Đi tìm những người kĩ sư vũ trụ

Tham khảo tài liệu đi tìm những người kĩ sư vũ trụ, tài liệu phổ thông, vật lý phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đi tìm những người kĩ sư vũ trụĐi tìm nh ng ngư i kĩ sư vũ tr Bruce Dorminey T trư c n nay ã th t b i trư c vi c tìm b ng ch ng cho nh ng n n văn minh ngoài a c u b ng cách tìm ki m s truy n phát sóng vô tuy n c a h , nhưng m t s nhà v t lí v n chor ng th t là áng bõ công vi c s c s o b u tr i tìm ki m nh ng d u hi u c a công trình xây d ngthiên văn c a h , như Bruce Dorminey vi t trong bài. “N u như h ngoài y, thì h âu ch ?” ó là câu h i hóc búa n i ti ng ưa ra hơn50 năm trư c b i nhà v t lí g c Italia Enrico Fermi khi nh c n kh năng nh ng n n văn minhthông minh ngoài a c u có l n m ngoài ranh gi i c a h M t tr i c a chúng ta. ã bi t tu i r tl n c a vũ tr và s lư ng vô s sao ki u M t tr i c a nó, dư ng như th t h p lí r ng Trái tkhông ph i là nơi duy nh t có s s ng thông minh ti n hóa. Nhưng trong n a th k qua, các nhànghiên c u ã tích c c tìm ki m d u hi u c a nh ng n n văn minh ngoài a c u như th vàch ng thu ư c gì trong tay. Nh ng n n văn minh tiên ti n có th l n theo ư c b ng cách tìm ki m b ng ch ng r ng h ã xây d ng “nh ng qu c u Dyson” khai thác năng lư ng c a ngôi sao c a h . 39 Tuy n Physics World 2008 | © hiepkhachquay Nh ng cu c săn tìm này h u như u có liên quan n vi c tìm ki m sóng i n t t nsvô tuy n hay quang h c có th truy n phát i b i nh ng n n văn minh vũ tr . Nh ng cu c kh osát không gian gi a các sao ki u như th l n u tiên ư c th c hi n b i nhà thiên văn ngư i MĩFrank Drake t i ài quan tr c thiên văn vô tuy n qu c gia vào năm 1960, và k t ó tính hi uqu c a chúng c tăng lên theo hàm s mũ. Th t v y, l khánh thành m i ây c a Lo t kính thiênvăn Allen chuyên d ng California s cho phép nh ng nghiên c u có liên quan t i vi c tìm ki mtrí thông minh ngoài Trái t (SETI) kh o sát m t tri u ngôi sao ki u M t tr i nh m tìm tín hi uvô tuy n thông minh trong vòng kho ng cách g n 1000 năm ánh sáng. T trư c n nay, ã phân tích vô s tín hi u ngoài a c u ng c viên không mang l ithành qu gì, m t s lư ng không ng ng tăng lên c a các nhà nghiên c u SETI ã và ang chtrương nh ng phương pháp tri t hơn nh m tr l i câu h i c a Fermi. M t trong nh ng phươngpháp cách tân nh t, s ư c trình bày trong tháng này t i H i ngh Khoa h c Sinh v t h c vũ trt i Santa Clara California, bao g m vi c tìm ki m b ng ch ng c a công trình nhân t o ngoài ac u dư i d ng nh ng án “công ngh thiên văn” quy mô l n. Các nhà văn khoa h c vi n tư ng t lâu ã xu t r ng nh ng n n văn minh tiên ti n cókh năng khai thác toàn b năng lư ng c a ngôi sao b m c a h b ng cách “công ngh vĩ mô”toàn b h m t tr i c a h , hay th m chí khai thác năng lư ng c a toàn b thiên hà. Trong khinh ng thành t u công ngh vũ tr như th v n là ch t li u c a truy n khoa h c vi n tư ng, thìkhông có gì không khoa h c n u ai ó h i nh ng c u trúc như th trông ra làm sao n u như nh ngngư i khác ã xây d ng chúng và r i tìm trên b u tr i b ng ch ng c a d u hi u thiên văn có thcó c a chúng. h ng qu c u Dyson Năm 1960, ư c truy n c m h ng t cu n ti u thuy t Star Maker c a nhà văn khoa h cvi n tư ng Olaf Stapledon, nhà v t lí lí thuy t Freeman Dyson cho r ng nh ng n n văn minh tiênti n có th ã tri n khai nh ng án công ngh vũ tr kh ng l , chúng ư c g i là nh ng qu c uDyson (Science 131 1667). Dyson ã mô t nh ng n n văn minh có kh năng khai thác nănglư ng c a ngôi sao c a h b ng cách phá h y m t hành tinh kích c M c tinh và t o ra t nó m tv hình c u dày 2-3 m quay tròn xung quanh ngôi sao. V c u ó có bán kính trung bình ch ng150 tri u km (l n hơn m t chút so v i kho ng cách t Trái t n M t tr i). V nguyên t c, m tbên trong c a qu c u Dyson s b t gi và r i truy n b c x m t tr i v phía các i m thu gom,nơi nó có th ư c chuy n hóa thành năng lư ng s d ng ư c (xem hình Khai thác M t tr i). i u này làm phát sinh m t vi n c nh h p d n trong công cu c tìm ki m s s ng ngoài ac u. Năm 1964, nhà v t lí Liên Xô Nicolai Kardashev ã phân lo i các n n văn minh ngoài ac u theo m c ti n hóa – t lo i KI n KIII. Nhà thiên văn ngư i Mĩ Carl Sagan ư c tính r ngloài ngư i ch m i vào giai o n u c a n n văn minh KI, nó ư c nh nghĩa là n n văn minhcó kh năng khai thác toàn b b c x m t tr i i n b u khí quy n c a nó. M t n n văn minh KII, 40 http://www.thuvienvatly.info | © hiepkhachquaytrái l i, có th s d ng m t qu c u Dyson khai thác tr c ti p năng lư ng c a ngôi sao quê nhàc a nó; còn m t n n văn minh KIII có kh năng khai thác năng lư ng c a toàn b m t thiên hà. “B u tr i ông úc các v t th là nh ng ngu n h ng ngo i sáng nhưng không nhìn th ytrong d i ph kh ki n”, Dyson nói. “Không có lí do gì cho r ng b t kì v t th nào trong s chúnglà nhân t o, nhưng chúng trông y như m t qu c u Dyson ư c xu t trông như v y”.Khai thác M t tr i. Qu c u Dyson là m t v t th gi thuy t ư c xây d ng b i nh ng n n ...