Bảo vệ môi trường trong phát triển kinh tế trang trại ở tỉnh Nghệ An

Trong tiến trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn, kinh tế trang trại Nghệ An đã phát triển nhanh cả về quy mô, số lượng và chất lượng, đạt được những thành tựu nhất định: giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân, thay đổi phương thức sản xuất, giảm thiểu sự chênh lệch vùng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bảo vệ môi trường trong phát triển kinh tế trang trại ở tỉnh Nghệ AnJOURNAL OF SCIENCE OF HNUESocial Sci., 2014, Vol. 59, No. 10, pp. 147-154This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vnBẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾTRANG TRẠI Ở TỈNH NGHỆ ANNguyễn Thị Trang ThanhKhoa Địa lí - Quản lí tài nguyên, Trường Đại học VinhTóm tắt. Trong tiến trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn, kinh tếtrang trại Nghệ An đã phát triển nhanh cả về quy mô, số lượng và chất lượng, đạt đượcnhững thành tựu nhất định: giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân, thay đổiphương thức sản xuất, giảm thiểu sự chênh lệch vùng... Tuy nhiên, phát triển kinh tế trangtrại ở Nghệ An đang bộc lộ nhiều hạn chế, đặc biệt vấn đề bảo vệ môi trường chưa đượcchú trọng ảnh hưởng xấu đến phát triển trang trại theo hướng bền vững. Vì vậy, trên cơ sởđánh giá thực trạng ô nhiễm môi trường theo các loại hình trang trại, bài báo đề xuất mộtsố giải pháp bảo vệ môi trường trong quá trình phát triển kinh tế trang trại theo hướng bềnvững ở tỉnh Nghệ An.Từ khóa: Kinh tế trang trại, bảo vệ môi trường, tỉnh Nghệ An.1.Mở đầuNghệ An có diện tích đất rộng, tiềm năng đất nông nghiệp lớn, thuận lợi để phát triển kinhtế trang trại [1, 2, 5]. Trong những năm qua, kinh tế trang trại ở Nghệ An đã phát triển nhanh vớinhiều loại hình trang trại khác nhau và đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người nông dân: tăng thunhập, giải quyết việc làm,. . . Một số loại hình trang trại, nhất là các trang trại lâm nghiệp, trangtrại trồng trọt có tác động tích cực đến vấn đề bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, một số loại hình trangtrại chăn nuôi đang có tác động xấu đến môi trường, ảnh hưởng đến phát triển bền vững kinh tếtrang trại trong những năm tới [5].2.2.1.Nội dung nghiên cứuVai trò của trang trại trong phát triển kinh tế - xã hội ở Nghệ AnVới lợi thế sẵn có về quỹ đất rộng và đa dạng, số lượng trang trại của Nghệ An, tăng nhanhtrong thời gian qua. Tính đến năm 2010, toàn tỉnh có 1.859 trang trại, chiếm 18,0% tổng số trangtrại của vùng Bắc Trung Bộ và chiếm 1,3% tổng số trang trại của cả nước (cả nước năm 2010 có145.880 trang trại).Kinh tế trang trại phát triển góp phần đưa nền nông nghiệp Nghệ An phát triển theo hướngsản xuất hàng hoá.Ngày nhận bài 2/5/2014. Ngày nhận đăng 25/11/2014.Liên lạc Nguyễn Thị Trang Thanh, e-mail: trangthanhdl@gmail.com147Nguyễn Thị Trang Thanh- Phát triển trang trại đã khai thác những tiềm năng lợi thế của địa phương, khai thác diệntích đất hoang hoá, đất trống, đồi núi trọc... đưa vào sản xuất, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tạora những vùng sản xuất tập trung với khối lượng hàng hoá lớn, thúc đẩy quá trình chuyển đổi cơcấu cây trồng, vật nuôi.- Phát triển trang trại tạo điều kiện công nghiệp hoá nông nghiệp, nông thôn, áp dụng cáctiến bộ khoa học kĩ thuật và công nghệ cũng như đưa cơ giới vào sản xuất. Từ đó, nâng cao chấtlượng sản phẩm hàng hoá, tạo sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.- Phần lớn sản phẩm của các trang trại là sản phẩm hàng hóa (tỉ suất hàng hóa của các trangtrại đạt 96%). Vì vậy, kinh tế trang trại đã tạo ra nhiều sản phẩm xuất khẩu chủ lực của tỉnh, cũngnhư thu hút đầu tư về công nghiệp chế biến nông, lâm, thuỷ sản như: công nghiệp chế biến chè, càphê, tinh bột sắn, mía đường, thủy sản...- Kinh tế trang trại đã huy động các nguồn lực trong dân (vốn, lao động, kinh nghiệm sảnxuất,. . . ), mở ra hướng đi cho việc huy động vốn trong dân cho đầu tư phát triển, từ đó thúc đẩytăng trưởng kinh tế. Mặt khác, các trang trại đã có đóng góp nhất định trong việc xây dựng cơ sởhạ tầng, kết cấu hạ tầng cho vùng nông thôn khó khăn, góp phần xây dựng nông thôn mới.Tăng thu nhập cho người nông dân và tạo việc làm cho hàng vạn lao động địa phương. Thunhập của lao động trong trang trại thường xuyên khoảng 3 triệu đồng/tháng cao hơn nhiều so vớithu nhập chung của nông dân trên toàn huyện.- Các trang trại phát triển sẽ thúc đẩy kinh tế khu vực trung du miền núi của Nghệ An pháttriển (do có lợi thế về đất đai), góp phần xóa đói giảm nghèo ở khu vực miền núi, giảm thiểu sựchênh lệch vùng trong quá trình phát triển kinh tế – xã hội.- Phát triển kinh tế trang trại tạo điều kiện cho người nông dân tiếp cận nhanh hơn với nềnkinh tế thị trường, người nông dân tự biết không chỉ sản xuất những cái họ có mà phải sản xuấtnhững cái thị trường cần, góp phần tạo lập mô hình sản xuất kinh doanh mới trong nông, nôngthôn. Nhiều chủ trang trại đã có kinh nghiệm trong quản lí kinh tế và sản xuất kinh doanh, có ý chívươn lên làm giàu chính đáng trong cơ chế thị trường.2.2.Vấn đề bảo vệ môi trường ở các trang trại tỉnh Nghệ An2.2.1. Chính sách, giải pháp của tỉnh Nghệ An liên quan đến bảo vệ môi trườngtrong nông nghiệp, nông thôn nói chung và trang trại nói riêngCho đến nay, Nghệ An chưa có chính sách bảo vệ môi trường riêng cho trang trại. Các chínhsách bảo vệ môi trường chủ yếu liên quan đến n ...