Chương I: Tác hại của vi sinh vật

Trong quá trình bảo quản nông sản, vi sinh vật giữ vai trò quan trọng vì khi chúng sống vàphát triển được trên nông sản thì chúng phân hủy chất hữu cơ nên làm giảm giá trị nông sản.Vi sinh vật phát triển trong hạt sẽ làm giảm trọng luợng khô, giảm hoặc mất hoàn toàn khả năngnảy mầm.Trong hạt, vi sinh vật sẽ phân hủy các chất hữu cơ để tạo các loại rượu, acid hữu cơ và các sảnphẩm phân hủy khác làm cho hạt có vị đắng và mùi khó chịu....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương I: Tác hại của vi sinh vậtChương I: Tác hại của vi sinh vật Vi sinh nông nghiệp2007 Chương I TÁC HẠI CỦA VI SINH VẬT :1/Tác hại của vi sinh vật trên nông sản Trong quá trình bảo quản nông sản, vi sinh vật giữ vai trò quan trọng vì khi chúng sống và phát triển được trên nông sản thì chúng phân hủy chất hữu cơ nên làm giảm giá trị nông sản. Vi sinh vật phát triển trong hạt sẽ làm giảm trọng luợng khô, giảm hoặc mất hoàn toàn khả năng nảy mầm. Trong hạt, vi sinh vật sẽ phân hủy các chất hữu cơ để tạo các loại rượu, acid hữu cơ và các sản phẩm phân hủy khác làm cho hạt có vị đắng và mùi khó chịu. 1.1Nguồn gốc vi sinh vật trong nông sản : Vi sinh vât được đưa vào kho cùng lúc với sự cất giữ nông sản, vì chúng thường xuyên có mặt trong không khí. Vi sinh vật phân bố trên bề mặt thực vật được gọi là vi sinh vật biểu sinh. Chúng phát triển chủ yếu dựa vào các sản phẩm bài tiết cuả cây và các chất bụi bám trên cây. Do môi trường nghèo dinh dưỡng và các điều kiện sống khác không thích hợp nên quần thể vi sinh vật biểu sinh có thành phần và số lượng kém phong phú như trong vùng rễ. Vi sinh vật biểu sinh trên hạt phần lớn là các loài hoaị sinh chúng có thể bám vào bất cứ phần nào trên vỏ hạt, hoặc nằm giữa vỏ trấu và vỏ gạo. Một số loài vi sinh vật biểu sinh có thể quan sát được bằng mắt thường, một số loài khác chỉ có thể quan sát được bằng kính hiển vi, bằng cách cấy lên môi trường nhân tạo. Nhiều công trình còn cho thấy trong thời gian nông sản còn trên cây đang phát triển, có nhiều loài vi sinh vật biểu sinh nhưng không gây hại. Tuy nhiên khi thu hoạch nông sản được đưa vào kho, ở đây chúng tiết ra nhiệt trong quá trình sống và hô hấp làm cho đống hạt nóng lên , tạo điều kiện cho nhiều loài vi sinh vật khác phát triển và thúc đẩy các qua trình sinh hoá trong hạt hoạt động mạnh . Trong hạt thường có nhiều nấm mốc nấm men và đặc biệt là rất nhiều các loài vi khuẩn.Trong quá trình xây xát hạt cũng có thể nhiễm thêm các loài khác trong không khí. Ngoài ra vi sinh vật biểu sinh cũng có thể là kí sinh một phần sống trên các bề mặt và một phần sống trong các mô bào của hạt. 1.2 Các nhóm vi sinh vat Chủ yếu là các nấm, vi khuẩn, xạ khuẩn. 1.2.1/NẤM: có 2 loại nấm kí sinh và nấm biểu sinh. Khác biệt so với vi khuần, có nhiều đặc điểm giống vi sinh vật, nhưng khác là không có sắc tố quang hợp và có thể là ít phân hoá về mặt hình thái hơn. Thể dinh dưỡng của nấm có thể chỉ là một tế bào riêng lẻ như nấm men, hoặc ở dạng sợi phân nhánh chằng chịt như nấm mốc.Giảng viên: TS. Trịnh Thị Hồng 1Chương I: Tác hại của vi sinh vật Vi sinh nông nghiệp2007 *Sợi nấm có hai loại : sợi cơ chất (sợi dinh dưỡng) bám chặt vào sợi cơ chất để hấp thu dinh dưỡng và sợi khí sinh phát triển trong không khí trên bề mặt cơ chất, chính sợi khí sinh sẽ mọc ra cành bào tử. Một số nấm kí sinh có sợi phát triển phát triển vào trong tổ chức thực vật gọi là sợi nội sinh hoặc phát triển trên bề mặt được gọi là sợi ngoại sinh. Từ sợi nấm sẽ mọc ra các cơ quan đặc biệt, là vòi hút cắm sâu vào mô để hấp thu dinh dưỡng. *Nấm kí sinh : tìm thấy ở các loài -Diplodia macrospora -Diplodia zeae -Fusarium spp -Gibberella fujikuroi -Gibberella zeae -Helm.oryzae -Helm.carbonum *Nấm biểu sinh: thường gặp ở các loài nấm mốc và nấm men. Nấm mốc thường tìm thấy trên lá cũng như trên hạt các loại cây hòa bản, thường gặp là : -Penicillium spp -Aspergillus spp -Alternaria spp -Cephalothecium spp Nấm men thường gặp là : -Torula sp -Monilia spp -Oospora sp -Chromosporium maydis -Fusarium griseum Ngoài ra còn tìm thấy Candida albicans và một số loài Candida khác. Vi khuẩn trên vỏ hạt thường gặp nhiều vi khuẩn hơn là nâm mốc ở bất kì một loại hạt nào. Số lượng vi khuẩn thay đổi tùy thuộc vào từng loại hạt thời gian cât giữ, thời kì thu hoạch tìnht trạng hạt và điều kiện bên ngoaì. Số lượng vi khuẩn trên hạt thường dao động trong khoảng 10.000- 300.000 tế bào/hạt. Trên vỏ hạt thường gặp là vi khuẩn hoại sinh, đa dạng gồm những loài có bào tử cũng như không bào tử,háo khí, yếm khí , ưa nhiệt chịu rét.Người ta tìm thấy khoảng 100 loài vi khuẩn khác nhau thuộc các họ: -Pseudomonadaceae -Micrococcaceae -Enterobacteriaceae -Bacteriaceae -Bacillaceae thường gặp nhất là : -Bacterium herbicola aureum -Bact.fluorescens -Bacillus vulgatus -Bac.mesentericusGiảng viên: TS. Trịnh Thị Hồng 2Chương I: Tác hại của vi sinh vật Vi sinh nông nghiệp2007 -Bac.mycoides -Bac.subtilis 1.2.2/XẠ KHUẨN : Xạ khuẩn là nhóm vi sinh vật đơn bào, có cấu tạo là sợi nấm, nhưng có cấu trúc và kích thước tế bào giống vi khuẩn. Sợi xạ khuẩn không có vách ngăn, khuẩn ty xạ khuẩn thường mỏng hơn khuẩn ty của nấm mốc (đường kính 0,5-1,5µm khoảng 1/10 của nấm mốc ).Khi nuối cấy trên môi trường thạch khuẩn ty xạ khuẩn phát triển thành hai loại : một phát triển sâu vào trong môi trường để hút nước, thức ăn; còn một loại phát triển ra ngoài không khí trên bề mặt môi trường, gọi là khuẩn ty khí sinh. Một số nhánh phân hoá của sợi khí sinh sẽ phát triển thành cành bào tử: cành bào tử dài, ngắn, hình dạng khác nhau tùy từng loài xạ khuẩn. Trên mỗi cành bào tử thường khoảng 30-200 bào tử có hình cầu, quả lê, hình tru, bề mặt trơn, xù xì hoặc có nhiều gai nhỏ. Khi bào tử trửơng thành mang cành bào tử phân giải để phóng thích bào tử. Bào tử gíúp xạ khuẩn phân bố rộng trong thiên nhiên ...