Nhiễm khuẩn phổi mạn tính trong hen, COPD và vai trò của kháng sinh

Bài viết nhằm tổng quan các tài liệu, nghiên cứu về vấn đề này. Qua đây chúng ta sẽ hiểu hơn tại sao, khi nào và kết quả khi áp dụng kháng sinh trị liệu trong điều trị hen và COPD ngoài đợt cấp mà các guideline đã đề cập.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhiễm khuẩn phổi mạn tính trong hen, COPD và vai trò của kháng sinh Tổng quanNHIỄM KHUẨN PHỔI MẠN TÍNH TRONG HEN, COPDVÀ VAI TRÒ CỦA KHÁNG SINHPulmonary chronic infection in Asthma, COPD and the role of antibiotic (review) TS.BS NGUYỄN VĂN THÀNH PCT Hội Lao và Bệnh phổi Việt Nam E-mail: drthanhbk@gmail.comĐẶT VẤN ĐỀ yếu tố môi trường và phản ứng của cơ thể mangTrong khoảng 2 thập kỷ vừa qua, y học đã có tính cơ địa đặc thù. Nhìn chung, corticosteroidnhững bước tiến dài trong sự hiểu biết về bệnh dạng hít (ICS) có hiệu quả tốt trong điều trị henhọc hen và COPD. Ngày nay, về lâm sàng, hen dị ứng trong đó cơ chế viêm thông qua các tế bàovà COPD không chỉ còn được xem là bệnh cảnh Th2, bạch cầu ái toan (BCAT) và dưỡng bào (MC).với những cơn khó thở, khò khè, diễn biến nhanh Tuy nhiên một phân nhóm bệnh nhân hen cơ chếhay giảm chức năng hô hấp kiểu tắc nghẽn ít hồi viêm thông quan tế bào Th1, bạch cầu đa nhânphục dưới tác dụng của thuốc dãn phế quản. Bản trung tính (BCĐNTT) lại đáp ứng kém với trị liệuchất bệnh học viêm trong hen và COPD đã được này. Những trường hợp như vậy thường gắn liềnnghiên cứu nhiều và từ những hiểu biết này, những với kiểu hình có nhiều đợt cấp và nặng (1). Hìnhkhái niệm lâm sàng mới đã ra đời, gọi là các kiểu ảnh bệnh học kinh điển trong hen là sự hiện diệnhình hay phenotype. Với các tiến bộ về kỹ thuật bất thường của các tế bào viêm trên đường thở.chẩn đoán vi sinh, đường hô hấp dưới không cònđược xem là vùng vô khuẩn. Vai trò của sự tồn tạivi trùng không tạo ra triệu chứng lâm sàng cấptính hay còn gọi là nhiễm trùng mạn tính (chronicinfection hay colonization) trong sinh bệnh họchen và COPD cũng đã dành được sự chú ý củanhiều nghiên cứu. Đã có những đề xuất về kiểuhình nhiễm khuẩn (infective phenotype). Các tài Bảng 1. Phân nhóm hen theo đặc điểm phản ứng tế bàoliệu hướng dẫn (guideline) quốc gia và quốc tế đường thở (2)về hen và COPD cũng đã đề nghị lựa chọn khángsinh điều trị cho một phân nhóm bệnh nhân theo Simpson và cs (2) chia phản ứng tế bào trên đườnghướng khắc phục phản ứng viêm và nhiễm trùng thở trong hen thành 4 phân nhóm, bao gồm: tăngmạn tính. Đây là bài viết nhằm tổng quan các tài bạch cầu ái toan (BCAT) trên 3%, tăng bạch cầuliệu, nghiên cứu về vấn đề này. Qua đây chúng ta đa nhân trung tính (BCĐNTT) trên 61%, tăng hỗnsẽ hiểu hơn tại sao, khi nào và kết quả khi áp dụng hợp cả BCAT và BCĐNTT, nghèo tế bào viêmkháng sinh trị liệu trong điều trị hen và COPD (tế bào viêm không tăng) (bảng 1). Nhiều nghiênngoài đợt cấp mà các guideline đã đề cập. cứu gần đây đã làm sáng tỏ mối liên hệ giữa hiện tượng colonization và đáp ứng miễn dịch của cácNHIỄM KHUẨN MẠN TÍNH VÀ HEN phân nhóm này, nhất là trong hen tăng BCAT vàBệnh hen là kết quả của sự tác động qua lại giữa tăng BCĐNTT (hình 1) (2). 21Hô hấp số 16/2018Tổng quan Trong hen tăng BCAT: Tăng tích tụ dòng đường thở. Vai trò của vi sinh trên đường thở nhưbạch cầu này vào đường thở gắn liền với hiện là một yếu tố kích thích có hại còn ít được biếttượng dầy màng nền niêm mạc đường thở và và đang được làm sáng tỏ. Thí dụ nhóm tế bàothường đáp ứng tốt với trị liệu corticosteroid bẩm sinh thuộc nang lympho (ILC2s) có thể được(CRS) (3). Trong hen, tăng BCAT là hình ảnh phản hoạt hóa trực tiếp bởi vi sinh từ Tole-like receptorứng tế bào học chiếm đa số các trường hợp và (TLR) (4,5). Trên in vitro, các tế bào ILC2s có thểthường kết hợp với atopy hay dị ứng. Hen dị ứng giải phóng các cytokine của Th2. Như vậy vi sinhvới vai trò của Th2 thông qua các IL-4, 5, 9, 13 tồn tại trên đường thở cũng có thể tạo ra phản ứngvà làm tăng sự hiện diện của BCAT. Các nghiên hen (6,7). Một lượng thấp lipopolysaccharide (LPS)cứu gần đây đang xem xét tính “bẩm sinh” của của vi sinh cũng có thể thông qua TLR4 làm tăngphản ứng dị ứng và cho rằng phản ứng dị ứng đáp ứng của Th2 (8). LPS cũng làm tăng đáp ứngđược hình thành thông qua cơ chế bảo vệ cơ thể miễn dịch thông qua Th1 tùy ...