Tiểu luận: Thể chế xã hội dân sự ở nông thôn

Tiểu luận: Thể chế xã hội dân sự ở nông thôn nêu sự hiện diện của các phường- hội truyền thống trong cộng đồng xã hội nông thôn đang là một phương diện quan trọng của quản lý xã hội, nó bổ sung cho quản lý nhà nước trong xã hội nông thôn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận: Thể chế xã hội dân sự ở nông thôn Tiểu luậnTHỂ CHẾ XÃ HỘI DÂN SỰ Ở NÔNG THÔN I. Đặt vấn đề Nhà nước- đại diện cho ý chí của người dân thông qua việc bầu cử cácđại biểu đại diện cho mình trên nguyên tắc ủy quyền, nghĩa là bầu đại biểuđại diện cho mình vào các cơ quan quyền lực “theo nguyên tắc phổ thông,bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín”. Với cơ quan quyền lực cao nhất –Quốc hội , “ là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp, quyết địnhnhững chính sách cơ bản về đối nội và đối ngoại, nhiệm vụ kinh tế - xã hội,quốc phòng, an ninh của đất nước, những nguyên tắc chủ yếu về tổ chức vàhoạt động của bộ máy Nhà nước, về quan hệ xã hội và hoạt động của côngdân; thực hiện quyền giám sát tối cao đối với toàn bộ hoạt của Nhà nước”.Hiến pháp cũng quy định rõ về vai trò của công dân Việt Nam, trong đó “Công dân có quyền … hội họp, lập hội … theo quy định của pháp luật”. Tuyvậy, trong hệ thống pháp luật ở Việt Nam, duy nhất chỉ có Luật về quyền tựdo hội họp được ban hành 1975, và đã hết hiệu lực vào năm 1990. Chưa cómột đạo luật nào quy định để kiểm soát việc thành lập các hội ( nhóm ) dânsự. Đây là một khoảng trống trong hệ thống các đạo Luật hiện hành. Chínhvì thế, để bổ sung cho nó, pháp lệnh về “thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở”(2003) đã được ban hành nhằm kiểm soát tình trạng lập hội trong xã hội dânsự. Sự hiện diện của các phường- hội truyền thống trong cộng đồng xã hộinông thôn đang là một phương diện quan trọng của quản lý xã hội, nó bổsung cho quản lý nhà nước trong xã hội nông thôn. II. Khái niệm “xã hội dân sự” Xã hội dân sự là tổng thể các mối quan hệ và các tổ chức, các mạnglưới tổ chức xã hội được hình thành và hoạt động theo nguyên tắc dân chủ,tự nguyện, tự chủ, tự chịu trách nhiệm, tự trang trải về kinh phí, trong khuônkhổ pháp lý và đạo lý, phối hợp với nhà nước để kiểm soát và hoàn thiệnNNPQ, thúc đẩy kinh tế phát triển, từng bước hoàn thiện và phát huy vai tròcủa xã hội dân chủ, nhằm duy trì, bảo đảm sự ổn định, cân bằng và pháttriển bền vững của nhà nước và của xã hội, hiện thực hóa quyền lợi của mỗicá nhân và cộng đồng. Xã hội dân sự là một khái niệm chỉ xã hội con người được đặc trưngbằng tinh thần cộng đồng, sự tự nguyện và thể hiện ra thành đời sống hiệphội độc lập như là những cơ chế đảm bảo sự cố kết xã hội đặc thù. Các địnhnghĩa phổ biến về “xã hội dân sự” đều nhấn mạnh tới tinh thần tự nguyệncủa công dân trong việc bảo vệ các quyền lợi hợp pháp và giá trị của mình.Theo tinh thần này, xã hội dân sự được tạo thành bởi một loạt các đoàn thểnhằm kết nối giữa những nhóm quyền lợi hiện đại (công đoàn và các đoànthể có tính chuyên nghiệp) và những tổ chức truyền thống dựa trên mốiquan hệ họ hàng, dân tộc, văn hóa và khu vực, giữa các tổ chức chính thứcvà phi chính thức. Những đoàn thể tự nguyện làm việc vì quyền lợi chung.Chúng định hình thành và khuyến khích phát triển bởi các cộng đồng địaphương. Nói một cách đơn giản, các tổ chức dân sự thể hiện nguyện vọngvà nhu cầu của người dân. Người dân tự tổ chức lại căn cứ theo các nhu cầu,nguyện vọng hay tín ngưỡng chung và thể hiện thành các loại hình hoạtđộng, các chủ thể của chúng là những nhóm ( thể chế xã hội) hoạt động trênnguyên tắc tự quản. III. Đặc điểm của xã hội dân sự - XHDS là tổng thể các quan hệ và các tổ chức, các mạng lưới có tổchức xã hội được hình thành theo nguyên tắc dân chủ, tự nguyện, tự chủ, tựchịu trách nhiệm, tự trang trải về kinh phí. - XHDS được hình thành và phát triển sẽ tạo nên một khu vực đadạng gồm những hội nhóm và tổ chức xã hội khác nhau. Sự hoạt động củaXHDS có thể sẽ trở thành những đảm bảo quan trọng cho một chính sáchphát triển bền vững của nhà nước. - XHDS với nguyên tắc và tổ chức hoạt động của mình sẽ góp phầntích cực và hiệu quả vào quá trình dân chủ hóa xã hội, bảo đảm tính minhbạch của nhà nước và các tổ chức kinh tế; góp phần bổ khuyết cho các cơquan “dân chủ dại diện” thực hiện tốt chức năng của mình. - XHDS được tổ chức ở mỗi quốc gia dân tộc, song khả năng tiến tớitầm cỡ toàn cầu thông qua việc kết với những CSO khác trên thế giới. IV. Chức năng của xã hội dân sự - Thứ nhất, XHDS góp phần xã hội hóa con người và toàn cầu hóacác dân tộc. Các cá nhân trong những hoạt động ngoại giao nhân dân, thựchiện sưh gắn kết các CSO trên toàn thế giới vì mục tiêu nhân loại sẽ gópphần đẩy nhanh quá trình toàn cầu hóa. - Thứ hai, XHDS phối hợp với nhà nước trong việc hoạch định vàthực hiện các chiến lược phát triển kinh tế xã hội. Trong xã hội đương đại, một khi quá trình dân chủ ngày càng được mởrộng, thì cơ hội cho mọi người dân tham gia vào các hoạt động của nhànước và xã hội ngày càng tăng. Hơn nữa, thông qua các tổ chức được hìnhthành trên cơ sở tự nguyện, các thành viên trong mỗi tổ chức xã hội đã ýthức đầy đủ về quyền lợi và nghĩa vụ của mình, do đó họ chủ động, tích cựchơn hoạt động p ...