Takashi Murakami và trường phái mỹ thuật

Vừa được tạp chí Time của Mỹ bình chọn vào danh sách 100 nhân vật có ảnh hưởng nhất thế giới năm 2008, họa sĩ đương đại Nhật Bản Takashi Murakami nổi tiếng là người đi tiên phong trong nỗ lực xóa mờ ranh giới giữa hội họa bình dân và cao cấp, thông qua
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Takashi Murakami và trường phái mỹ thuật Takashi Murakami và trường phái mỹ thuật siêu phẳngVừa được tạp chí Time của Mỹ bình chọn vào danh sách 100 nhân vật có ảnhhưởng nhất thế giới năm 2008, họa sĩ đương đại Nhật Bản Takashi Murakaminổi tiếng là người đi tiên phong trong nỗ lực xóa mờ ranh giới giữa hội họabình dân và cao cấp, thông qua trường phái mỹ thuật siêu phẳng lấy cảmhứng từ các nhân vật hoạt họa đậm chất nghệ thuật, vừa mang tính thươngmại.Takashi Murakami sinh ngày 1/2/ 1963, lúc đầu theo học môn Mỹ thuật truyềnthống Nhật Bản tại Đại học Âm nhạc và Mỹ thuật Quốc gia Tokyo, sau đó lấybằng tiến sĩ về trường phái hội họa nihonga (phong cách pha trộn Đông - Tây có từcuối thế kỷ 19, chia thành 2 mảng: tranh một màu sử dụng mực tàu vẽ trên lụa vàtranh đa màu được làm từ các chất liệu tự nhiên như vỏ sò, san hô, thậm chí cả đá,ngọc quý). Tuy nhiên, ở Nhật Bản những năm 1980, phim hoạt hình và truyệntranh (anime và manga) rất được công chúng ưa chuộng. Cũng vì thế, TakashiMurakami dần xa lánh nihonga, gắn bó với văn hóa otaku (chỉ những người cùngtheo một trào lưu, đặc biệt về anime và manga) mà ông xem là tiêu biểu cho phongcách sống của người Nhật Bản hiện đại.Takashi Murakami nổi tiếng từ những năm1990 nhờ trường phái mỹ thuật “siêu phẳng”(còn được gọi là Poku - kết hợp giữa pop vàotaku), có nguồn gốc từ hội họa truyềnthống Nhật Bản và được giới mỹ thuậtđương đại công nhận để chỉ sự hòa trộn giữahội họa bình dân và cao cấp. Có lẽ cũng vì Tranh của họa sĩ Takashi Murakamithế mà Takashi Murakami được mệnh danhlà “Andy Warhol của Nhật”.Giống như Andy Warhol (nghệ sĩ người Mỹ là nhân vật trung tâm của phong tràomỹ thuật bình dân), Takashi Murakami chọn chủ đề văn hóa bình dân và khoác lênnó chiếc áo hấp dẫn hơn, rồi đem bán chúng cho người trả giá cao nhất ở thị trườngmỹ thuật cao cấp. Nhưng Takashi Murakami khác Andy Warhol ở chỗ ông đồngthời đưa chủ đề văn hóa bình dân (đã được khoác chiếc áo mới) đến với nhiều thịtrường khác dưới các hình thức tranh vẽ, tác phẩm điêu khắc,video, áo phông, dâyđeo chìa khóa, búp bê, bao đựng điện thoại di động và cả những chiếc túi xáchnhãn hiệu Louis Vuitton sản xuất với số lượng hạn chế, có giá lên đến 5.000USD/chiếc...Tạp chí mỹ thuật ArtNews số tháng 11/2003 đã xếp Takashi Murakami vào danhsách những họa sĩ “có tác phẩm được săn lùng nhất thế giới”. Năm 2003, nhà sưutầm Stefan Edis ở Chicago (Mỹ) đã mua tác phẩm Miss ko2 của TakashiMurakami (sáng tác năm 1996, một nhân vật hoạt hình bằng cỡ người thật, làm từchất liệu thủy tinh và nhựa) với giá 567.500 USD tại nhà Christie’s. Trong cùngnăm này, Francois Pinault, ông chủ của Christie’s, nghe nói là đã trả khoảng 1,5triệu USD để có tác phẩm Tongari-kun và 4 lính gác (sáng tác năm 2003, chất liệuthủy tinh và nhựa) mà Takashi Murakami từng đem trưng bày tại Trung tâmRockefeller (New York, Mỹ).Họa phẩm của Takashi MurakamiTakashi Murakami còn là người có giác quan kinh doanh nhạy bén hiếm thấy tronggiới nghệ sĩ. Hồi năm 2003, ông hợp tác với nhãn hiệu thời trang Louis Vuittonnhằm chứng minh cho thế giới thấy những sản phẩm tiêu dùng và giải trí sản xuấthàng loạt cũng là một phần của mỹ thuật, thông qua việc tạo ra các phiên bản chữlồng LV (tên viết tắt của Louis Vuitton) được phối màu sáng trên túi xách của nhãnhiệu thời trang này. Giám đốc sáng tạo Marc Jacobs của Louis Vuitton ca ngợiTakashi Murakami là người “tái tạo hình ảnh Louis Vuitton” bằng màu sắc đầy sứcsống.Nhìn Takashi Murakami, nhiều người cho ông là hình ảnh của những mâu thuẫncộng hưởng: được đào tạo ngành Mỹ thuật cổ điển nhưng lại nổi tiếng nhờ văn hóabình dân; là một thần tượng về thời trang nhưng hiếm khi thấy ông mặc đồ gì khácngoài quần jeans - áo phông; tác phẩm của nghệ sĩ này có thể thấy ở các đồ trangsức rẻ tiền và cả trên những chiếc túi xách có giá tới vài ngàn USD.Có lẽ cũng vì thế, chẳng mấy ai ngạc nhiên nếu bất chợt được nghe TakashiMurakami lý sự phản bác khi có người khẳng định ông là nghệ sĩ đương đại nổitiếng nhất của Nhật Bản. Takashi Murakami từng phát biểu: “Tôi không nghĩ mìnhđã thành công trên bình diện thế giới, có chăng chỉ là ở một phần châu Âu, tại Mỹvà trong giới mỹ thuật ở một số ít nước khác. Có những người trong giới mỹ thuậtở Nhật Bản vẫn thường phê phán tôi, bởi vậy không thể nói là tôi đã thành côngtrên toàn cầu”.Smooth NightmareTakashi Murakami không chỉ chú trọng phấn đấu thành công trên cương vị cánhân, mà còn biết chia sẻ với những khó khăn của các tài năng trẻ, cả ở Nhật Bảnvà Mỹ. Công ty Kaikai Kiki Co., Ltd. (do Takashi Murakami thành lập năm 1996)là nơi ông sáng tạo nghệ thuật, đồng thời đào tạo và quản lý các tài năng trẻ. Hiệncông ty này có chừng 100 nhân viên, hoạt động ở Nhật và vùng Long Island (NewYork, Mỹ).Mỗi năm 2 lần, Kaikai Kiki Co., Ltd. đứng ra tổ chức Geisai, một sự ...