Muồng hoàng yến - loài cây đẹp có giá trị kinh tế cần phát triển

Muồng hoàng yến có tên khoa học là: Cassia fistulosa L. Tên tiếng Anh : Golden shower, Indian laburnum Họ phụ : Vang (Caesal pinioideae) Họ Đậu: Fabaceae Mô tả Cây gỗ trung bình, thường xanh hay rụng lá, tán rộng, thưa, cao 10- 15cm, đường kính 40- 50cm. Vỏ xám bạc, nhẵn, có vết vòng là kèm. Cây phân cành sớm, cành nhẵn, màu xám. Lá kép lông chim chẵn, mọc cách, dài 15-25cm; lá chét mọc đối, 3-8 đôi, hình bầu dục đến bầu dục thuôn, dài 7-12cm, rộng 4-6cm, đỉnh nhọn, ít khi tù; gốc hình nêm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Muồng hoàng yến - loài cây đẹp có giá trị kinh tế cần phát triển Muồng hoàng yến - loài cây đẹp có giá trị kinh tế cần phát triểnMuồng hoàng yến có tên khoa học là: Cassia fistulosa L.Tên tiếng Anh : Golden shower, Indian laburnumHọ phụ : Vang (Caesal pinioideae)Họ Đậu: FabaceaeM ô tảCây gỗ trung b ình, t hường xanh hay rụng lá, tán rộng, t hưa, cao10- 15cm, đ ường k ính 40 - 50cm. Vỏ xám bạc, nhẵn, c ó vết vòng làkèm. Cây p hân cành s ớm, cành nhẵn, màu xám. Lá kép lông c himc hẵn, mọc cách, dài 1 5 -25cm; lá c hét mọc đối, 3 -8 đôi, hình bầud ục đến bầu d ục t huôn, dài 7 -12cm, rộng 4-6cm, đ ỉnh nhọn, ít k hit ù; gốc hình nêm rộng, nhẵn ở các cây già; c hất lá mềm, màu xanhmướt k hi c òn non; c uống lá dài 7-10cm, c uống lá c hét d ài 5 -10mm. Lá kèm nhỏ, sớm rụng.Cụm hoa ở nách, hình chùm, rủ xuống, dài 20- 40cm. Lá bắc dài 8-10mm, sớm rụng. Cuống hoa 15-25mm, nhẵn; đài hình bầu d ục, dài5-10mm, có lông ở ngoài; cánh hoa màu vàng hoàng yến, hình bầudục rộng, dài 30- 35mm, rộng 10- 15mm, có cựa ngắn. Nhị 10, baophấn và chỉ nhị bằng nhau, bao phấn có lông. Bầu và vòi có lông,núm nhụy nhỏ. Quả đậu, hình tr ụ, khi non màu xanh, khi già màunâu- đen nhạt và mở ra, dài 20- 60cm, rộng 1,5- 2cm, nhẵn, rủxuống. Hạt nhiều, dẹt, hình bầu d ục, cứng, dài 8-9mm, rộng 5 mm,màu nâu.Phân bố và sinh tháiPhân bố ở 3 tỉnh vùng Tây nguyên là : Kon Tum, Gia Lai và Đắc Lắc.Cây đã được trồng ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh (trong Thảocầm viên), Nghệ An, Bình Dương.Trên thế giới, Muồng hoàng yến phân bố ở Ai Cập, Ấn Độ, TrungQuốc và nhiều nước vùng Đông Nam Á. Ở Lào loài cây này đượctrồng làm cây bóng mát phổ biến trong cả nước, đặc biệt nhiều nhất ởthủ đô Viêng Chăn; ở Java và New guine trồng phổ biến làm cảnh; ởPhilippine trồng vừa làm cảnh, vừa làm thuốcCây mọc trong các rừng nhiệt đới, thường xanh ẩm, rừng nửa rụng lávà rừng rụng lá ở độ cao ngang mặt biển tới độ cao 1000-1200m, vớikhí hậu nhiệt đới. Cũng gặp ở cả trong rừng thứ sinh.Ở Việt Nam, chủ yếu trong các rừng nửa khô hạn và rừng rụng lá mùakhô có nhiệt độ bình quân 25oC, nhiệt độ trung bình thấp nhất 20,4oC(vào tháng giêng), và nhiệt độ trung bình cao nhất 28,1oC ( tháng 5),nhiệt độ tối cao 38-40oC và nhiệt độ tối thấp 14-18oC; lượng mưa bìnhquân cao hơn 1227mm và mùa khô kéo dài 4 tháng. Thường mọc xenvới các loài Chiêu liêu ổi, Mà ca và một số loài cây gỗ thuộc họ Dầu.Muồng hoàng yến thuộc loại cây chịu bóng nhưng thiên về ưa sáng vàchịu hạn. Khi non hơi ưa bóng nên cần độ tàn che thích hợp.Cây có thể mọc trên nhiều loại đất khác nhau : từ đất giàu, thườngxuyên ẩm đến đất khô định kỳ. Nhưng chú ý là cây chỉ gặp trên đấtthoát nước và không chịu úng ngập. Ở Việt nam, cây thường phân bốtrên đất phù sa cổ, ít bị cát hóa.Cây có hệ rễ đặc biệt. Cây non mọc rất nhanh với vài rễ bên phát triểnmạnh màu đỏ nhạt. Trồi rễ có thể mọc lên từ các rễ bên.Mùa hoa tháng 5 đến tháng 6.Kỹ thuật trồng trọtThu hạt. Vào cuối năm, khi quả có màu nâu đậm, khô là lúc thu hạttốt nhất. Hạt Muồng hoàng yến khá nhẹ, mỗi kilogram gồm 5.700-10.400 hạt. Hạt màu nâu nhạt, hình bầu dục, cứng, có thể cất giữ đến2- 3 năm trong hộp kín. Các hạt được cất trữ nảy mầm tốt hơn cả hạttươi. Trước khi đem gieo, hạt được ngâm trong nước nóng trong vòng4-5 phút sau đó rửa sạch. Nhưng cũng có ý kiến việc ngâm nước nónglàm giảm tỷ lệ nảy mầm. Có nơi đem ngâm hạt 1-2 ngày trong nướcấm trước khi gieo.Gieo ươm. Hạt được gieo trên luống với khoảng cách 25cm. Sau đótưới thường xuyên. Việc nảy mầm thường bắt đầu vào đầu mùa mưa,tuy vậy có hạt một năm sau mới nảy mầm. Việc chuyển cây ra trồngphải thật cẩn thận vì hệ rễ của cây có cấu trúc rất đặc biệt. Tránh làmđứt gãy các rễ bên.Có thể trồng bằng stump với chiều dài của trồi là 25cm, chiều dài củarễ 20cm, đường kính cổ rễ nhỏ hơn 1cm Không trồng được bằng đoạnthân. Cũng có thể trồng bằng rễ với đoạn có chiều dài 10cm và đườngkính 1cm.Kỹ thuật trồng. Gieo hạt trực tiếp cho tỷ lệ sống kém nhưng tăngtrưởng lại nhanh. Nếu trồng rừng thuần loại hoặc khoảng cách giữacác cây hẹp, cây sẽ có hình thể không đẹp. Thường trồng hỗn giao vớiDấu dầu (Schleichera trijuga), Choại hay Trâm. Ở Java, Indonêxia,thường trồng rừng thuần loại với cự ly ban đầu 1,5x1,5m hoặc2,5x2,5m..Tái sinh thiên nhiên. Các loài động vật đã giúp cho Muồng hoàngyến phát tán rộng. Sóc, khỉ, lợn rừng và nhiều loài động vật khácthường đến ăn phần mềm của quả nên đã đưa hạt cây đi xa. Cây condễ bị chết vì cỏ dại lấn át. Hạt tái sinh tốt khi bị vùi trong đất để tránhánh nắng mạnh hoặc bị động vật ăn.Tăng trưởng. Giai đoạn nhỏ cây tăng trưởng chậm, nhưng sau đó tăngdần. Hệ rễ phát triển ngay khi còn non. Khi trồng rừng hỗn giao, câycó thể đạt chiều cao trung bình 13,5m và đường kính trung bình 14cmsau 12 năm. Trong điều kiện thuận lợi, mỗi năm có thể tăng trưởngđường kính trung bình 1,4- 1,5cm (trong vòng 16 năm ...