Tìm hiểu tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt Nam: Phần 1

Cuốn sách "Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt Nam" được chia thành 2 phần, phần 1 này trình bày những nội dung về: nguồn gốc, quá trình hình thành và phát triển của tín ngưỡng thờ Mẫu; các hình thái của tín ngưỡng thờ Mẫu;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt Nam: Phần 1 Chịu trách nhiệm xuất bản Q. GIÁM ĐỐC - TỔNG BIÊN TẬP PHẠM CHÍ THÀNH Chịu trách nhiệm nội dung PHÓ GIÁM ĐỐC - PHÓ TỔNG BIÊN TẬP TS. ĐỖ QUANG DŨNG Biên tập nội dung: ThS. PHẠM THỊ KIM HUẾ TS. HOÀNG MẠNH THẮNG ThS. HOÀNG THỊ THU HƯỜNG BÙI BỘI THU Trình bày bìa: PHẠM DUY THÁI Chế bản vi tính: NGUYỄN THỊ HẰNG Đọc sách mẫu: HOÀNG THỊ THU HƯỜNG VIỆT HÀSố đăng ký kế hoạch xuất bản: 4139-2020/CXBIPH/23-337/CTQG.Số quyết định xuất bản: 5374-QĐ/NXBCTQG, ngày 15/10/2020.Nộp lưu chiểu: tháng 10 năm 2020.Mã số ISBN: 978-604-57-6118-2. Biªn môc trªn xuÊt b¶n phÈm cña Th− viÖn Quèc gia ViÖt NamVò Hång VËn TÝn ng−ìng thê mÉu cña ng−êi ViÖt : S¸ch chuyªn kh¶o / VòHång VËn. - H. : ChÝnh trÞ Quèc gia, 2020. - 184tr. ; 21cm 1. TÝn ng−ìng d©n gian 2. Thê mÉu 3. ViÖt Nam 4. S¸chchuyªn kh¶o 398.4109597 - dc23 CTH0628p-CIP LỜI NHÀ XUẤT BẢN Tín ngưỡng thờ Mẫu là một trong nhiều tín ngưỡng dângian thuần Việt, phổ biến, có lịch sử lâu đời, giữ vị trí đặc biệttrong sinh hoạt tinh thần của người dân Việt Nam; là một nhucầu tinh thần của một bộ phận nhân dân. Tín ngưỡng thờ Mẫugần gũi với thiên nhiên, đất trời, gắn với thân phận của ngườiphụ nữ Việt Nam... Thờ Mẫu chính là sự tin tưởng, ngưỡng mộ,tôn vinh và thờ phụng những vị nữ thần gắn với các hiện tượngtự nhiên, vũ trụ được người đời cho rằng có quyền năng sángtạo, bảo trợ và che chở cho sự sống của con người như: trời, đất,sông nước, rừng núi...; thờ những thái hậu, hoàng hậu, côngchúa là những người khi sống thì tài giỏi, có công với dân, vớinước, khi mất thì hiển linh phù trợ cho người an, vật thịnh. Trảiqua quá trình hình thành và phát triển, tín ngưỡng thờ Mẫu ởnước ta đã phát triển hình thành tín ngưỡng Tam phủ (Thiênphủ, Nhạc phủ, Thoải phủ), Tứ phủ, ngoài ra có thêm Địa phủ. Ngày 01 tháng 12 năm 2016, tại Phiên họp Ủy ban LiênChính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 11 củaUNESCO, di sản “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ”của Việt Nam đã chính thức được ghi danh tại danh sách Di sảnvăn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Để giúp độc giả có thêm tài liệu nghiên cứu về tín ngưỡngthờ Mẫu, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bảncuốn sách Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt Nam (Sáchchuyên khảo) của TS. Vũ Hồng Vận. 5 Nội dung cuốn sách bao gồm 3 chương. Chương 1 đề cậpnguồn gốc, quá trình hình thành và phát triển của tín ngưỡngthờ Mẫu. Chương 2 phân tích các hình thái của tín ngưỡng thờMẫu (không gian thờ cúng, hệ thống thánh thần, tổ chức và tínđồ, điểm tương đồng và khác biệt trong tín ngưỡng thờ Mẫu ởBắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ). Chương 3 phân tích tín ngưỡngthờ Mẫu trong sinh hoạt tinh thần của người Việt Nam, nhưbiểu hiện đời sống tâm linh, hiện tượng hầu bóng, lễ hội và đềxuất một số giải pháp nhằm bảo tồn và phát huy những giá trịcủa tín ngưỡng thờ Mẫu. Nghiên cứu về tín ngưỡng thờ Mẫu trong sinh hoạt tinhthần của người Việt Nam để hiểu thêm về các hiện tượng, cácquan niệm xã hội..., từ đó hiểu được một phần nguồn gốc, đặcthù của tư tưởng, tín ngưỡng dân gian Việt Nam, các giá trị vănhoá truyền thống mà các bậc tiền nhân đã dày công xây dựng;đồng thời góp phần nâng cao nhận thức về những nhân tố tíchcực, những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc trong sựnghiệp xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bảnsắc dân tộc trong thời kỳ đổi mới. Thờ Mẫu là một hiện tượng xã hội tương đối phức tạp vàkhó nghiên cứu, vì nó dung hợp nhiều tín ngưỡng, tôn giáo vàđược biểu hiện qua nhiều hình thái khác nhau. Tác giả và banbiên tập đã rất cố gắng trong quá trình biên soạn, biên tập, songnội dung cuốn sách khó tránh khỏi còn hạn chế. Rất mong nhậnđược ý kiến đóng góp của độc giả. Xin giới thiệu cuốn sách cùng bạn đọc. Tháng 02 năm 2020 NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT6 Chương 1 NGUỒN GỐC, QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNHVÀ PHÁT TRIỂN CỦA TÍN NGƯỠNG THỜ MẪU I. KHÁI NIỆM TÍN NGƯỠNG, TÍN NGƯỠNG DÂN GIAN VIỆT NAM, TÍN NGƯỠNG THỜ MẪU 1. Khái niệm tín ngưỡng Để tìm hiểu tín ngưỡng thờ Mẫu, trước tiên ta phảitìm hiểu về khái niệm tín ngưỡng, tôn giáo, tín ngưỡngdân gian của người Việt Nam. Bởi vì, hiện nay các nhàkhoa học vẫn chưa có một quan điểm thống nhất xemthờ Mẫu là một tín ngưỡng hay một tôn giáo. Chủ nghĩa Mác - Lênin coi tín ngưỡng, tôn giáo làmột loại hình thái ý thức xã hội phản ánh một cáchhoang ...