Tìm hiểu các bài thơ, đồng dao và các trò chơi dân gian Việt Nam: Phần 2

Cuốn sách "Tuyển tập thơ, đồng dao và các trò chơi dân gian Việt Nam" giới thiệu những bài đồng dao mô phỏng các hoạt động sản xuất và sinh hoạt qua tư duy ngộ nghĩnh, hồn nhiên và trí thông minh của trẻ em; những trò chơi dân gian, trong đó có nhiều trò chơi dân gian gắn liền với những bài đồng dao, được lời đồng dao dẫn dắt về âm điệu, vừa cầm nhịp cho cuộc chơi, vừa chỉ dẫn cho động tác,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung phần 2 cuốn sách.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu các bài thơ, đồng dao và các trò chơi dân gian Việt Nam: Phần 2 N  Nam mô Bồ tát Chẻ lạt đứt tay Đi cày trâu húc Đi xúc phải cọc Đi học thầy đánh Đi gánh đau vai Nằm dài chết đói.  Ngắt lá me Che rau muống Đứa mô1 xuống Đứa mô lên Đứa mô sang bên Đứa mô đứng giữa Để mà chữa Lại lá me___________ 1. Mô: Nào. 105 Để mà che Là rau muống…  Nghe vẻ nghe ve Nghe vè nói ngược Ngựa đua dưới nước Tàu chạy trên bờ Lên núi đặt lờ Xuống sông đốn củi Gà cồ hay ủi Heo nái hay bươi Nước kém ba mươi Mồng mười nước dậy Ghe nổi thì đẩy Ghe cạn thì chèo Bớ chú nhà nghèo Cho vay đặc nợ Bớ chú nhà giàu Thiếu trước hụt sau Đòn xóc bửa cau Dao bầu gánh lúa Giã gạo bằng búa Bửa củi bằng kim Đốt đèn không tim Xỏ kim bằng lát Nhà lành dột nát106Nhà rách không dộtĂn trầu bằng bộtGói bánh bằng vôiGiã gạo bằng nồiNấu cơm bằng cốiNgày rằm trăng tốiMồng một sáng trăngHai đứa lăng xăngNấu chè bột tẻ. Nghe vẻ nghe veNghe vè cờ bạcĐầu hôm xao xácBạc tốt như tiênĐêm khuya hết tiềnBạc như chim cúCái đầu sù sụCon mắt trõm lơHình đi phất phơNhư con chó đóiChân đi cà khóiDạo xóm dạo làngQuần rách lang thangLấy tay mà túm…  107 Nghe vẻ nghe ve Nghe vè trái cây Dây ở trên mây Là trái đậu rồng Đủ vợ đủ chồng Là trái đu đủ Cắt ra nhiều mủ Là trái chuối chát Mình tựa gà ác Trái khóm, trái thơm Cái đầu chôm bôm Là trái bắp nấu Hình thù xâu xấu Trái cà dái dê Ngứa giãy tê tê Là trái mắt mèo Khoanh tay lo nghèo Là trái bần ổi Sông sâu chẳng lội Là trái mãng cầu Bù cổ, bù đầu Trái dâu, trái cách Cái bụng óc ách Là trái dừa tươi Gai góc đầy người Là trái mít ướt108Sanh ở dưới nướcTrứng cá ngon ngonĂn thấy giòn giònLà ổi xá-lịU buồn, bi lụyLà trái sầu riêngSánh với tay tiênLà trái phật thủTiền bạc đầy đủChính là trái sungTóc mọc lung tungLà chôm chôm trốcXù xì da cócLà mãng cầu xiêmNghe tên phát thèmMe chua, xoài tượngĂn nhiều thì ớnLà lê-ki-maCó sọc, có hoaĐúng là trái vảiĐẹp như con gáiTrái hồng, trái đàoMắt sáng như saoKhác nào trái nhãnHay ngồi hàng quánTrái cà, trái lê 109 Làm dưa khỏi chê Cà non, cà pháo Chẳng biết gì ráo Trái bí không sai Gốc ở nước ngoài Trái nho, trái táo Nhai nghe rào rạo Đậu phộng, hột điều Đựng được thiệt nhiều Là trái bình bát Muốn ăn đập nát Trái lựu chớ chi Cho bú trẻ thơ Là trái vú sữa… Còn nhiều nhiều nữa Ai biết xin mời Kể tiếp nghe chơi Cái vè cây trái.  Nghe vẻ nghe ve Nghe vè cái hoa Tháng ba nắng lắm Nước biển mặn mòi Vác mai đi soi Là bông hoa giếng110Hay bay hay liệngLà hoa chim chimXuống nước mà chìmLà bông hoa đáBầu bạn cùng cáLà đá san hôHỏi Hán sang HồLà nàng hoa sứGìn lòng nắm giữLà hoa từ biĂn ở theo thìLà hoa bần ngọtThương ai chua xótLà hoa sầu đâuCó sông không cầuLà hoa nàng cách (cách trở)Đi mà đụng váchLà hoa mù uCạo đầu đi tuLà hoa bông bụtKhói lên nghi ngútLà hoa hắc hươngNước chảy dầm đườngLà hoa mười tướiRủ nhau đi cướiLà hoa bông dâu (cưới dâu) 111 Nước chảy rạch sâu Là hoa muống biển Rủ nhau đi kiện Là hoa mít nài (nài nỉ) Gái mà theo trai Là hoa phát nhũ Đêm nằm không ngủ Là hoa nở ngày Bám chẳng lìa cây Là hoa bông cúc Nhập giang tùy khúc Là hoa bông chìu Ở mà lo nghèo Là hoa đu đủ Đi theo cậu thủ (người đứng đầu) Là hoa mần quân Đánh bạc cố quần Là bông hoa ngỗ (ngỗ nghịch) Ngồi mà choán chỗ Là hoa dành dành (giành giật) Giận chẳng đua tranh Là hoa bông ngãi Bắt đi tha lại Là hoa phù dung Ăn ở theo đường Là bông hoa thị (phố thị)112 Theo mẹ bán bí Là hoa thanh hao.  Nghe vẻ nghe ve Nghe vè các rau Thứ ở hỗn hào Là rau ngành ngạnh Trong lòng không chánh1 Vốn thiệt tâm lang Đất rộng bò ngang Là rau muống biển Quan đòi thầy kiện Bình bát nấu canh Ăn hơi tanh tanh Là rau diếp (dấp) cá Không ba có má Rau má mọc bờ Thò tay sợ dơ Nó là rau nhớt Ăn cay như ớt Vốn thiệt rau răm Sống tới ngàn năm Là rau vạn thọ Tay hay sợ vỡ___________ 1. Chánh: Chính trực, ngay thẳng. 113 Vốn thiệt rau co Làng bắt chẳng cho Thiệt là rau húng Lên chùa mà cúng Vốn thiệt hành hương Giục ngựa buông cương Là rau mã đề.  Nghe vẻ nghe ve Nghe vè chim chóc Hay moi hay móc Vốn thiệt con dơi Thấy nắng mà phơi Là con diệc mốc Lặn theo mấy gốc Là chim thằng chài Lông lá thật dài Là con chim phướn Rành cả bốn hướng Là chim bồ câu Giống lặn thật sâu Là con cồng cộc Ăn táp sồng sộc Là con chim heo Ham đậu cheo leo Là chim lá rụng114Cắm đầu muốn thụngLà chim thầy bóiHay ăn hay nóiẤy thật chim quyênVừa đứng vừa biênLà chim học tròRủ nhau đi mòLà con chim ốcGõ mõ lốc cốcLà chim thầy chùaTụng kinh bốn mùaLà chim bìm bịpChạy theo không kịpLà chim hít côBắt mẹ xẻ khôLà chim điên điểnKhông ai ngoài biểnLà con le le… Nghe vẻ nghe veVè các thứ bánhTròn như mặt trăngĐó là bánh xèoCó cưới có cheoĐó là bánh hỏiĐi không đặng giỏi 115 Ấy là bánh bò Ăn không đặng no Nó là bánh ít Giống nhau như hệt Chính thức bánh in Mắc cỡ không nhìn Là bánh khổ qua Nấu nếp căng ra Là bánh xôi nước (trôi nước) Biết đi biết bước Đó là bánh chưng Có núm trên lưng Là bánh nhũ đệ Mật đường mà chế Là bánh đa trời Để đĩa có ngời Bánh trong, bánh lọc Giống như rễ mọc Chỉ là bánh gừng Lạt cột trên lưng Là cái bánh tét Bốn cẳng nó quét Đó là bánh quy (quy là con rùa) Hay kiêng hay vì Là bánh xôi vị (dị) Bỏ nó trong bị116Đó là bánh baoLóng lánh như saoLà bánh bột bángTròn như viên đạnĐúng là bánh camĂn ở chơm bơmThiệ ...