Đại cương về tâm lý học và tâm lý học y học

Bài học này giới thiệu khái niệm về tâm lý học, tâm lý học y học, vị trí, đối tượng và nhiệm vụ của nó trong lĩnh vực y tế. Chúng ta sẽ tìm hiểu cấu trúc, nội dung và cách phân loại trong tâm lý học y học. Cuối cùng, bài học sẽ nhấn mạnh ý nghĩa của tâm lý học y học đối với nhân viên y tế và ứng dụng của nó trong chăm sóc sức khỏe người bệnh, bao gồm cả các phương pháp nghiên cứu liên quan.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đại cương về tâm lý học và tâm lý học y học ĐẠI CƯƠNG VỀ TÂM LÝ HỌC VÀ TÂM LÝ HỌC Y HỌCMỤC TIÊU 1. Trình bày được khái niệm chung về hiện tượng tâm lý, tâm lý học và tâm lýhọc y học, vị trí và đối tượng của tâm lý học y học. 2. Trình bày được nhiệm vụ, nội dung, cấu trúc và cách phân loại trong tâm lýhọc y học. 3. Phân tích được ý nghĩa của tâm ý học y học đối với hoạt động của nhân viêny tế và các phương pháp dùng để nghiên cứu trong tâm lý học y học, từ đó ứng dụngvào công tác chăm sóc sức khỏe người bệnh.NỘI DUNG1. Khái niệm chung về hiện tượng tâm lý1.1. Bản chất của hiện tượng tâm lý Tâm lý con người là sự phản ánh chủ quan thế giới khách quan, có cơ sở tự nhiênlà hoạt động thần kinh và hoạt động nội tiết, được nẩy sinh bằng hoạt động sống củatừng người và gắn bó với các quan hệ xã hội lịch sử.1.1.1. Tâm lý là bản chất của vật chất cao cấp: Quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng cho rằng tâm lý là biểu hiện củavật chất, là sản phẩm dưới dạng đặc biệt của vật chất có tổ chức cao là bộ não của conngười. Sự phát triển của tâm lý luôn gắn với sự phát triển của hệ thống thần kinh. Thế giới vật chất vận động và biến đổi không ngừng từ vô cơ thành thể hữu cơ,từ hữu cơ thành sự sống. Sự phát triển đó liên tục, ngày càng phức tạp, hoàn chỉnh dầnvà cuối cùng thành sự phản ảnh thế giới khách quan của những sinh vật có hệ thống thầnkinh, có não bộ.1.1.2. Tâm lý có bản chất là phản xạ: Hoạt động tâm lý là phản xạ có điều kiện với đầy đủ 5 thành phần của cung phảnxạ.1.1.3. Tâm lý là sự phản ánh thế giới khách quan:1.1.4. Tâm lý con người có bản chất xã hội lịch sử:1.2 Đặc điểm chung của hiện tượng tâm lý Hiện tượng tâm lý là hình ảnh của thế giới khách quan trong não bộ người, làhiện tượng chủ quan và là hình ảnh của hiện tại diễn ra ở thế giới bên trong của conngười. Hiện tượng tâm lý có các đặc điểm: 41.2.1. Tính chủ thể: Sự phản ánh tâm lý khác với sự phản ánh cơ giới vào sinh vật, bao giờ nó cũngmang dấu vết riêng của chủ thể phản ảnh. Mỗi chủ thể phản ảnh hiện tượng tâm lý đềuthông qua kinh nghiệm, thái độ, xúc cảm riêng của chủ thể, phản ảnh trình độ nghềnghiệp, trí thức và tâm lý riêng của chủ thể. Tính chủ thể vì vậy luôn mang màu sắcriêng của cá nhân.1.2.2. Tính tổng thể của đời sống tâm lý: Mọi hiện tượng tâm lý không đứng riêng lẻ mà luôn liên quan tới mọi hiện tượngtâm lý khác. Đời sống tâm lý của cá nhân là trọn vẹn và mỗi hiện tượng tâm lý cũngmang tính toàn vẹn, chủ thể. Mọi hiện tượng tâm lý đều có mối liên quan chặt chẽ đến nhau và chịu sự chỉ đạotập trung của não bộ.1.2.3. Sự thống nhất giữa hoạt động tâm lý bên trong và bên ngoài: Tâm lý là hiện tượng thuộc về thế giới bên trong song có liên quan chặt chẽ vớithế giới bên ngoài qua những sự vật, hiện tượng của thế giới bên ngoài mà nó phản ảnh. Hình ảnh tâm lý bên trong sẽ quyết định những biểu hiện ra bên ngoài bằng cáchiện tượng tâm lý.2. Khái niệm và nhiệm vụ tâm lý học2.1. Khái niệm tâm lý học. Tâm lý học là một khoa học nghiên cứu các hiện tượng tâm lý và những quá trìnhphát sinh phát triển của chúng, nghiên cứu những nét tâm lý của hoạt động tâm lý conngười.2.2. Nhiệm vụ của tâm lý học. Tâm lý học có nhiệm vụ cơ bản là nghiên cứu bản chất hoạt động của tâm lý, cácquy luật nảy sinh và phát triển của các quá trình tâm lý, các trạng thái tâm lý và cácthuộc tính tâm lý của từng người riêng biệt cũng như của một nhóm hay của tập thể.3. Khái niệm tâm lý học y học - Tâm lý học y học là khoa học nghiên cứu tâm lý người bệnh, tâm lý nhân viêny tế trong hoạt động phòng, chữa bệnh, góp phần không ngừng nâng cao sức khoẻ thểchất và tâm lý cho con người. - Từ xưa người ta đã quan tâm đến vấn đề tâm lý người bệnh và tâm lý ngườinhân viên y tế. Những năm gần đây, nhờ sự phát triển của tâm lý học y học hiện đại vànhiều ngành khoa học mới đã ra đời để nghiên cứu sâu thêm về vấn đề này. Trong sốnhững khoa học đó có tâm lý học y học. - Tâm lý học y học là khoa học cần thiết cho tất cả các nhân viên y tế ở cácchuyên khoa. Nhờ có tâm lý học y học mà nhu cầu điều trị toàn diện, nhu cầu khôngngừng nâng cao cả sức khoẻ thể chất và sức khoẻ tâm lý của con người ngày càng đượcđáp ứng tốt hơn. Tâm lý học y học thực sự cần thiết cho một nền y học hiện đại. Chỉnhững người thầy thuốc, điều dưỡng viên vừa có đầy đủ tri thức về y học thực thể, vừacó những hiểu biết sâu sắc về tâm lý học y học mới đạt được hiệu quả cao khi điều trịvà chăm sóc người bệnh.4. Vị trí và đối tượng của tâm lý học y học 5 Tâm lý học y học vừa là bộ phận của y học, vừa là bộ phận của tâm lý học. Vềđối tượng nghiên cứu và vị trí của tâm lý học y học, cho đến nay vẫn còn có nhiều ýkiến khác nhau. Chúng ta có thể tóm tắt những ý kiến khác nhau này thành nhóm nhưsau: - Nhiệm vụ chủ yếu của tâm lý học y học là cung cấp tri thức tâm lý học đạicương và trên cơ sở đó, vận dụng vào y học, nghiên cứu những biểu hiện tâm lý ở từngloại bệnh. - Nội dung của tâm lý học y học là phân tích về mặt tâm lý của bản chất các bệnhthần kinh (Theo Ekpectiep – Là một bộ phận hẹp của tâm lý y học). - Tâm lý học y học là bệnh học tâm thần đại cương. - Đối tượng của tâm lý học y học là nghiên cứu đặc điểm tâm lý người bệnh vàảnh hưởng của nó lên sức khoẻ, bệnh tật. Đó là sự đảm bảo một hệ thống tối ưu các ảnhhưởng tâm lý có mục đích. - Ngoài những quan điểm trên, có tác giả còn cho rằng, tâm lý học y học baogồm cả tâm lý học đại cương, tâm lý bệnh học và bệnh học tâm thần. - Phần chủ yếu nhất của tâm lý học y học là tâm lý học người bệnh, trước hết làtâm lý học người bệnh thực thể. Đối tượng nghiên cứu của tâm ...