au ngùc gièng nh− viªm phæi, cã khi cã TDMP.ii. TriÖu chøng2. CËn l©m sμng:2.1. XN m¸u:-- BC, CTBC: phÇn lín BC > 10G/L, chñ yÕu t¨ng N.- T§ML t¨ng cao vμ ®−îc coi nh− mét yÕu tè ®Ó theo dâi tiÕn triÓn cña bÖnh. G1 + (G2 : 2) PP. Westergreen: > 10 mm 2- Do t×nh tr¹ng viªm gan lan to¶, ho¹i tö tÕ bμo gan, nªn cã sù suy gi¶m chøc n¨ng gan: sGOT, sGPT t¨ng nhÑ, phosphatase kiÒm t¨ng nhÑ. C¸c xn nμy chñ yÕu cã gi¸ trÞ trong chÈn ®o¸n ph©n biÖt víi bÖnh lý t¾c mËt c¬ häc, viªm gan vi rót.ii. TriÖu chøng2. CËn l©m sμng:2.2. X quang:-((1898 - Loison)189+ Chôp gan xa: thÊy bãng gan to+ C¬ hoμnh P th−êng bÞ ®Èy lªn cao+ Cã ph¶n øng xuÊt tiÕt dÞch ë gãc s−ên hoμnh P, cã khi cã trμn dÞch mμng phæi B¬m thuèc c¶n quang+ RÊt h·n h÷u cã thÓ thÊy h×nh ¶nh møc n−íc, møc khÝ trong æ ¸p xe (vi khuÈn kþ khÝ).+ ChiÕu XQ thÊy di ®éng c¬ hoμnh bÞ h¹n chÕ+ Chôp c¶n quang b»ng c¸ch b¬m thuèc c¶n quang trùc tiÕp vμo æ ¸p xe gan.+ Chôp c¶n quang qua ®−êng TM l¸ch - cöa Chôp TM L¸ch - Cöaii. TriÖu chøng2. CËn l©m sμng:2.3. Soi æ bông:2.4. X¹ h×nh gan (Scintygraphie).- Carron vμ Gordon (1970): Au198 ; I131; Tc99, chÈn ®o¸n ¸p xe gan >95%. H×nh ¶nh x¹ h×nh2.5. CT Scanner. gan- X¸c ®Þnh ®−îc c¸c æ ¸p xe gan cã ®−êng kÝnh > 1cm, biÕt tû träng cña æ ¸p xe ®Ó gãp phÇn chÈn ®o¸n ph©n biÖt víi K gan, nang gan (¸p xe gan cã tû träng 0-20 HU). H×nh ¶nh CT scannerii. TriÖu chøng 2.6. Siªu ©m: - C§ nhanh b»ng h×nh ¶nh ®éng vμ tÜnh. - C¬ ®éng tiÖn lîi trong C§, §T, cÊp cøu. - Kh«ng ®éc h¹i nh− tia x - Gi¸ thμnh rÎ so víi c¸c pp kh¸c. - X¸c ®Þnh chÝnh x¸c: + VÞ trÝ æ ¸p xe + Sè l−îng æ ¸p xe + §o kÝch th−íc vμ tÝnh thÓ tÝch æ ¸p xe + §Æc ®iÓm ©m vang trong æ ¸p xe. + H−íng dÉn cho kü thuËt chäc hót mñ. H×nh ¶nh siªu ©m ¸p xe ganH×nh ¶nh T¨ng ©m H×nh ¶nh ung th− gan SA Doffler H×nh ¶nh siªu ©m ¸p xe ganH×nh ¶nh Hçn hîp H×nh ¶nh Lo·ng©m ©m H×nh ¶nh Trèng H×nh ¶nh Nang 2.7. x¸c ®Þnh nguyªn nh©n amÝp1. Soi t−¬i mñ t×m amÝp: - Tû lÖ thÊy amÝp thÊp: 2,33 - 15 % - Th−êng ph¶i lÊy mñ ë vïng r×a æ ¸p xe. - LÊy xong ph¶i soi ngay trong vßng 5 - 10 phót.2. XÐt nghiÖm huyÕt thanh miÔn dÞch t×m kh¸ng thÓ kh¸ng amÝp. - ELISA: hiÖu gi¸ (+): > 1/200 - MiÔn dÞch huúnh quang: hiÖu gi¸ (+): > 1/400 - Ng−ng kÕt Latex. IiI. ChÈn ®o¸nchÈn ®o¸n x¸c ®Þnh ¸p xe gan amÝp IiI. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt ¸p xe gan amÝp & ¸p xe gan ®−êng mËt- NN : do amÝp - NN: BiÕn chøng t¾c mËt - VK- LS: Fontan, kh«ng cã VDTM. - LS: Charcot, cã VDTM.- §§ æ ¸p xe: - § § æ ¸p xe: + Thõêng cã 1 æ lín ë gan P + NhiÒu æ nhá kh¾p c¶ gan + Mñ cã mμu s« c« la, + Mñ tr¾ng ®ôc , cã mïi kh«ng cã mïi + CÊy mñ cã vi khuÈn + CÊy mñ th−êng v« khuÈn. - §T:- §T: + Gi¶i quyÕt ng nh t¾c mËt + Thuèc diÖt amÝp + Kh¸ng sinh. + Chäc hót mñ DHDSA IV. BiÕn chøng cña ¸p xe gan1. Vì vμo c¸c khoang thanh m¹c:- Mμng phæi - Mμng tim - Phóc m¹c2. Vì vμo c¸c t¹ng xung quanh gan:- Phæi, Tim.- D¹ dμy, t¸ trμng.- Tói mËt.- §¹i trμng.3. Vì ra ngoμi da:- G©y bÖnh amÝp da. V. §iÒu trÞ néi khoaA. Thuèc ®Æc hiÖu diÖt amÝp1. Emetin: (èng 0,04 ; 0,06)- TD diÖt thÓ ho¹t ®éng - §éc víi c¬ tim vμ thÇn kinh - TÝch luü.- LD: 1cg/1kg P/ 1 ®ît §T - KÕt hîp: Vitamin B1 + Strichnin 0,001.2. DÉn chÊt cña 5 Nitroimidazole: Metronidazol (Chai truyÒn: 100ml = 500 mg) (Flagyl, Klion).- TD diÖt (thÓ ho¹t ®éng + KÐn) - HÊp thu vμ th¶i trõ nhanh - Ýt ®éc- LD: 30mg/ 1kg P/ 24g x 7-10ngμy.3. ThÕ hÖ sau metronidazole: Tinidazole, Sernidazole, Or nidazoleB. C¸c thuèc kh¸c:- Kh¸ng sinh phßng béi nhiÔm. Thuèc båi d−ìng n©ng ®ì c¬ thÓ ®iÒu trÞ Ngo¹i khoa C¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ ngo¹i khoa:. PhÉu thuËt më bông ®Ó dÉn l−u æ mñ.. R¹ch dÉn l−u æ mñ ngoμi phóc m¹c (1938, Ochsen) . Chäc hót æ mñ qua da qua gan (1909, Roger) . C¾t gan. . §iÒu trÞ c¸c biÕn chøng cña ¸p x ...