Giáo trình Ký sinh trùng và bệnh ký sinh trùng thú y: Phần 2 - PGS.TS. Nguyễn Thi Kim Lan

Nối tiếp nội dung của phần 1 cuốn giáo trình "Ký sinh trùng và bệnh ký sinh trùng thú y", phần 2 trình bày các nội dung: Giun sán ký sinh và bệnh giun sán ở gia súc, gia cầm; động vật chân đốt ký sinh và bệnh do động vật chân đốt gây ra, đơn bào ký sinh và bệnh do đơn bào gây ra. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Ký sinh trùng và bệnh ký sinh trùng thú y: Phần 2 - PGS.TS. Nguyễn Thi Kim Lan Chmrng 6 GIUN TRON VA M 0T SO BENH GIUN TRON Lap giun tron thuoc nganh Nemathelminthes, bao gom hon nam tram nghin loaisong a cac dieu kien sinh thai khac nhau va phan bo rong tren toan cau. Phan lan giuntron song tu do, chi co mot so it loai song ky sinh a dong vat va thuc vat (Nguyen ThjLe va cs, 1996). Trong khu he giun san ky sinh a gia sue va gia cam Viet Nam, da thong ke dugchan 120 loai giun tron. Noi dung chuang 5 chi de cap den nhung loai giun tron ky sinhpho bien a gia sue, gia cam Viet Nam va benh do chung gay ra.1. DAI Cl/ONG VE GIUN TRON KY SINH1.1. Dae diem hinh thai, cau tao * Hinh thai giun tron Giun tron ky sinh a dong vat nuoi co hinh sgi chi, hinh ong, hinh thoi (vi du:Ascaris suumi), co the hinh tron (vi du: Tetrameres), hai ben doi xung, co mat lung vamat bung, khong phan dot. Dau tu, duoi nhgn. Co giun due va giun cai. Giun cai lan •*han giun due. Giun due duoi thuang cong, giun cai duoi thang. Kich thuoc thay doi tuyloai, dao dong tir vai mm den vai chuc cm. * Cau tao giun tron Lap ngoai la bieu bi bang giac chat (kitin), co van ngang, van dgc hoac van cheo.Mot so loai giun tron co nhung cho bieu bi phinh to ggi la canh (canh diu, canh than,canh co, canh duoi - chi co mot so giun due co canh duoi). Mot so loai giun co gai chdiva cac bo phan phu khac co tac dung cam giac, van dong va bam vao ky chu. Duoi lapbieu bi la lap ha bi gom mot lap te bao det. Trong ciing la lap t l bao ca co hinh sgi,hinh bo hoac hinh vong (tiiy loai). - He tieu hoa: He tieu hoa cua giun tron bat d iu tir lo mieng. Xung quanh lomieng co cac moi (co the co 2 - 3 la moi quanh mieng hoac khong co, hoac moikhong ro); xoang mieng (hinh 6 ng, hinh pheu, hinh c 6 c); thuc quan (hinh 6 ng, hinhchai, hinh cu hanh); ruot (hinh ong thing, co th i u 6 n khue). Doan cu 6 i ruot la truetrang thong ra hau mon. - He than kinh: Gom co mot vong than kinh hau bao quanh thuc quan, tir do phan ranhieu day thin kinh di ve phia truoc va sau toi cac phin cua co thi. Co nhilu soi nhonoi voi cac sgi lan nay. Dau mut sgi than kinh nho nam trong cac gai a dau, co va thangiun - do la cac gai cam giac.134 - He bai tiif. Co hai ong bai tiet a hai ben, bat dau tir phan sau roi hop lai thanh motong chung, thong ra ngoai qua lo bai tiet d mat bung va gan phia dau. Hinh 96. A - Bo phan sinh due cai 1- Am hp; 2- Am dao; 3- Ong bin trimg; 4- Tir cung; 5- Ong din trung; 6- L&i thu tinh; 7- Buong trung B - Tui duoi giun due 1- Gai giao hop; 2- Gai choi trudc tui duoi; 3- Banh lai; 4- Sudn bung trudc; 5- Sudn bung sau; 6- Sudn hong trudc; 7- Sudn hong giOa; 8- Sudn hong sau; 9- Sudn hong ngoai; 10- Sudn hong trong; 11- M ang phu tui duoi; 12- Mang tui dudi. Hinh 95. Sa do cau tao giun tron A - Con due B - Con cai 1- Xoang mieng; 2- H iu; 3- Thuc quan; 4- Vdng thin kinh; 5- Ruot; 6- Tinh hoan;7- Ong dan tinh; 8- Tui chira tinh; 9- Gai giao hop; 10- Huyet sinh due; 11- Num sinh due; 1 2 -Canh cutin; 1 3 - Buong trimg;1 4 -Ong dan trimg; 1 5 - Tir cung; 1 6 - Am dao; Bo phan sinh due due 1 7 - Lo sinh due; 1 8 - Hau mon. 1- Tinh hoan; 2- Ong dan tinh; 3- Tui dan tinh; 4- Tui niem djch; 5- Tryc trang; 6- Ong dan tinh; 7- Gai giao hop; 8- Banh lai gai giao hop 135 - He sinh due: Giun tron phan tinh, co con due va con cai. Con due va con cai dedang phan biet boi hinh dang ben ngoai. + Bo phan sinh due due G6 m 2 6 ng nho uon khue, co cac bo phan tinh hoan, ong dan tinh, tui ban tinh thongvoi lo sinh tiet 6 cung cho voi true trang. Gan lo sinh tiet co cac bo phan phu: Gai giaohop (co hoac khong co), banh lai giao hop (dieu tiet su van dong cua gai giao hop), m - Loai hinh giun mdc Trumg theo phan ra ngoai, d dieu kien thuan lod, sau mot tuan lot xac 2 lan thanh au trung co sue gay nhiem. Khi au trung tilp xuc voi da ky chu thi chui qua da vao ca the, qua mot giai doan di hanh, cuoi cung vao phoi, tdi ...