Bài giảng Thực phẩm chức năng: Chương 9 - ThS. Nguyễn Phú Đức

Bài giảng Thực phẩm chức năng: Chương 9 Thực vật sinh học, cung cấp cho người học những kiến thức như: Khái quát về Phytochemical-Thực vật sinh học; Lợi ích sinh học của các phytochemical điển hình; Nguồn cung một số phytochemical điển hình trong tự nhiên; Khuyến cáo sử dụng phytochemical. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Thực phẩm chức năng: Chương 9 - ThS. Nguyễn Phú Đức CHƯƠNG 9: PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌC CHƯƠNG 9PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌC9.1. Khái quát về Phytochemical-Thực vật sinh học9.2. Lợi ích sinh học của các phytochemical điển hình9.3. Nguồn cung một số phytochemical điển hình trong tự nhiên9.4. Khuyến cáo sử dụng phytochemical Bai Giang TPCN 121 CHƯƠNG 9: PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌC9.1. Khái quát về Phytochemical-Thực vật sinh học9.1.1.Khái niệm• Phytochemical là các hoạt chất sinh học, nhìn chung được xem là không có tính chất dinh dưỡng, được thu nhận từ các loại thực vật (phyto : thực vật).• Chúng là các yếu tố tạo ra màu, mùi, vị cho thực vật. Một số trong chúng còn có tác dụng như là chất độc để chống lại các côn trùng gây bệnh cho thực vật• Phytochemical có phổ biến trong các loại rau, củ, quả, hạt, ngũ cốc, đậu, gia vị. Trong đó, thảo dược là nhóm nguyên liệu chứa các hợp chất này phong phú và nổi bật nhất Bai Giang TPCN 01 CHƯƠNG 9: PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌC• Hiện nay, rất nhiều TPCN trên thị trường VN có chứa thành phần là các loại thảo dược, vị thuốc.. hoặc các hoạt chất sinh học chiết xuất từ chúng ..(trong dân gian thường gọi là thuốc Nam, thuốc Bắc hoặc nói chung là đông y)• Hầu hết các loại hợp chất sinh học nói trên là nằm trong nhóm phytochemical này Bai Giang TPCN 01 CHƯƠNG 9: PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌC9.1.2. Các nhóm phytochemicalHiện nay, việc phân nhóm phytochemical còn tranh cãi rất nhiều,tuy nhiên có thể chia chúng gồm các nhóm chính sau:9.1.2.1. Các hợp chất phenol :• Có chứa 01 vòng (monophenol) hoặc nhiều vòng phenyl thơm/benzen (polyphenol) có gắn nhóm OH và có thể kết hợp với các nhóm chức khác.• Hợp chất phenol được chia thành những nhóm nhỏ chính như sau: Phytoestrogen : Isoflavones, lignan … Flavonoids : catechine (Epigallocatechin gallate (EGCG)), proanthocyanin, anthocyanidin … Bai Giang TPCN 01 CHƯƠNG 9: PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌCTannin : là các hợp chất phenol phức tạp, tan trong nước có trọnglượng phân tử cao9.1.2.2. Glucosinolates:• Là các hợp chất dẫn xuất từ hợp chất chứa glucose & acid amin, có liên kết với sulfur, được gọi là beta-thioglucoside-N- hydroxysulphates• Chúng có chủ yếu trong các loại rau họ cải• Hợp chất glucosinolate phổ biến là sinigrin (có nhiều trong mù tạt-wasabi) Bai Giang TPCN 01 CHƯƠNG 9: PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌC9.1.2.3. Carotenoids :• Là các tetraterpennoid, bao gồm 02 nhóm chính: Carotenes: beta-carotene, lycopene Xanthophylls: lutein, zeaxanthine …9.1.2.4. Các loại khác• Saponins: chúng thuộc nhóm glycosides (hợp chất được cấu tạo từ phân tử đường & phần phân tử không phải đường), có nhiều trong sâm, trong đậu nành, các loại đậu khác, trong một số loài thảo dược như cỏ linh lăng..• Phytosterols: thuộc nhóm chất béo, có nhiều trong các loại hạt có dầu như hạt điều, hạnh nhân, đậu phộng, mè, hạt hướng dương, đậu nành.. Bai Giang TPCN 01 CHƯƠNG 9: PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌCHình 9.1. Cấu trúc của các hợp chất phytosterol có trong đậunành, so sánh với cấu trúc của cholesterol Bai Giang TPCN 01 CHƯƠNG 9: PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌCHình 9.2. Cấu tạo hóa học của các saponin trong đậu nành Bai Giang TPCN 01 CHƯƠNG 9: PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌCHình 9.2. Cấu tạo hóa học của các saponin trong đậu nành Bai Giang TPCN 01 CHƯƠNG 9: PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌC9.2. Lợi ích sinh học của các phytochemical điển hình9.2.1. Isoflavones9.2.1.1. Khái quát• Isoflavones là hợp chất thuộc nhóm phytoestrogen. Chúng là hợp chất diphenolic và là loại estrogen giống như của động vật có vú (là hormon sinh dục ). Do đó, chúng có vai trò sinh học rất quan trọng trong cơ thể người, đặc biệt là phụ nữ• Isoflavones là hợp chất quan trọng nhất trong nhóm phytoestrogen.• Trong đậu nành có một lượng lớn Isoflavones (đặc biệt là trong phôi của hạt)• Ngoài isoflavones, phytoestrogen còn có một loại quan trọng nữa là lignan (có nhiều trong các Bai Giang loại hạt ngũ cốc, hạt có dầu )01 TPCN CHƯƠNG 9: PHYTOCHEMICAL - THỰC VẬT SINH HỌC9.2.1.2. Vai trò sinh học của Isoflavones Phòng ngừa ung thư tiền liệt tuyến của nam giới, Phòng ngừa ung thư vú ở phụ nữ (ở liều lượng vừa phải) Hỗ trợ tốt cho các cơ q ...