Thịt trâu trong ẩm thực ngày tết của người H'rê

Với người Hrê, các món thịt trâu không chỉ mang những hương vị đặc trưng của ẩm thực dân tộc mà đó còn là lòng thành kính dân lên các đấng thần linh trong mỗi dịp tết đến xuân về.Thịt trâu xá bần là món ăn quan trọng trong ngày tết Vào những ngày đầu năm khi một mùa lúa mới bắt đầu thì các buôn làng Hrê lại rộn ràng trong tiếng chiêng, tiếng trống, tiếng kèn rộn rã. Người ta tổ chức lễ hội vui chơi, cúng thần linh cầu cho một năm mới nhiều may mắn, vụ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thịt trâu trong ẩm thực ngày tết của người HrêThịt trâu trong ẩm thựcngày tết của người HrêVới người Hrê, các món thịt trâu không chỉ mang những hương vị đặc trưng củaẩm thực dân tộc mà đó còn là lòng thành kính dân lên các đấng thần linh trong mỗidịp tết đến xuân về. Thịt trâu xá bần là món ăn quan trọng trongngày tếtVào những ngày đầu năm khi một mùa lúa mới bắt đầu thì các buôn làng Hrê lạirộn ràng trong tiếng chiêng, tiếng trống, tiếng kèn rộn rã. Người ta tổ chức lễ hộivui chơi, cúng thần linh cầu cho một năm mới nhiều may mắn, vụ mùa tốt tươi.Trong dịp này, ngoài lễ vật dâng cúng cho thần linh thì các món ăn cũng được bàcon Hre chuẩn bịchu đáo. Đặc biệt là những món ăn truyền thống được làm từ thịttrâu.Trong cuộc sống hàng ngày, người Hrê không chỉ xem con trâu là đầu cơ nghiệpmà còn xem trâu là tài sản quyết định thứ bậc về kinh tế trong cộng đồng làng.Điều quan trọng hơn là người H’rê đã xem “trâu” có một “linh hồn” đặc biệt, là vậthiến tế các vị thần linh. Vì thế, người Hrê ở các huyện miền núi Ba Tơ, MinhLong, Sơn Hà không chỉ nuôi trâu để phục vụ cho sản xuất nông nghiệp lúa nướcmà còn nuôi trâu để cúng Giàng trong ngày tết. Để từ đó, những món ăn chế biếntừ thịt trâu như: thịt trâu xá bần, thịt trâu cuốn lá lốt... đã trở thành món đặt trưngmang đậm hương vị ẩm thực người Hrê.Thịt trâu xá bần là món ăn quan trọng trong ngày tết. Người Hrê chỉ làm món ănnày để đãi những người khách quý hoặc những người thân thiết trong dòng họ củamình. Để nấu món ăn này, người ta chọn thịt, huyết, gan, bào tử, lá lách...cắt miếngto bằng hai đốt ngón tay giữa. Sau đó, cho tất cả vào nồi đồng và đổ nước xâm xấpđể nấu. Với thịt trâu non thì mất khoảng 30 phút để nấu chín. Khi thịt chín, ngườiHrê thái mỏng lá sưng (còn gọi là lá poot) và trái sả (trái m’du) để món xà bầnthơm hơn, ngon hơn.Ngày xưa, khi nồi xà bần đã chín, mọi người ngồi xung quanh dùng mo cau quấnthành cái gáo để múc thịt cho mình. Giờ đây, cách ăn của người Hrê đã thay đổi.Họ dùng tô bát khi ăn món thịt trâu nấu xà bần.Cùng với món thịt trâu xá bần, người Hrê còn làm món nướng thịt trâu cuốn lálốt.Muốn làm món thịt trâu cuốn lá lốt nướng, người ta chọn những miếng thịt đùicó thớ thịt khá dày đem cắt nhỏ thành hình chữ nhật to bằng hai đốt của ngón taygiữa. Sau đó, dùng xiên tre xiên thành lụi rồi đem nướng qua lửa than hồng chứkhông tẩm bất kỳ một gia vị nào. Người Hrê gọi đó là thịt trâu nướng trần. Mộtcách chế biến khác là thịt trâu cũng cắt như vậy. Sau khi bỏ một ít muốt và bộtngọt thì đem quấn lá lốt. Tiếp theo là lấy xiên tre để xiên từng cái lại với nhau.Để thịt chín đều và lá lốt không bị cháy, người nướng phải liên tục để thịt khôngcháy. Khi lá lốt chuyển sang màu vàng và mùi thơm của thịt bay lên cũng là lúcthịt trâu lá lốt đã được hoàn thành. Cách ăn món này của đồng bào nơi đây cũng vôcùng thú vị, trước lúc nướng, người ta lấy muối hột giã với ớt hiểm để sẵn. Thịtvừa nướng xong được bày ra lá chuối rồi cứ vậy chấm ăn ngay với muối ớt.Trong ngày tết, sau khi ăn thịt trâu, uống rượu cần và trong khi đã chếnh choángmen say đồng bào dân tộc H’rê thường nhảy múa quanh đống lửa hồng (trước đódùng để nướng thịt) trong tiếng đàn dịu dặt, tình tứ của đàn Bờ- Rot, đánh chiêng,hát điệu Xà Ru.Có thể nói, thịt trâu xá bần, thịt trâu cuốn lá lốt không chỉ là niềm tự hào của ngườiHrê mà còn góp phần làm phong phú thêm ẩm thưc dân tộc này.