Bài Luyện từ và câu: Luyện tập về từ nghiều nghĩa - Giáo án Tiếng việt 5 - GV.Mai Huỳnh

Với nội dung của bài Luyện từ và câu: Luyện tập về từ nghiều nghĩa học sinh có thể nhận biết và phân biệt được từ nhiều nghĩa với từ đồng âm. Hiểu được các nghĩa của từ nhiều nghĩa (nghĩa gốc, nghĩa chuyển) và mối quan hệ giữa chúng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài Luyện từ và câu: Luyện tập về từ nghiều nghĩa - Giáo án Tiếng việt 5 - GV.Mai Huỳnh Giáo án Tiếng việt 5 Luyện từ và câu Luyện tập về Từ nhiều nghĩa I. Mục tiêu 1. Nhận biết và phân biệt được từ nhiều nghĩa với từ đồng âm. 2. Hiểu được các nghĩa của từ nhiều nghĩa (nghĩa gốc, nghĩa chuy ển)và mối quan hệ giữa chúng. 3. Biết đặt câu phân biệt các nghĩa của một số từ nhiều nghĩa là tínhtừ. II. Đồ dùng dạy - học - Bảng phụ chép sẵn nội dung Bài tập 2 để HS làm mẫu trên bảnglớp. - Bút dạ và giấy khổ to đủ cho HS các nhóm làm bài tập. III. Các hoạt động dạy - học Hoạt động dạy Hoạt động họcA. Kiểm tra bài cũ- GV gọi HS lên kiểm tra Bài tập 3 - Hai HS lên bảng thực hiện theo(hoặc Bài tập 4) của tiết Luyện từ và yêu cầu của GV.câu trước mà các em đã hoàn thiện ởnhà.- GV nhận xét, cho điểm việc làm bài - HS lắng nghe.và học bài của HS.B. Bài mới1. Giới thiệu bài- Giờ học hôm nay chúng ta tiếp tục - HS lắng nghe.tìm hiểu từ nhiều nghĩa, cụ thể là:Phân biệt từ nhiều nghĩa với từ đồngâm; giải thích nghĩa của một số từnhiều nghĩa; đặt câu với từ nhiềunghĩa là tính từ.- GV ghi tên bài lên bảng. - HS nhắc lại tên đầu bài và ghi vào vở.2. Hướng dẫn HS luyện tậpBài tập 1- Gọi HS đọc Bài tập1. - Một HS đọc bài. Cả lớp theo dõi đọc thầm trong SGK.- Yêu cầu HS tự làm bài và trao đổi - HS lên bảng làm bài vào giấyvới bạn bên cạnh về kết quả bài làm nháp. Làm xong, trao đổi với bạncủa mình. kết quả bài làm của mình.- Gọi HS trình bày kết quả. - HS lần lượt trình bày kết quả.- Yêu cầu HS nhận xét, bổ sung, dựa - HS nhận xét, chốt lại lời giảivào nghĩa của các từ để phân tích, đúng.chốt lại lời giải đúng. Lời giải:a) Chín- Từ chín (hoa, quả, hạt phát triển đến mức thu hoạch được) trong câu 1với từ chín (suy nghĩ kĩ càng) ở câu 3 là hai cách dùng của một từ nhiềunghĩa. Chúng đồng âm với từ chín (là số 9) ở câu 2.b) Đường- Từ đường trong câu 2 (đường dây liên lạc, lối đi của các tín hiệu thôngtin ) với từ đường trong câu 3 (con đường, lối đi lại của con người) là haicách dùng của một từ nhiều nghĩa . Chúng đồng âm với từ đường trongcâu 1 (là thức ăn có vị ngọt).c) Vạt- Từ vạt trong câu 1 (có nghĩa là mảnh, ở đây là những mảnh đất trồngtrọt trải dài trên đồi núi) với từ vạt ở câu 3 (có nghĩa là mảnh, ở đây làmảnh áo) là hai cách dùng của từ nhiều nghĩa .Chúng đồng âm với từ vạttrong câu 2 (có nghĩa là phạt đi, cắt đứt đi).- Qua bài tập trên chúng ta rút ra - Nghĩa của các từ đồng âm khácđược điều gì? hẳn nhau còn nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối quan hệ với nhau.Bài tập 2- Yêu cầu một HS đọc toàn bài. - Một HS đọc toàn bài, cả lớp theo dõi đọc thầm.- Yêu cầu HS trao đổi, thảo luận theo - HS làm bài theo nhóm đôi, traonhóm đôi để làm bài. đổi thảo luận với nhau, làm bài ra giấy nháp.- GV gọi HS trình bày, hướng dẫn - Đại diện một số nhóm trình bàyHS nhận xét, phân tích, kết luận lời kết quả bài làm của nhóm mình.giải đúng. Cả lớp theo dõi, nhận xét. Đáp án:a) Mùa xuân là tết trồng cây Làm cho đất nước càng ngày càng xuân- Từ xuân trong dòng thơ 1 mang nghĩa gốc, chỉ một mùa của năm: mùa xuân.- Từ xuân trong dòng thơ 2 mang nghĩa chuyển, chỉ sự tươi đẹp.b) .....khi người ta đã 70 xuân.... từ xuân ở đây được dùng với nghĩachuyển, xuân có nghĩa là tuổi tác.Bài tập 3- Yêu cầu một HS đọc toàn bài. - Một HS đọc toàn bài, cả lớp theo dõi đọc thầm.- Yêu cầu HS tự làm bài. Mỗi HS đặt - HS làm việc cá nhân làm bài vàoít nhất hai câu với một từ thể hiện vở.được sự khác biệt về nghĩa của nó. GV lưu ý HS đặt câu theo đúng nétnghĩa phổ biến đã nêu trong sách.- Gọi HS dưới lớp nối tiếp đọc câu - Nhiều HS đọc bài làm của mình.văn của mình. GV chú ý sửa lỗi ngữpháp hoặc cách dùng từ cho từng HS(nếu có)- Gọi HS nhận xét lựa chọn ra bạn - HS nhận xét và tuyên dươngviết câu văn hay, tuyên dương trước những bạn có những câu văn hay.lớp.3. Củng cố, dặn dò- GV nhận xét giờ học. - HS lắng nghe.- Dặn HS về nhà làm lại Bài tập 3 - HS lắng nghe và về nhà thựcvào vở. hiện theo yêu cầu của GV.