Toàn cầu hóa từ góc nhìn văn hóa

Bản chất của toàn cầu hóa là mối tương tác giữa người và người được mở rộng ở cấp độ toàn cầu và những hệ quả phát sinh từ đó. Toàn cầu hóa ngày càng được khẳng định là xu thế khách quan, tất yếu, được mở rộng từ kinh tế sang các mặt khác của đời sống xã hội, như chính trị, văn hoá, an ninh, quốc phòng. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung tài liệu "Toàn cầu hóa từ góc nhìn văn hóa" dưới đây để hiểu hơn về vấn đề này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Toàn cầu hóa từ góc nhìn văn hóaToàn cầu hóa từ góc nhìn văn hóa17:32 31/7/2015TCCSPhầnlớncáchọcgiảhiệnnayđềuchorằng,bảnchấtcủatoàncầuhóalà mốitươngtácgiữangườivàngườiđượcmở rộngởcấpđộtoàncầuvànhữnghệquảphátsinhtừđó.Toàncầuhóangàycàngđượckhẳngđịnhlàxuthếkháchquan, tấtyếu,đượcmởrộngtừkinhtếsangcácmặtkháccủađờisốngxãhội,nhưchính trị,vănhoá,anninh,quốcphòng,...Nếutoàncầuhóakinhtếđãtrở nênquenthuộc thìtoàncầuhóavănhóađangđặtranhiềubănkhoăncầnlýgiải.NhữngcáchnhìnvềtoàncầuhóavănhóaVàokhoảngcuốithếkỷXX,đầuthếkỷXXI,kháiniệm“toàncầuhóa”xuấthiệnthường xuyênhơntrongcáccôngtrìnhnghiêncứuvănhóa.Kháiniệmnàydườngnhưnóilênmột hiệntượngmàởđótínhchấtcánhâncủamỗinềnvănhóadântộcvàđịaphươngbị“quétsạch”vàbịđồngnhấthóamộtcáchkháchquanbởiquyềnlựcthươngmạitolớncủacáccôngtyđaquốcgiavàbởicácmạnglướithôngtinbaotrùmkhắpthế giới.Hiệnnay,sựxâmnhậpdiễnratừngphút,từnggiờ trênkhắphànhtinhvớimộtnhịpđộ ngàycànggia tăng.Nhiềunướcđang“vậtlộn”với“cơnbão”toàncầuhóamàmụcđíchkhônggìkháclàbảođảmsựhàihòagiữapháttriểnkinhtếxãhộivàbảotồnvănhóadântộc.Vậytoàncầuhóađượcnhìnnhậnnhư thế nàodướigócđộ vănhóa?Câuhỏiđótừng đượcnêuradướinhiềucáchđặtvấnđề cụ thể trongcáchộithảoquốctế vàkhuvực, nhưngđếnnayvẫnchưacócâutrảlờithốngnhất.Toàncầuhóa đượchìnhthànhtừ những khuynhhướngtương phản.Trong rất nhiều nhữngmâuthuẫncủathế giớiđươngđại,nổilênnhữngxungđộtgiữa“trungtâm”và“ngoạivi”,giữa“dântộc”và“siêudântộc”,giữachủ nghĩađịaphươngvàchủ nghĩathếgiới,giữacácnềnvănhóavàtiểuvănhóa,giữacáiphổbiếnvàcáiđặcthù...Toàncầuhóa đangkhiếnchocáccánhânlẫncộngđồng(ởmọicấpđộ)đềuphảitrăntrở vềnhữngtácđộngcủanó.Làmộthiệnthựcđakhuynhhướng,vớinhữngtácđộngthuậnnghịchđanxen,toàncầuhóađượccảmnhậnvàgiảithíchkhácnhautừnhữnggócnhìnkhácnhau.Đốivớimộtnhàđầutư ngânhàng,toàncầuhóacómộtýnghĩakhácvề cănbảnsovớimộtngườiphátngôncủamộtbộtộcnguyênthủytrongrừngrậmnhiệtđới,nơimàkhônggiansinhsống bị đedọabởiviệckhaithácrừng.Điểmgặpgỡ ở đâylàtấtcả mọichủ thể xãhộiđều khôngthoátkhỏisựtácđộngcủatoàncầuhóavàbuộcphảilựachọnphươngánứngxửvớinó.Trênthựctế, ởbấtcứlĩnhvựcnàocủađờisống,ngườitađềucóthể cảmnhận đượcsựhiệndiệncủatoàncầuhóacùngvớinhữngđảolộndonógâyra,songlạirấtkhónhậndiệnnómộtcáchrõràng.N.Rôxnô(N.Rosneau),GiáosưKhoaQuanhệquốctếTrườngĐạihọcTổnghợpGioócgiơ Oasinhtơn(TheGeorgeWashingtonUniversity)nhậnxét:“...Trongkhingườitavẫnchưahìnhdungvềnhữngđổithayấyđếnnơiđếnchốn,thìhơithởcủachúngđãbaotrùm khắpnơi,giăngmắckhắpcácnước,xuyênthấuvàotừngbướcđicủađờisống,thẩmlậu vàomọigiaitầngtrongxãhội.Tómlạilàngấmsâuvàotấtcả cácyếutố cấuthànhnên đờisốngtoàncầu.Nhữngbiếnđộngnhưvậyđanglàmchocáitrậttựmàtrênđóvốntrụvữngcácquanniệmvềgiađình,cộngđồng,đấtnướcvàthế giớinóichung,trở nênmâuthuẫnvàbấtđịnh”(1).Dướigócđộ vănhóa,câuhỏithườngđượcđặtralà toàncầuhóalàtốthayxấu?Các cộngđồngtruyềnthốngứngxửnhưthếnàotrướctoàncầuhóa?Làmthếnàođểgiaolưu vănhóathànhcôngtrongđiềukiệncủatoàncầuhóa?Vấnđềbaotrùmđặtralàlàmsaohiệnđạihóanềnvănhóađấtnướcmàkhôngđánhmấtbảnsắcdântộcvàngượclại.Khôngphảingẫunhiênmànhiềunhàvănhóathếgiớiđềubănkhoănlolắngchosốphậnvănhóavàcácgiátrị tinhthầndântộc.Sự xuấthiệnngàycàngnhiềucáchiệntượng xuyênquốcgiakhiếnnhiềuhọcgiảnghingờvềkhảnăngsốngsótcủamôhìnhquảnlýcộngđồngtruyềnthốnglànhànướcdântộc.Ởmộtgócnhìn,sựthâmnhậplẫnnhaucủacácxãhộitrênthế giớivàquátrìnhgiatăngsựtùythuộclẫnnhaugiữacácnướckhiếnnhiềumốiquanhệcóxuhướngvượtrangoài ranhgiớiquốcgiavàchâulục.Sự dịchchuyểnvôhạncácbiêngiớivănhóatạoracảm giáckhôngchắcchắn.Khảnăngtrongtươnglai,mộtnềnvănhóaquốctếvớiýnghĩanhưmộtliênvănhóa,một“hànhlanggiátrị”xuyênbảnsắc,sẽthaythếvănhóadântộc.Dựcảmđógâynênsựbấtanvànhữngquanngạisâusắctừphíachủthểcácnềnvănhóadân tộc.Câuhỏiđặtralà,liệusự“mởcửa”củacácthếgiớivănhóacóthểtạorabảnsắcmới vàđưađếnmộtnềnvănhóachungcủathế giớihaykhông,haycầnphảitínhđếnnhữngkhókhăn,bấtổn,xungđộtthườngtrực,trongkhisựantoàncũđãbịđánhmất?Vàođầuthế kỷ XXI,khixuthế toàncầuhóangàycàngtrở nêntấtyếu,khôngthể đảongượcthìcũnglàquátrìnhsa ...