Di sản Văn hóa Phi vật thể và Giới

Tài liệu gồm các nội dung chính: Di sản Văn hóa Phi vật thể và Giới, hình thành bản dạng giới, Phát triển các vai trò và mối quanhệ về giới, sự đa dạng trong quan niệmvề giới,... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Di sản Văn hóa Phi vật thể và GiớiDi sản Văn hóa Phi vật thể và GiớiDI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ VÀ GIỚI᠊1Di sản Văn hóa Phi vật thể2 ᠊ DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ VÀ GIỚIWarisan Kebudayaan Tidak Ketara dan Gender᠊3© UNESCO / Danson Siminyu© UNESCO / Danson SiminyuDi sảnVăn hóaPhi vật thểvà Giới© Umemura YutakaBiên dịch: Nguyễn Kim DungHiệu đính: Nguyễn Đức Tăng, Nguyễn Thị Thu Trang© Said Azadi© Fumiko Ohinata3 ᠊ DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ VÀ GIỚI© 2008 by Ministry of Culture – Photograph: Iris Biskupic BasicỞ nhiều cộng đồng, ẩm thực truyềnthống là lĩnh vực phụ nữ giữ vai trònổi trội. Trung tâm của thực hànhnày là mối quan hệ xã hội giữa mẹvà con gái: con gái quan sát, họchỏi và cùng mẹ thực hiện công việc.Việc thực hiện dần dần và lặp đi lặplại vai trò cụ thể này trở thành mộtđặc trưng của phụ nữ.© 2008 by Ministry of Culture – Photograph: Iris Biskupic BasicCác xã hội, cộng đồng và nhóm ngườicó những giá trị, chuẩn mực và quyđịnh rất đa dạng liên quan đến giới.Trong một cộng đồng, mọi biểu đạtdi sản văn hóa phi vật thể chứa đựngvà chuyển tải những tri thức và chuẩnmực về vai trò, mối quan hệ giữa vàbên trong các nhóm giới khác nhau.Theo cách đó, di sản văn hóa phi vậtthể chính là một bối cảnh có lợi choviệc hình thành và chuyển giao các vaitrò và bản dạng giới (hay nhân dạnggiới). Vì vậy, di sản văn hóa phi vật thểvà sự hình thành bản dạng giới của mỗingười là không thể tách rời.© UNESCO / Danson SiminyuHình thành bản dạng giớiDI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ VÀ GIỚILạc đà gắn liền với các hoạt động truyền thống và lễ hội ở cộng đồng Bedouin ở Oman.Trong những nghề thủ công liên quan đến chăn nuôi lạc đà, nam giới và phụ nữ có nhữngvai trò riêng khi sản xuất các thiết bị và phụ kiện cần thiết có liên quan. Phụ nữ làm hầuhết những đồ đan lát trong khi nam giới là thợ chạm khắc gỗ và chạm bạc. Sự phân cônglao động tương tự như vậy cũng thấy có trong sản xuất đồ chơi trẻ em truyền thống bằnggỗ của những người dân làng ở Hrvatsko Zagorje, Croatia. Họ áp dụng một kỹ thuật đượcgia truyền qua nhiều thế hệ. Đàn ông đi thu lượm các loại gỗ liễu mềm, gỗ chanh, gỗ sồivà gỗ cây thích, sau đó phơi khô, đốn thành khúc, cắt và chạm khắc thành những món đồchơi bằng các công cụ truyền thống. Sau cùng, những người phụ nữ trang trí đồ chơi bằnghình hoa lá hoặc hoa văn hình học ngẫu nhiên ‘theo tưởng tượng’.Việc tiếp cận và tham gia vào những biểuđạt di sản văn hóa phi vật thể cụ thể cũngđều do giới quyết định. Ví dụ, nghề thủcông truyền thống thường dựa vào sựphân công lao động cụ thể theo vai trògiới và vai trò bổ sung.Trong khi đó, các tập quán xã hội, lễ hội vànghệ thuật trình diễn lại có thể là dịp đểgiải quyết các vấn đề và những định kiếnxã hội của cộng đồng có liên quan, baogồm cả những vấn đề về vai trò và/hoặcbất bình đẳng giới. Chẳng hạn, trong thựchành và trình diễn ở lễ hội carnival, ngườita thường chuyển đổi và thậm chí vượt rakhỏi vai trò giới. Bằng cách này, các cộngđồng tạo nên những không gian để nângcao nhận thức về vai trò giới, tạo điều kiệncho phản hồi và đôi khi thách thức cácchuẩn mực về giới.Phát triển các vai trò và mối quanhệ về giớiNhìn chung, con người tiếp thu và học hỏi vềvai trò giới ngay từ thủa thơ ấu. Tuy nhiên,các vai trò đó không phải là bất di bất dịch.Cũng như di sản văn hóa phi vật thể, chúngluôn thay đổi và thích nghi với hoàn cảnhmới. Các cộng đồng không ngừng “thươnglượng” về các vai trò và chuẩn mực giới, vànhiều truyền thống văn hóa mang đặc thùvề giới vốn là lĩnh vực riêng của một nhómgiới nay được cộng đồng mở rộng để chấpnhận những nhóm giới khác.Di sản văn hóa phi vật thể đóng vai trò quantrọng trong việc tạo ra, phổ biến cũng nhưchuyển đổi các giá trị và chuẩn mực liênquan đến giới. Động lực để thay đổi mộtthực hành văn hóa có thể xuất phát từ thựctế, chẳng hạn như tìm giải pháp ứng phó vớimột nguy cơ cụ thể nào đó. Động lực đócũng có thể dựa trên nguyên tắc thúc đẩycác cơ hội bình đẳng. Trong khi những chuẩnmực giới tạo ảnh hưởng lên việc chuyển giao᠊4