Di sản bảo tồn vũ hội trống ở xã Khánh Tiên Huyện Yên Khánh Tỉnh Ninh Bình

Ninh Bình là một tỉnh nằm ở cửa ngõ cực nam miền Bắc và khu vực đồng bằng Bắc Bộ, Việt Nam. Theo quy hoạch xây dựng phát triển kinh tế thì tỉnh này thuộc vùng duyên hải Bắc Bộ. Mặc dù được xếp vào khu vực đồng bằng Bắc Bộ nhưng Ninh Bình chỉ có 2 huyện duyên hải là Yên Khánh và Kim Sơn không thuộc miền núi. Vùng đất này từng là kinh đô của Việt Nam ở thế kỷ X, là địa bàn quan trọng về quân sự qua các thời kỳ Đinh, Tiền Lê, Lý,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Di sản bảo tồn vũ hội trống ở xã Khánh Tiên Huyện Yên Khánh Tỉnh Ninh Bình )/ h rrn A-/ BO VAN HOA - THONG TIN CHLfaNG TRJNH BAO TON CAC DI SAN VAN HOA PHI VAT THE NAM 2006 * * * * * * * yuu * * * * * * * DI SAN BAO TON V U H OI T R O N G • a X A K HANH TIEN(HUYEN YEN K H A N H , TINH NINH BJNH) 11 • —i -^ i Oa z 1^ s o VAN HOA - THONG TIN NINH BINH Thuc hien- 2006 /U HOI TR /U HOI CfyCA. KHANH TIEN TRONG - Lan thu tu: Sau giai phong mien Nam, thong nhat dat nuac, tinh NinhBinh sap nhap vai tinh Nam Ha thanh tinh Ha Nam Ninh. 9 xa phia bac huyenYen Khanh, trong do c6 xa Khanh Tien sap nhap vao huyen Yen Mo thanhhuyen Tam Diep. 10 xa phia nam huyen Yen Khanh sap nhap vao huyen KimSan. Rieng 2 xa Khanh Tien, Khanh Thien thupc huyen Tam Diep khi aydugc ghep lai thanh mot xa lay ten la Khanh Thien. - Lan thie ndm: Sau khi tinh Ninh Binh dugc tai lap (chia tach ra tir tinhHa Nam Ninh cii), ngay 1/9/1994, huyen Yen Khanh dugc tai lap. Xa KhanhThien dugc chia tach thanh hai xa: Khanh Thien va Khanh Tien nhu hien nay. - Sir bien doi ve dia gioi qua nam lan tach ra, nhap vao cua xa KhanhTien bay gia da tac dong lam cho tam ly nhan dan, ca sa ha tang a cac thonxom bi anh huang, xao iron, ma cho den nay mai dang dan dugc on dinh vatirng buac phat trien theo huang xay dung nong thon mai. - Dia ban xa Khanh Tien xua kia gom hai lang co quy mo kha Ion la:lang Phung Thien va lang Tien Tien. Ngay nay, tren ca sa hai lang nay, da hinh thanh nen 10 thon, c6 ten goila: thon 1, thon 2... thon 10. Trong do, lang Phimg Thien bao gom 7 thon(xom), lang Tien Tien bao gom 3 thon (xom). Xa Khanh Tien hien co khoang han mot nghin ho (tinh den giira nam2006), v ai tren bon nghin nhan khau, gom co 26 dong ho cimg sinh song tulau dai. Hau het dong bao cu tni tren dia ban xa la nguai Kinh (Viet). Dai da sonhung n guai dan a day theo tin nguong Phat giao, goi la di lucmg. So dongbao theo dao Thien chua (Cong giao) a day chi chiem khoang 1 %. Xua kia, a moi lang (lang Phiing Thien, lang Tien Tien) trong dia bantong C m ot ly truang, mot pho ly, mot doi tuan (khoang 10 nguai). Ve sau, Omoi lang co mot hoi dong toe bieu, do cac nhom ho mac cir nguai lam daidien, dai bieu thuoc hoi dong. Diing dau la chanh huang hoi, thu den la phohuang hoi.KHAOTA ^Trang 2 /U HOI &XA KHANH TIEN TRC>NG Khanh Tien la xa thuoc vung d ing bdng (gan phia cue nam dong bangBac Bo), C ruong dat kha mau ma, canh tac moi nam hai vu lua xa trong Omau. Nai day la viing dat da timg san xuat ra nhieu san pham hang hoa thietyeu cua huyen Yen Khanh. T ruoc kia, ca vung dat nay chinh la viing nghe detchieu coi kha hung thinh, song tir vai ba thap ky tra lai day thi nghe chieu coihau nhu khong pho bien nua, va hien da bi mai mot... Thai xa xua, truac thai Hau Le, nai day con la bien ca. Roi do dugc boidap phii sa, dan hinh thanh nen ca mot vung doi bai, co say ram rap. Dugcbiet, tai dau the ky XV moi c6 nguai den day khai pha, ma mang roi dan danlap nen cac xom, thon, lang. Buoi ban dau, cac cu dan nai day sinh song bangnghe chai luai, danh bat thuy san, ve sau khi dat dai da dugc rira man thi maibat dau lam ruong cay lua, trong mau va chan nuoi. Vao the ky XVII, t hai Hau Le, vung dat nay co ten goi la Bong Haithuoc tong Duyen Mau, gom 5 thon (thon 1, thon 2... thon 5), vai cacphuang: phuang Cau, phuang Thai, Phung Thi, Lir T hugng, Lir Ha, phuangVe, Doai Hoa, phuang Dong, Qua Trieu, Qua Dai, Quy Hau, Tay Phu, DongPhii, Dong Trung, Phu Xa, Quang Ai, Con Rieng, Con Giira, Con Gai, ConLam. Den trieu Le Thanh Tong, nien hieu Hong Diic, nam 1470, nhan dandap quai de ngan nuac man la de Ngu Han, con gpi la de Hong Dire - chay tirben Xanh qua khu vuc xa Khanh Tien den giap xa Khanh Thanh ngay nay. 1.2. So b o ve truyen thong van hoa - van nghe o* d ia p hifong. Nhan dan xa Khanh Tien xua va nay sinh song chii yeu bang nghenong, C truyen thong can cu, cham chi trong lao dong san xuat, lai co truyen Othong rat hieu hpc, vai nhieu ten tuoi do dat cao qua cac ky thi cu. Xua kia,nhiing nguai que Khanh Tien noi tieng hpc hanh gioi giang nhu cac cu: HanNgoan, Tii T uong, Huan Chieng, Ca Chi, Tu Lan, Tu Phan, Tu Saeh, Tu But,Huyen Chi; cac cu do dat cao nhu: cu Nhi Phan, cu Nhi Chinh (do thir nhitruang), cu Nhat Te, cu Nhat Mieng (do dau truong). Thai nay, truyen thong hieu hpc cua ngu ...