Thực trạng diễn xướng lễ nhạc Phật giáo Huế

Lễ nhạc Phật giáo Huế là một bộ phận của nền âm nhạc truyền thống Huế với những nét đặc trưng riêng, góp phần làm phong phú, đa dạng cho nền âm nhạc truyền thống Huế trên nhiều khía cạnh như hệ bài bản, nhạc khí, hơi nhạc... Nó còn là nơi bảo lưu những loại hình âm nhạc truyền thống Huế và còn góp phần tạo nên những sắc thái, hình thức nghệ thuật mới cho cả âm nhạc dân gian và cung đình. Tuy nhiên, thực tiễn diễn xướng lễ nhạc Phật giáo Huế trong bối cảnh hiện nay cho thấy có những dấu hiệu tác động làm cho những giá trị của lễ nhạc Phật giáo Huế có chiều hướng mai một, thoái trào. Bài viết này trình bày thực trạng diễn xướng lễ nhạc Phật giáo Huế hiện nay, mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng diễn xướng lễ nhạc Phật giáo Huế46 NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍITHÛÅC TRAÅNG DIÏÎN XÛÚÁNGLÏÎ NHAÅC PHÊÅT GIAÁO HUÏË PHAÅM HÖÌNG LÔNHD oâng lïî nhaåc Phêåt giaáo maâ caác võ sû Huïë duâ laâ Phêåt tûã hay khöng. Caác dõp lïî lúán úã Huïë ngaây nay àang lûu giûä laâ kïët tinh cuãa nhû lïî Phêåt àaãn (ngaây rùçm thaáng 4 Êm lõch), nhûäng saáng taåo nghïå thuêåt àûúåc böìi àùæp lïî Vu lan (ngaây rùçm thaáng 7 Êm lõch), lïî vñaqua nhiïìu thïë hïå trong möi trûúâng thûåc haânh Quan Thïë Êm Böì taát (ngaây 19 thaáng 6 Êmvùn hoáa Phêåt giaáo Huïë. Lïî nhaåc Phêåt giaáo Huïë lõch) àûúåc töí chûác möåt caách quy mö, troånglaâ möåt böå phêån cuãa nïìn êm nhaåc truyïìn thöëng thïí, thu huát möåt söë lûúång ngûúâi rêët àöng àïënHuïë vúái nhûäng neát àùåc trûng riïng, goáp phêìn chuâa vò lñ do tön giaáo hay chó theo phong traâo.laâm phong phuá, àa daång cho nïìn êm nhaåc Trong nhûäng dõp êëy, êm thanh cuãa Phêåt phaáptruyïìn thöëng Huïë trïn nhiïìu khña caånh nhû hïå vang lïn vaâ taác àöång àïën nöåi têm tûâng conbaâi baãn, nhaåc khñ, húi nhaåc... Noá coân laâ núi ngûúâi, duâ laâ Phêåt tûã hay ngoaåi àaåo. Caác nghibaão lûu nhûäng loaåi hònh êm nhaåc truyïìn thöëng lïî nhû cêìu siïu, cêìu an, trai àaân chêín tïë, giaãiHuïë vaâ coân goáp phêìn taåo nïn nhûäng sùæc thaái, oan baåt àöå laâ nhûäng nghi lïî gùæn liïìn àúâi söënghònh thûác nghïå thuêåt múái cho caã êm nhaåc dên vùn hoáa têm linh cuãa cû dên Phêåt tûã Huïë. Àùåcgian vaâ cung àònh. Tuy nhiïn, thûåc tiïîn diïîn biïåt, trai àaân chêín tïë laâ núi höåi tuå nhiïìu nhêëtxûúáng lïî nhaåc Phêåt giaáo Huïë trong böëi caãnh caác thïí loaåi êm nhaåc, núi baão lûu, gòn giûä caáchiïån nay cho thêëy coá nhûäng dêëu hiïåu taác àöång loaåi hònh êm nhaåc truyïìn thöëng Huïë vaâ coân laâlaâm cho nhûäng giaá trõ cuãa lïî nhaåc Phêåt giaáo biïíu tûúång cuãa loâng tûâ bi, hûúáng con ngûúâiHuïë coá chiïìu hûúáng mai möåt, thoaái traâo. nhúá vïì töí tiïn, giaáo duåc loâng töët vaâ hûúáng thiïån. Coân vaâo nhûäng ngaây thûúâng, caác thúâi cöng Hiïån nay, trong xu thïë vùn hoáa têm linh tûå phu diïîn ra thûúâng xuyïn trong chuâa khiïën lïîdo, cúãi múã, Phêåt giaáo cuäng nhû caác loaåi hònh nhaåc Phêåt giaáo luön àûúåc nuöi dûúäng. Àêytön giaáo tñn ngûúäng khaác àang coá àiïìu kiïån chñnh laâ lúåi àiïím nöíi tröåi cuãa lïî nhaåc Phêåt giaáothuêån lúåi àïí thûåc haânh giaáo phaáp cuãa mònh. so vúái caác loaåi hònh êm nhaåc truyïìn thöëng khaácMùåt khaác, khi kinh tïë àaä khaá lïn, Phêåt tûã coá àang töìn taåi úã Huïë noái riïng, Viïåt Nam noáinhiïìu khaã nùng töí chûác caác cuöåc lïî àïí àaáp chung.ûáng nhu cêìu tön giaáo, têm linh cuãa mònh. Chonïn, vaâo khoaãng thêåp niïn 1990 àïën nay, caác Nhûäng tûúãng àiïìu kiïån thuêån lúåi naây seänghi lïî Phêåt giaáo àûúåc thûåc hiïån ngaây caâng khiïën lïî nhaåc Phêåt giaáo ngaây caâng phaát triïínnhiïìu úã khùæp núi, tûâ thiïìn mön àïën têån tûâng tû maånh meä, nhûng tònh hònh thûåc tïë laåi coá xugia vúái caác quy mö lúán nhoã khaác nhau. Lïî nhaåc hûúáng ngûúåc laåi. Theo quan saát cuãa chuáng töi,Phêåt giaáo cuäng thûúâng xuyïn vang lïn trong lïî nhaåc Phêåt giaáo Huïë àang tiïìm êín dêëu hiïåucaác nghi lïî diïîn ra hùçng ngaây úã trong chuâa. cuãa sûå mai möåt dêìn baâi baãn, laân àiïåu vaâ chêëtÀêy laâ àiïìu kiïån hïët sûác thuêån lúåi àïí lïî nhaåc lûúång diïîn xûúáng cuäng coá dêëu hiïåu ài xuöëngPhêåt giaáo àûúåc nuöi dûúäng vaâ phaát triïín trong vò nhûäng lñ do chuã quan.àuáng möi trûúâng cuãa noá. Hiïån nay, nhu cêìu vïì nghi lïî tùng cao, dêîn Trong hoaân caãnh naây, caác võ sû coá nhiïìu túái tònh traång “cung khöng àuã cêìu”. Seä coá ngûúâiàiïìu kiïån àïí thûåc haânh lïî nhaåc, vaâ lïî nhaåc Phêåt àùåt cêu hoãi, söë lûúång caác chuâa úã Huïë lïn àïëngiaáo cuäng dïî daâng àïën àûúåc vúái ngûúâi dên, con söë haâng trùm, vúái haâng ngaân tùng ni, taåiTAÅP CHÑ VHDG SÖË 3/2015 47sao khöng àaáp ûáng nöíi nhu cêìu töí chûác nghi nhûng söë caác hoâa thûúång, thûúång toåa àaáp ûánglïî cuãa Phêåt tûã? Thûåc ra, lïî nhaåc Phêåt giaáo laâ àûúåc nhûäng yïu cêìu trïn laâ khöng nhiïìu, chomöåt loaåi hònh diïîn xûúáng coá tñnh àùåc thuâ, àoâi nïn dêîn àïën tònh traång “cung khöng àuã cêìu”.hoãi caác võ sû phaãi tinh thöng caã lïî vaâ nhaåc múái Coá khi khöng àuã ngûúâi, caác võ sû úã bêåc àaåimang laåi hiïåu duång cuãa loaåi hònh êm nhaåc têm àûác, coân treã caã tuöíi àaåo lêîn tuöíi àúâi cuäng phaãilinh naây. Phêåt giaáo Àaåi thûâa cho rùçng: àaãm nhiïåm chûác nùng chuã lïî cho möåt söë nghi lïî nhû cêìu an, cêìu siïu, cuáng thñ thûåc taåi caác gia “Tuång, niïåm laâ giûä cho têm höìn àûúåc trong àònh Phêåt tûã. Möåt söë trûúâng húåp coân coá caã caácsaåch, giao caãm vúái caác têm niïåm töëi cao; laâ àïí ...