Bài giảng Kế toán ngân hàng thương mại: Chương 7 - Nguyễn Thị Hải Bình

Bài giảng Kế toán ngân hàng thương mại chương 7: Kế toán nghiệp vụ tín dụng trình bày về khái quát về nghiệp vụ tín dụng trong mối quan hệ với kế toán, nguyên tắc và báo cáo kế toán áp dụng trong nghiệp vụ tín dụng, phương pháp kế toán. Tham khảo tài liệu này đề nắm bắt nội dung môn học một cách chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kế toán ngân hàng thương mại: Chương 7 - Nguyễn Thị Hải Bình CHƯƠNG 7: KẾ TOÁN NGHIỆP VỤ TÍN DỤNG Mục tiêu  Khái quát về nghiệp vụ tín dụng trong mối quan hệ với kế toán  Nguyên tắc và báo cáo kế toán áp dụng trong nghiệp vụ tín dụng  Phương pháp kế toán KHÁI QUÁT VỀ NGHIỆP VỤ TÍN DỤNG TRONG MỐI QUAN HỆ VỚI KẾ TOÁN  Khái niệm  Phân loại tín dụng ngân hàng  Lãi suất tín dụng  Phương pháp thu nợ và lãi  Quy định về quy chế cho vay hiện hành Khái niệm Tín dụng ngân hàng là giao dịch tài sản giữa ngân hàng và khách hàng, trong đó ngân hàng chuyển giao tài sản của mình cho khách hàng sử dụng trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận và khách hàng có nghĩa vụ hoàn trả vô điều kiện cả vốn gốc và lãi cho ngân hàng khi đến hạn thanh toán. Phân loại tín dụng ngân hàng Theo phương thức cấp tín dụng hiện hành, tín dụng ngân hàng bao gồm:  Cho vay theo món/ cho vay từng lần  Cho vay theo hạn mức tín dụng  Cho vay theo dự án đầu tư  Cho vay theo hạn mức tín dụng dự phòng  Hợp vốn đồng tài trợ  Bảo lãnh  Cho thuê tài chính  Các phương thức tín dụng khác: chiếu khấu thương phiếu và giấy tờ có giá => Các phương thức tín dụng trên được kế toán phân loại thành tín dụng ngắn hạn, trung hạn và dài hạn Lãi suất tín dụng  Lãi suất nợ trong hạn: Là lãi suất được quy định cụ thể trên hợp đồng tín dụng  Lãi suất nợ quá hạn: Mức lãi suất áp dụng đối với khoản nợ gốc quá hạn do tổ chức tín dụng ấn định và thoả thuận với khách hàng trong hợp đồng tín dụng nhưng không vượt quá 150% lãi suất cho vay áp dụng trong thời hạn cho vay đã được ký kết hoặc điều chỉnh trong hợp đồng tín dụng. Phương pháp thu nợ và lãi  Căn cứ vào đặc điểm sản xuất kinh doanh, khả năng tài chính và nguồn trả nợ của khách hàng…, Ngân hàng và khách hàng thỏa thuận về việc trả nợ gốc và lãi, thông thường có các phương pháp sau: - Thu nợ và lãi một lần khi hợp đồng tín dụng đến hạn thanh toán - Thu nợ và lãi theo từng định kỳ xác định cụ thể trên hợp đồng tín dụng - Thu nợ và lãi cho vay với định kỳ không ghi cụ thể trong hợp đồng tín dụng Thu nợ và lãi một lần khi HĐTD đến hạn thanh toán  Thường được áp dụng trong phương thức cho vay từng lần đối với những món vay có thời hạn ngắn  Khi HĐTD đến hạn, ngân hàng thu nợ và lãi một lần, trong đó: - Nợ vay: số tiền NH đã cho vay ( dư nợ trên TK cho vay khách hàng) - Số tiền thu lãi cho vay= dư nợ cho vay* thời hạn cho vay*lãi suất cho vay tương ứng * Chú ý: Thu nợ và lãi theo từng định kỳ xác định trong HĐTD  Thường áp dụng đối với các loại hình tín dụng ngắn hạn ( cho vay trả góp ), cho vay trung và dài hạn ( cho vay đầu tư dự án, cho thuê tài chính…)  Kỳ hạn nợ của mỗi món vay được thực hiện trên cơ sở thỏa thuận giữa ngân hàng và khách hàng. Khách hàng có thể trả nợ trước hạn để thanh toán cả hợp đồng  Việc xác định số tiền thu nợ và lãi trong trường hợp này có thể sử dụng các cách phổ biến sau Cách 1: thu nợ và lãi cho vay đều đặn bằng nhau mỗi định kỳ a= { Vo*r*(1+r)n } / {(1+r)n-1} Trong đó: a: số tiền thu nợ vay và lãi vay mối kỳ bằng nhau Vo: số tiền cho vay ban đầu r: lãi suất cho vay n: số định kỳ trả nợ - Số tiền lãi vay kì thứ i (Li)= dư nợ cho vay còn lại đầu kỳ thứ i*lãi suất cho vay Cách 2: thu nợ và lãi cho vay mỗi kỳ giảm dần ai = V + Li V = Vo / n Li = Vi * r Trong đó: ai : số tiền thu nợ vay và lãi vay kỳ thứ i Vo : dư nợ cho vay ban đầu r : lãi suất cho vay Li : lãi vay kỳ thứ i n : số kỳ hạn nợ V : số tiền thu nợ đều đặn bằng nhau mỗi kỳ Vi : dư nợ cho vay còn lại đầu kỳ thứ i Thu nợ và lãi vay với định kỳ không ghi cụ thể trong hợp đồng tín dụng  Thường áp dụng cho vay thấu chi, cho vay theo hạn mức tín dụng. Do đặc điểm của loại hình tín dụng này là số dư nợ cho vay luôn biến động, định kỳ hạn nợ trong HĐTD không rõ ràng vì còn phụ thuộc nguồn thu nhập của khách hàng  Thông thường ngân hàng thu nợ và lãi vay như sau: - Thu nợ ngay khi khách hàng có nguồn thu nộp vào ngân hàng - Thu lãi cho vay ( tháng)= tổng tích số dư nợ cho vay ( tháng) * lãi suất cho vay tháng/30 NGUYÊN TẮC VÀ BÁO CÁO KẾ TOÁN ÁP DỤNG TRONG NGHIỆP VỤ TÍN DỤNG  Nguyên tắc kế toán  Báo cáo kế toán áp dụng trong nghiệp vụ tín dụng Nguyên tắc kế toán  Ghi nhận lợi ích kinh tế từ giao dịch này từ thu lãi cho vay phù hợp VAS 14  Ghi nhận giá trị khoản tín dụng theo nguyên tắc giá gốc  Lập dự phòng rủi ro tín dụng theo nguyên tắc thận trọng  Ghi nhận thu nhập và chi phí hoạt động tín dụng theo nguyên tắc phù hợp để đảm bảo kết quả kinh doanh của ngân hàng chính xác và phù hợp Vận dụng nguyên tắc kế toán  Ghi nhận khoản nợ vay theo giá gốc  Doanh thu phát dinh từ tiền lãi được ghi nhận khi th ỏa mãn 2 đi ều kiện: - Có khả năng thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch đó - Doanh ...