Nghiên cứu hiệu quả mô hình chăm sóc sức khỏe tại nhà trong nâng cao kiến thức và thực hành tự chăm sóc của người dân tại hai xã của tỉnh Nam Định

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá hiệu quả mô hình chăm sóc tại nhà nhằm nâng cao kiến thức và thực hành tự chăm sóc của người dân tỉnh Nam Định. Phương pháp: thiết kế nghiên cứu áp dụng mô hình đánh giá trước sau trên 700 người dân và 300 người bệnh tại xã Kim Thái và Giao Lạc, tỉnh Nam Định.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu hiệu quả mô hình chăm sóc sức khỏe tại nhà trong nâng cao kiến thức và thực hành tự chăm sóc của người dân tại hai xã của tỉnh Nam Định t¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 9-2016 NGHIÊN CỨU HIỆU QUẢ MÔ HÌNH CHĂM SÓC SỨC KHỎE TẠI NHÀ TRONG NÂNG CAO KIẾN THỨC VÀ THỰC HÀNH TỰ CHĂM SÓC CỦA NGƯỜI DÂN TẠI HAI XÃ CỦA TỈNH NAM ĐỊNH Lê Thanh Tùng* TÓM TẮT Mục tiêu: đánh giá hiệu quả mô hình chăm sóc tại nhà nhằm nâng cao kiến thức và thực hành tự chăm sóc của người dân tỉnh Nam Định. Phương pháp: thiết kế nghiên cứu áp dụng mô hình đánh giá trước sau trên 700 người dân và 300 người bệnh tại xã Kim Thái và Giao Lạc, tỉnh Nam Định. Một đội chăm sóc gồm trạm trưởng trạm y tế, 1 điều dưỡng viên/nữ hộ sinh của trạm và 1 cán bộ y tế thôn tiến hành thực hiện giáo dục sức khỏe và các kỹ thuật cơ bản trong chăm sóc ban đầu cho người dân. Kết quả: sau 5 tháng triển khai, tỷ lệ người dân có kiến thức đúng về xử trí bệnh ban đầu tại nhà tăng thêm 84,3% ở Kim Thái và 98,3% ở Giao Lạc. Tỷ lệ người dân đi khám sức khỏe từ 1 - 2 tháng/lần tăng thêm 60% ở xã Kim Thái và 73,6% ở Giao Lạc. Tỷ lệ người bệnh được chăm sóc bệnh mạn tính tăng thêm 79,6% ở Kim Thái và 70,4% ở Giao Lạc. Kết luận: việc triển khai áp dụng mô hình chăm sóc sức khỏe (CSSK) tại nhà đã góp phần nâng cao kiến thức và thực hành tự chăm sóc của người dân đối với một số bệnh thường gặp. * Từ khóa: Tự chăm sóc; Chăm sóc sức khỏe tại nhà; Kiến thức; Thực hành. Study of Effectiveness of Home Care Model in Improving Self-Care Knowledge and Practice of People in Two Communes, Namdinh Provice Summary Objectives: To deploy a home care model in two communes of Namdinh province in improving knowledge and enhancing self-care practice. Methods: A quasi-experimental design was used on 700 people and 300 sick persons who are living in two communes of Namdinh province. A health care teams include the head of commune medical station, a nurse/midwife/rehabilitation technicians of the medical station and a village health care workers, perform health education and basic techniques of primary care. Results: After 5 months of deploying this model, the proportion of people who have correct knowledge on first aid increased in 84.3% in Kimthai and 98.3% in Giaolac. The rate of people who check-up frequently one per 1 - 2 months grown up 60% in Kimthai and 73,6% in Giaolac. Chronic disease patients are taken care increased 79.6% in Kimthai and 70.4% in Giaolac. Conclusion: The application and deployment of the home health care model have contributed the significant improvement of people's self-care knowledge and practice of some common diseases. * Key words: Self-care; Health care at home; Knowledge; Practice. * Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định Người phản hồi (Corresponding): Lê Thanh Tùng (tungpcnd@ndun.edu.vn) Ngày nhận bài: 20/07/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 07/11/2016 Ngày bài báo được đăng: 02/12/2016 70 t¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 9-2016 ĐẶT VẤN ĐỀ Theo WHO, CSSK tại nhà là sự giúp đỡ và hỗ trợ người có các nhu cầu về CSSK tại gia đình. Nội dung của CSSK tại nhà gồm: khám điều trị tại nhà, chăm sóc điều dưỡng, phục hồi chức năng [5]. CSSK tại nhà là một mô hình đem lại nhiều hiệu quả về kinh tế và nâng cao chất lượng chăm sóc. Trên thế giới đã có nhiều mô hình CSSK tại nhà được nghiên cứu và đưa vào áp dụng như mô hình chính về chăm sóc tại nhà là hệ thống trung tâm/nhà CSSK và mô hình chăm sóc tại gia đình theo nhóm tại châu Âu. Mô hình chăm sóc tại nhà được thực hiện nhờ sự giúp đỡ của các tổ chức xã hội nhằm xã hội hóa dịch vụ chăm sóc. Tuy nhiên, đối tượng chăm sóc chủ yếu tập trung vào người cao tuổi [5]. Cho đến nay tại Việt Nam đã triển khai một số mô hình chăm sóc như: Trung tâm Nuôi dưỡng người già và trẻ mồ côi, mô hình chăm sóc dựa vào cộng đồng và tình nguyện viên, dịch vụ y tế tư nhân [3, 4]. Mặc dù các mô hình này đã đem lại hiệu quả nhất định, để khẳng định tính thực thế và giá trị của mô hình, chúng tôi tiến hành đề tài này nhằm: Đánh giá hiệu quả của mô hình chăm sóc tại nhà trong nâng cao kiến thức và thực hành tự chăm sóc của người dân tại hai xã của tỉnh Nam Định năm 2015. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tượng nghiên cứu. Chủ hộ hoặc người đại diện hộ gia đình. Người mắc bệnh/tật (nếu có) thuộc hộ gia đình trong đối tượng nghiên cứu. 2. Phương pháp nghiên cứu. * Thời gian và địa điểm nghiên cứu: Từ 6 - 2015 đến 12 - 2015 tại xã Kim Thái, huyện Vụ Bản và xã Giao Lạc, huyện Giao Thủy thuộc tỉnh Nam Định. * Thiết kế nghiên cứu: mô tả cắt ngang trước và sau can thiệp cộng đồng. * Cỡ mẫu và chọn mẫu: Sử dụng phương pháp chọn mẫu nhiều giai đoạn: chọn ngẫu nhiên hai huyện: Vụ Bản và Giao Thủy. Mỗi huyện chọn chủ đích một xã: xã Kim Thái, huyện Vụ Bản và xã Giao Lạc, huyện Giao Thủy. Mỗi xã chọn ngẫu nhiên 350 hộ gia đình. Mỗi hộ gia đình chọn chủ đích chủ hộ/người đại diện gia đình và người mắc bệnh/tật. Kết quả tại xã Kim Thái chọn 500 người (350 chủ hộ và 150 người bị bệnh/tật); xã Giao Lạc ...