Tài liệu Điều Tiết Thị Trường

Trong chương này, chúng ta sẽ xem xét hoạt động của thị trường một cách cẩn thận hơn. Trước tiên, giả sử không có rào cản nào với hoạt động hiệu quả của thị trường. Chúng ta sẽ xem xem điều gì xảy ra khi thị trường hoạt động ít hiệu quả hơn trong Chương 5
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu Điều Tiết Thị Trường Điều Tiết Thị TrườngTrong chương này, chúng ta sẽ xem xét hoạt động của thị trườngmột cách cẩn thận hơn. Trước tiên, giả sử không có rào cản nàovới hoạt động hiệu quả của thị trường. Chúng ta sẽ xem xem điềugì xảy ra khi thị trường hoạt động ít hiệu quả hơn trong Chương5.Điều tiết thị trường (market coordination)Sản xuất trong các nền kinh tế hiện đại là một hoạt động cực kỳphức tạp. Hãy xem chiếc máy vi tính bạn hiện đang sử dụng. Nógồm những bộ phận và nguyên liệu thô mà có lẽ được sản xuấttại hàng nghìn doanh nghiệp ở hàng chục nước. Bằng cách nàyhay bằng cách khác, kính, nhựa, kim loại, hợp chất silicon vànhững nguyên liệu thô khác được phối hợp trong màn hình, vimạch máy vi tính, bản mạch in chính và những bộ phận kháchình thành nên chiếc máy này. Rất thú vị khi lưu ý là chiếc máytính bạn đang sử dụng chứa đựng năng lực tính toán lớn hơn rấtnhiều lần so với những chiếc máy tính lớn của 20 năm trướchoặc lâu hơn. Tất cả những nguyên liệu thô này được chuyểnthành chiếc máy tính này như thế nào? Điều này xảy ra thôngqua các quy trình thị trường. Nhưng hầu hết tất cả các nền kinhtế nguyên thuỷ đều dựa vào thị trường để điều tiết các quyết địnhsản xuất (vâng, điều này thậm chí đúng với cả Liên bang Xô Viếtcũ - với dự tính 50% hoặc hơn 50% tất cả xuất lượng được bántrên thị trường chợ đen không chính thức).Thị trường và ba câu hỏi cơ bảnTất cả các nền kinh tế, cho dù hình thức tổ chức của chúng thếnào đi nữa, đều phải giải quyết những điều được biết với các tênba câu hỏi cơ bản• Cái gì?• Như thế nào?• Cho ai?Hãy xem xét từng câu hỏi này.Cái gì?Câu hỏi đầu tiên có thể được diễn đạt lại là Loại hàng hoá vàdịch vụ gì sẽ được sản xuất? Trong một nền kinh tế thị trường,sự tương tác giữa những sự tư lợi của người mua và người bánquyết định loại hàng hoá và dịch vụ được sản xuất. Adam Sminh,tác giả cuốn The Weath of Nations (Của cải của các dân tộc), chorằng sự cạnh tranh giữa sự tư lợi của những người sản xuấtmang lại kết quả có ích cho toàn bộ xã hội. Hai đoạn trích trongsách của Smith sẽ giúp minh hoạ cho lập luận này:Những gì chúng ta trông đợi vào bữa tối không xuất phát từ lòngnhân từ của người bán thịt, người ủ rượu bia, hoặc người làmbánh mà nó xuất phát từ sự quan tâm của họ tới lợi ích riêng củahọ. (Cuốn 1, Chương 1).[Một nhà sản xuất]… bằng việc quản lý công việc làm ăn theocách làm sao để sản xuất ra giá trị lớn nhất, anh ta chỉ có ý địnhvì lợi ích của bản thân anh ta, và anh ta có quyết định này, giốngnhư trong nhiều quyết định khác, được hướng dẫn bởi bàn tay vôhình nhằm thúc đẩy một mục đích không phải là một phần trong ýđịnh của anh ta. Mục đích này không phải luôn có hại cho xã hộinếu chỉ vì nó không phải là một phần của lợi ích xã hội. Bằng việctheo đuổi lợi ích của bản thân mình, anh ta thường thúc đẩy lợiích của xã hội một cách có hiệu quả hơn so với nếu khi anh tathực sự có ý định thúc đẩy nó. Tôi chưa bao giờ biết nhiều vềhàng hoá được sản xuất bởi những người ưa thích kinh doanhhàng hoá công cộng. NÓ là một sự giả vờ, không phổ biến trongsố các thương nhân, và rất ít lời có thể khuyên can họ không làmnhư vậy (Cuốn IV, Chương II).Lập luận này cho thấy sự cạnh tranh giữa những nhà sản xuất tưlợi thúc đẩy họ sản xuất hàng hoá làm hài lòng sự mong muốncủa người tiêu dùng. Điều này dẫn tới tình trạng quyền tối caocủa người tiêu dùng (consumer sovereignty) trong đó rút cụcngười tiêu dùng quyết định loại hàng hoá và dịch vụ sẽ được sảnxuất. Một số nhà kinh tế, như John Kenneth Galbraith, đặt câu hỏivề lập luận này và cho rằng hoạt động quảng cáo của các tậpđoàn lớn có thể ảnh hưởng đáng kể lên cầu của người tiêu dùng.Mặc dù vậy hầu hết các nhà kinh tế đều cho rằng trong khi cácphương pháp quảng cáo có thể ảnh hưởng với cầu của ngườitiêu dùng về ngắn hạn, rút cục người tiêu dùng vẫn quyết định họsẽ mua hàng hoá và dịch vụ nào. Những chiến dịch quảng cáo cóhiệu quả có thể dẫn tới hiện tượng như chấn động thị trường, gâyấn tượng, nhưng những mốt nhất thời này nói chung tồn tạitương đối ngắn.Nếu vì bất kỳ một lý do gì, người tiêu dùng muốn mua nhiều mộthàng hoá hơn, điều này làm tăng cầu. Về ngắn hạn, sự tăng cầunày làm tăng giá, tăng sản lượng và một mức lợi nhuận cao hơncho các doanh nghiệp trong ngành sản xuất này. Tuy nhiên đểhưởng ứng với những lợi nhuận này, các doanh nghiệp mới sẽtham giá thị trường về dài hạn, làm tăng cung của thị trường.Lượng cung tăng này sẽ đẩy giá cả trở lại vị trí cũ trong khi tiếptục tăng số lượng bán. Lợi nhuận ngắn hạn do tăng cầu dần dầnbiến mất khi giá giảm xuống. Vì vậy, phản ứng về dài hạn vớimức cầu tăng là tăng số lượng hàng được sản xuất. (Chú ý xemđiều này nhất quán với khái niệm quyền tối cao của người tiêudùng như thế nào)Như thế nào?Câu hỏi cơ bản thứ hai có thể được diễn đạt hoàn toàn như Xuấtlượng được sản xuất như thế nào? Câu hỏi này liên quan tớiquyết định sử dụng nguồn tài nguyên nào để làm ra sản phẩm.Trong một nền kinh tế thị trường, những nhà sản xuất tối đa hoálợi nhuận sẽ lựa chọn những nguồn tài nguyên có mức chi phithấp nhất có thể (giữ số lượng và chất lượng hàng hoá khôngđổi). Những công nghệ sản xuất mới sẽ được sử dụng nếu chúnglàm giảm chi phí sản xuất. Người bán các nguồn tài nguyên sẽcung cấp chúng cho các hoạt động trong đó những nguồn tàinguyên nàyđược sử dụng có giá trị cao nhất. Lại một lần nữa,bàn tay vô hình của thị trường của Smith điều khiển khiến cácnguồn tài nguyên được sử dụng có giá trị nhất.Cho ai?Câu hỏi cơ bản thứ ba là giải quyết vấn đề Ai nhận cái gì?Trong một nền kinh tế thị trường, đây là vấn đề được quyết địnhbởi sự tương tác giữa người bán và người mua trên thị trườngsản phẩm và nguyên liệu. Sự phân phối thu nhập cuối cùng đượcquyết định bởi tiền lương, lãi suất thanh toán, tiền thuê và lợinhuận vốn được quyết định ...