Châm cứu học part 5

Theo sách Châm cứu đại thành thì huyệt chiếu hải được sử dụng trong những tr−ờng hợp co thắt thanh quản, tiểu đau, đau bụng dưới, đau vùng hố chậu, tiểu máu lẫn đàm nhớt. Trên người phụ nữ, có thể dùng điều trị khó sinh do tử cung không co bóp, rong kinh. Phương pháp sử dụng: − Trước tiên là châm huyệt chiếu hải. − Kế tiếp là châm nhữmg huyệt trị triệu chứng. − Cuối cùng chấm dứt với huyệt liệt khuyết....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Châm cứu học part 5 Theo s¸ch Ch©m cøu ®¹i thµnh th× huyÖt chiÕu h¶i ®−îc sö dông trongnh÷ng tr−êng hîp co th¾t thanh qu¶n, tiÓu ®au, ®au bông d−íi, ®au vïng hèchËu, tiÓu m¸u lÉn ®µm nhít. Trªn ng−êi phô n÷, cã thÓ dïng ®iÒu trÞ khã sinhdo tö cung kh«ng co bãp, rong kinh. Ph−¬ng ph¸p sö dông: − Tr−íc tiªn lµ ch©m huyÖt chiÕu h¶i. − KÕ tiÕp lµ ch©m nh÷mg huyÖt trÞ triÖu chøng. − Cuèi cïng chÊm døt víi huyÖt liÖt khuyÕt. M¹ch ©m kiÓu- M¹ch ©m kiÓu cã ®Æc ®iÓm: m¹ch ®i tõ m¾t c¸ trong ®Õn khoÐ m¾t trong. Lé tr×nh cña m¹ch ¢m kiÓu theo phÇn ©m cña c¬ thÓ (mÆt trong chi d−íi, mÆt trong bông ngùc).- M¹ch ¢m kiÓu ®−îc chØ ®Þnh trong ®iÒu trÞ nh÷ng tr−êng hîp ©m khÝ thÞnh (d−¬ng khÝ h− suy): tri gi¸c l¬ m¬, ngñ gµ, nãi khã, cøng l−ìi.- Nh÷ng huyÖt mµ m¹ch ¢m kiÓu m−în ®−êng ®Ó ®i: khuyÕt bån, nh©n nghinh (kinh VÞ); nhiªn cèc, chiÕu h¶i, giao tÝn (kinh ThËn).- Giao héi huyÖt cña m¹ch ¢m kiÓu: chiÕu h¶i.IV. HÖ THèNG M¹CH §èC, m¹ch D−¬NG KIÓU M¹ch §èc vµ m¹ch D−¬ng kiÓu hîp thµnh hÖ thèng m¹ch thø nhÊt mangtÝnh chÊt d−¬ng. C¶ 2 m¹ch ®Òu cã mét ®Æc ®iÓm chung lµ ph©n bè ë vïng phÇnd−¬ng cña c¬ thÓ vµ hîp nhau ë huyÖt t×nh minh nh¸nh lªn cña m¹ch §èc theokinh c©n cña tóc th¸i d−¬ng ®Õn cæ, mÆt råi ®Õn huyÖt t×nh minh. M¹ch D−¬ngkiÓu ch¹y theo vïng d−¬ng cña c¬ thÓ lªn mÆt vµ tËn cïng ë huyÖt t×nh minh).A. M¹CH §èC1. Lé tr×nh ®−êng kinh − M¹ch §èc b¾t nguån tõ ThËn, ch¹y ®Õn huyÖt héi ©m, ch¹y tiÕp ®Õn huyÖt tr−êng c−êng. Tõ ®©y ®−êng kinh ch¹y tiÕp lªn trªn däc theo cét sèng ®Õn cæ t¹i huyÖt phong phñ (tõ ®©y ®−êng kinh cã nh¸nh ®i s©u vµo n·o), ch¹y tiÕp lªn ®Ønh ®Çu ®Õn huyÖt b¸ch héi, vßng ra tr−íc tr¸n, xuèng mòi, m«i trªn (huyÖt nh©n trung) vµ ng©n giao ë n−íu r¨ng hµm trªn. Tõ huyÖt phong phñ (ë g¸y), cã nh¸nh ®i ng−îc xuèng 2 b¶ vai ®Ó nèi víikinh c©n cña tóc th¸i d−¬ng Bµng quang, ch¹y tiÕp xuèng m«ng vµ tËn cïng ëbé sinh dôc - tiÕt niÖu. Tõ ®©y (tõ huyÖt trung cùc) xuÊt ph¸t 2 nh¸nh: − Nh¸nh ®i lªn trªn: theo kinh c©n Tú ®Õn rèn. TiÕp tôc ®i lªn theo mÆt sau thµnh bông, qua T©m, xuÊt hiÖn trë ra ngoµi da ë ngùc ®Ó nèi víi kinh c©n cña Bµng quang ë ngùc, ch¹y tiÕp ®Õn cæ, mÆt, ®i s©u vµo ®ång tö vµ chÊm døt ë huyÖt t×nh minh.124 − Nh¸nh ®i xuèng: theo bé phËn sinh dôc - tiÕt niÖu ®Õn trùc trµng, ®Õn m«ng (nèi víi kinh c©n Bµng quang t¹i ®©y) råi ch¹y ng−îc lªn ®Çu ®Õn tËn cïng ë huyÖt t×nh minh (tõ ®©y ®i s©u vµo n·o). L¹i theo kinh chÝnh ThËn ®i xuèng ®Õn th¾t l−ng ë huyÖt ThËn du råi cho nh¸nh ®i vµo ThËn.2. Nh÷ng mèi liªn hÖ cña m¹ch §èc M¹ch §èc nhËn tÊt c¶ kinh khÝ tõ c¸c ®−êng kinh d−¬ng cña c¬ thÓ (bÓ cñac¸c kinh d−¬ng). M¹ch §èc cïng víi tÊt c¶ nh÷ng kinh d−¬ng (th¸i d−¬ng,d−¬ng minh, thiÕu d−¬ng) hßa hîp víi nhau vµ t¹o thµnh d−¬ng cña c¬ thÓ. M¹ch §èc cã t¸c dông: − §iÒu chØnh vµ phÊn chÊn d−¬ng khÝ toµn th©n. − Duy tr× nguyªn khÝ cña c¬ thÓ.3. TriÖu chøng khi m¹ch §èc bÞ rèi lo¹n Tïy theo t×nh tr¹ng thùc hay h− mµ cã biÓu hiÖn kh¸c nhau: − Trong tr−êng hîp thùc: ®au vµ cøng cét sèng. − Trong tr−êng hîp h−: c¶m gi¸c ®Çu trèng rçng, v¸ng ®Çu. Nh÷ng triÖu chøng kÌm theo khi m¹ch §èc rèi lo¹n cã liªn quan chÆt chÏ®Õn nh÷ng nh¸nh cña m¹ch §èc: + §au th¾t l−ng kÌm sèt c¬n; nÕu bÖnh nÆng, ng−êi bÖnh cã c¶m gi¸c l−ng cøng nh− gç kÌm kh«ng gi÷ ®−îc n−íc tiÓu (Thiªn 41, s¸ch Tè vÊn). + §au vïng hè chËu lan lªn ngùc. + §au vïng tim lan ra sau l−ng. Thiªn 58, s¸ch Tè vÊn... “Khi mÊt c©n b»ng gi÷a ©m vµ d−¬ng, lµm xuÊt hiÖn t©m thèng lan ra tr−íc hoÆc ra sau, lan xuèng h¹ s−ên kÌm cã c¶m gi¸c khÝ dån lªn trªn (th−îng tiªu)”. − Ch©m cøu ®¹i thµnh nªu lªn nh÷ng triÖu chøng kh¸ cô thÓ nh−: + §au l−ng, ®au th¾t l−ng, ®au c¸c chi, cøng cæ, trong tr−êng hîp tróng phong: co giËt, mÊt tiÕng nãi. + Cøng vµ run c¸c chi. + §au ®Çu, ®au m¾t, ch¶y n−íc m¾t, ®au r¨ng, s−ng hÇu häng. + Cøng −ìn l−ng, tª c¸c chi.4. HuyÖt khai (giao héi huyÖt) cña m¹ch §èc vµ c¸ch sö dông HuyÖt hËu khª, n»m trªn ®−êng tiÕp gi¸p da gan vµ mu bµn tay, bê trongbµn tay ngang víi ®Çu trong ®−êng v¨n tim, lµ huyÖt khai cña m¹ch §èc. HuyÖtcã quan hÖ víi huyÖt th©n m¹ch (quan hÖ chñ - kh¸ch). Ph−¬ng ph¸p sö dông: − Tr−íc tiªn lµ ch©m huyÖt hËu khª. − KÕ tiÕp lµ ch©m nh÷ng huyÖt trÞ triÖu chøng. − Cuèi cïng chÊm døt víi huyÖt th©n m¹ch. 125 M¹ch ®èc - M¹ch ®èc cã nh÷ng ®Æc ®iÓm: + M¹ch kh¸c kinh cã huyÖt riªng cña m×nh (kh«ng m−în huyÖt cña c¸c ®−êng kinh kh¸c ®Ó ®i). + Ph©n bè chñ yÕu toµn bé vïng l−ng vµ ®Çu (phÇn d−¬ng cña c¬ thÓ). + Ph©n bè s©u trong phñ kú h»ng: n·o. + Ngoµi ra cßn cã ph©n bè ë vai, bông d−íi, ngùc (phÇn tr−íc cña th©n). - Do nh÷ng ®Æc ®iÓm ph©n bè trªn mµ rèi lo¹n m¹ch §èc sÏ cã nh÷ng biÓu hiÖn: + Nh÷ng ...